Standart medikal X-ışını incelemeleri için hasta dozlarının ölçülmesi ve yerel diagnostik referans seviyelerinin belirlenmesi
Measurement of patient doses for standard medical X-ray examinations and determination of local diagnostic reference levels
- Tez No: 751126
- Danışmanlar: PROF. DR. TURAN OLĞAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Radyoloji ve Nükleer Tıp, Physics and Physics Engineering, Radiology and Nuclear Medicine
- Anahtar Kelimeler: X-ıĢın tüpü çıkıĢ dozu, giriĢ cilt dozu, etkin doz, diagnostik referans seviyesi, X-ray tube output dose, entrance skin dose, effective dose, diagnostic reference level
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Nükleer Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Medikal Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sağlık Fiziği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Diagnostik radyolojide hasta doz optimizasyon çalıĢmalarının yapılabilmesi için en azından standart radyografi incelemeleri için ulusal referans doz seviyelerinin belirlenmesi büyük önem taĢımaktadır. Ülkemizde bu alanda yapılmıĢ çalıĢma sayısı son derece azdır. Bu tezin amacı, standart medikal x-ıĢın incelemeleri için hasta radyasyon dozlarının ölçülmesi ve yerel diagnostik referans seviyelerinin (DRL) belirlenmesidir. Ayrıca, bu tez çalıĢmasında belirlenen yerel diagnostik referans doz seviyelerinin, ulusal diagnostik referans doz seviyelerinin belirlenmesine temel oluĢturacağı düĢünülmektedir. Bu çalıĢmada hasta radyasyon dozu ölçümleri, ayakta direkt batın grafisi (ADBG), akciğer grafisi, pelvis grafisi, Lomber Vertebra Grafisi, direkt uriner sistem grafisi (DÜSG), paranazal sinüs grafisi, diz ve el-ayak grafisi incelemeleri için gerçekleĢtirilmiĢtir. Dört farklı x-ıĢın tüpü ile beraber kullanılan bilgisayarlı radyografi ve dijital düzlem panel dedektör ile toplam 881 hastanın radyasyon dozu ölçülmüĢtür. Hasta radyasyon dozları, tüp çıkıĢ dozu ölçümlerinden retrospektif olarak hesaplanan GiriĢ Cilt Dozu (Entrance Skin Dose, ESD) ve Doz-Alan Çarpımı (Dose-Area Product, DAP) cinsinden belirlenmiĢtir. Etkin doz, her bir hasta için giriĢ hava kerma değerinden PCXMC doz yazılım programı kullanılarak hesaplanmıĢtır. Bu tez çalıĢması sonucunda yetiĢkin akciğer grafisi, ADBG, pelvis grafisi, Lomber Vertebra Grafisi, DÜSG ve paranazal sinüs grafileri için hesaplanan DRL değerleri sırasıyla, 0.32, 1.66, 3.10, 2.96, 2.67 ve 0.74 mGy'dir. Akciğer grafisi için bu çalıĢmada bulunan DRL değeri, Avrupa Komisyonunun önerdiği DRL değeri 0.3 mGy'den % 6.7 daha yüksek iken, Lomber Vertebra ve pelvis grafileri için elde edilen DRL değerleri, Avrupa Komisyonunun aynı incelemeler için önerdiği DRL değeri 10 mGy'in üçte biri kadardır. 2022, 86 sayfa
Özet (Çeviri)
In order to carry out patient dose optimization studies in diagnostic radiology, it is of great importance to determine national reference dose levels, at least for standard radiography examinations. The number of studies conducted in this field in our country is extremely low. The aim of this thesis is to measure patient radiation doses and to determine local diagnostic reference levels (Diagnostic Reference Levels, DRLs) for standard medical x-ray examinations. In addition, it is thought that the local diagnostic reference dose levels determined in this thesis study will form the basis for determining the national diagnostic reference dose levels. In this study, patient radiation dose measurements were performed for standing direct abdominal Xray, chest X-ray, pelvis X-ray, Lumbar Vertebra X-ray, Kidney-Ureter-Bladder (KUB) x-ray, paranasal sinus X-ray, knee and hand-foot X-ray examinations. A total of 881 patients' radiation dose was measured with computerized radiography and digital plane panel detector used together with four different x-ray tubes belonging to the same company. Patient radiation doses were determined in terms of Entrance Skin Dose (ESD) calculated retrospectively from the tube output dose measurements and Dose-Area Product (DAP). The effective dose was calculated from the input air kerma value for each patient using the PCXMC dose software program. As a result of this thesis study, DRL values calculated for adult chest X-ray, standing direct abdominal X-ray, pelvis X-ray, Lumbar Vertebra X-ray, KUB and paranasal sinus X-ray are 0.32, 1.66, 3.10, 2.96, 2.67 and 0.74 mGy, respectively. The DRL value found in this study for chest X-ray was 6.7 % higher than European Commission's recommended DRL value of 0.3 mGy, while the DRL values obtained for Lumbar Vertebra and pelvis X-rays were one-third of the European Commission's recommended DRL value of 10 mGy for the same examinations. 2022, 86 pages
Benzer Tezler
- Synthesis of TiO2 nanorods by hydrothermal method and their opto-electronic device applications
TiO2 nanoçubukların hidrotermal yöntemiyle sentezi ve opto-elektronik aygıt uygulamaları
ÖZGE GÜLLER
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiFizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN KARAAĞAÇ
- Monte Carlo simülasyonu ile radyasyondan koruyucu malzemelerde kullanılan bizmut, kurşun ve alternatif kompozit malzemelerin atenüasyon etkilerinin değerlendirilmesi
Monte Carlo evaluation of the attenuation effects of bismuth, lead and alternative composite materials used in radiation protection
GİZEM ŞİŞMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Fizik ve Fizik MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiMedikal Fizik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAKAN EPİK
YRD. DOÇ. DR. AYŞEGÜL YURT
- Abdominal aorta ana dallarının varyasyonlarının saptanmasında ÇKBT anjiografinin yeri
Role of the MSCT angiography in detecting for variation of main branches of abdominal aorta
ERDAL ÖZDEMİR
- Monte Carlo simülasyon metodu ile erişkinlerde organların soğurduğu dozların belirlenmesi
Determination of absorbed doses of organs in adults with Monte Carlo simulation method
YAVUZ EROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Fizik ve Fizik MühendisliğiYıldırım Beyazıt ÜniversitesiSağlık Fiziği Bilim Dalı
PROF. DR. SELİM YAVUZ SANİSOĞLU
- Customizable TDI-based whole body X-ray scanner
Özelleştirilebilir, TDI tabanlı tüm vücut röntgen cihazı
FEVZİ AYTAÇ DURMAZ
Doktora
İngilizce
2020
Radyoloji ve Nükleer TıpBoğaziçi ÜniversitesiBiyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZHAN ÖZTÜRK