İklim değişikliğine uyum kapsamında kentsel ısı zarar görebilirliğinin çok boyutlu değerlendirilmesi: Antalya örneği
Multiscale determination urban heat vulnerability within the scope of adaptation to climate change: Antalya case
- Tez No: 751398
- Danışmanlar: PROF. ÜLKÜ YÜKSEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
İklim değişikliğinin bir sonucu olarak aşırı sıcaklık olayları sırasında şehirlerdeki sıcaklık seviyeleri kritik noktalara ulaşabilmektedir. Yapılan iklim projeksiyonları aşırı sıcaklık olaylarının ortaya çıkma sıklığının artacağını ve olumsuz etkilerinin iklim değişikliği ile daha da şiddetleneceğini ortaya koymaktadır. Günümüzde dahi sıcak hava dalgalarının insan ve çevre sağlığı üzerindeki etkisi, özellikle kentsel ısı adası etkisinin sağlık sorunlarına yol açtığı yüksek nüfuslu şehirlerde endişe verici bir boyuttadır. Aşırı sıcaklıkların meydana getirdiği tehlike sosyal, ekonomik ve mekânsal zarar görebilirliklerle etkileşime girerek kentsel bir risk haline dönüşmektedir. Kentsel ısının neden olduğu riskleri değerlendirmek için kentsel ısının sosyal, ekonomik ve mekânsal özelliklerle ilişkisini ortaya koymak; zarar görebilirliği bütünsel bir yaklaşımla ele alabilmek ve değerlendirmek için bir zorunluluktur. Bu amaçla çalışmada, kentsel ısı zarar görebilirliğinin analitik bir süreçle değerlendirilmesinin gerekliliği ortaya konulmuş ve tez kapsamında oluşturulan indeks aracılığı ile ısı zarar görebilirliği Antalya İli merkez ilçelerinde (Aksu, Döşemealtı, Kepez, Konyaaltı ve Muratpaşa ilçeleri) kentsel dokunun süreklilik gösterdiği 152 mahallede incelenmiştir. Analizler sonucunda elde edilen veriler ağırlıksız olarak ve Temel Bileşenler Analizi ile istatistiksel olarak değerlendirilerek Antalya'nın kentsel ısı zarar görebilirliği ortaya konulmuştur. Çalışma sonucunda ağırlıksız olarak değerlendirildiğinde Kentsel Isı Zarar görebilirliği en yüksek mahallenin Yeşilova, en düşük mahallenin Meltem olduğu; Temel Bileşenler Analizi sonuçlarına göre değerlendirildiğinde ise zarar görebilirliği en yüksek mahallenin Barbaros, en düşük mahallenin Liman olduğu; zarar görebilirliğin ortaya çıkmasında kent merkezindeki sosyal zarar görebilirliklerin büyük oranda etkili olduğu tespit edilmiştir. Mekansal olarak değerlendirildiğinde ise yapılaşma oranının yüksek, yeşil alan oranının düşük olduğu mahallelerde zarar görebilirliğin yüksek olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
As a result of climate change, temperature levels in cities can reach critical points during extreme temperature events. The climate projections made reveal that the frequency of occurrence of extreme temperature events will increase and their negative effects will be exacerbated by climate change. Even today, the impact of heat waves on human and environmental health is alarming, especially in cities with high populations, where the urban heat island effect causes health problems. The danger posed by extreme temperatures becomes an urban risk by interacting with social, economic and spatial vulnerabilities. To reveal the relationship of urban heat with social, economic and spatial characteristics in order to evaluate the risks caused by urban heat; It is imperative to address and evaluate vulnerability with a holistic approach. For this purpose, in this study, the necessity of evaluating urban heat vulnerability with an analytical process has been revealed and heat vulnerability has been examined in 152 neighborhoods where the urban texture is continuous in the central districts of Antalya (Aksu, Döşemealtı, Kepez, Konyaaltı and Muratpaşa districts) through the index created within the scope of the thesis. The data obtained as a result of the analyzes were evaluated unweighted and statistically by Principal Component Analysis. As a result of the study, it has been determined that the social vulnerabilities in the city center are largely effective in the framework of vulnerability. When evaluated spatially, it has been observed that the vulnerability is high in neighborhoods where the rate of construction is high and the rate of green space is low.
Benzer Tezler
- Antalya için iklim değişikliğine uyum stratejileri önerisi
A recommendation of adaptation strategies to climate changing for Antalya
OYA TABANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN MURAT ÇELİK
- Kentsel mikro iklimin iyileştirilmesine yönelik kent dokularında ısı adası etki değerlendirme ve azaltım stratejileri geliştirme modeli: İstanbul örneği
The model of urban heat island impact assessment and mitigation strategies in urban fabric to improve urban microclimate: The case of İstanbul
DENİZ ERDEM OKUMUŞ
Doktora
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH TERZİ
- İstanbul'da kentleşmenin iklim değişikliğine uyum çerçevesinde değerlendirilmesi
Evaluation of urbanization under the climate change adaptation framework in Istanbul
ALİYE CEREN ONUR
Doktora
Türkçe
2014
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER
- Kentsel alanlarda iklim değişikliği azaltım ve uyum stratejilerinin havza ölçeğinde analizi
Watershed scale analysis of climate change mitigation and adaptation strategies in urban areas
ERDA ÇELER
Doktora
Türkçe
2022
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. YUSUF SERENGİL
- İklim değişikliğine karşı kentsel dirençlilik açısından mavi-yeşil altyapının önemi: Edirne kent merkezi örneği
The importance of blue-green infrastructure for urban resilience against climate change: The case of Edirne city centre
SÜMEYYE DEVECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Peyzaj MimarlığıÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM KAPTAN AYHAN