Türkiye'de yetişen bazı asparagus L. taksonları üzerinde farmakognozik araştırmalar
Pharmacognostic studies on some asparagus L. taxa growing in Turkey
- Tez No: 752834
- Danışmanlar: PROF. DR. HAYRİYE GÜLÇİN SALTAN İŞCAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Farmakognozi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 237
Özet
Asparagaceae familyasına ait Asparagus cinsi; Türkiye'de 3'ü endemik, 10 tür ile temsil edilmekte olup Avrupa, Kuzey Afrika ve Asya'da yaygın olarak yetişmektedir. Çok yıllık bitkilerden oluşan Asparagus cinsinin en bilinen üyesi, gıda olarak da yaygın olarak tüketilen ve yüzlerce yıldan bu yana kültüre alınan Asparagus officinalis türüdür. Asparagus taksonlarının; halk arasında hemoroit ve infertilite sorunları ile mide, üriner sistem, karaciğer, böbrek, kalp hastalıklarının tedavisinde kullanıldığı bildirilmiştir. Literatür verileri incelendiğinde; Türkiye'de yetişen taksonlara ilişkin fitokimyasal ve biyolojik etki çalışmalarının yeterli düzeyde olmadığı görülmektedir. Bu tez çalışması kapsamında; seçilen A. officinalis, A. acutifolius, A. verticillatus, A. aphyllus subsp. orientalis taksonlarının fitokimyasal içeriği kalitatif ve kantitatif analizlerle incelenmiş, ayrıca fenolik ve flavonoit madde miktarları tayin edilmiştir. Çalışma konumuzu oluşturan taksonlardan hazırlanan ekstrelerin karbontetraklorür ile indüklenen hepatotoksisite deneysel hayvan modeli üzerinde ve Caenorhabditis elegans yaşam süresi üzerindeki etkinliği de bu çalışmada değerlendirilmiştir. Ayrıca tüm ekstrelerin antioksidan kapasitesi in vitro testlerle belirlenmiştir. Elde edilen tüm sonuçlar değerlendirilmiş, aktivitesi diğer taksonlara kıyasla daha yüksek çıkan A.aphyllus subsp. orientalis üzerinde izolasyon çalışmaları yürütülmüştür. Çalışma konumuz olan A. officinalis, A. acutifolius, A. verticillatus, A. aphyllus subsp. orientalis taksonlarının kimyasal içeriği yüksek performanslı sıvı kromatografisi (YPSK) ile aydınlatılmış, bitkilerin değişen oranlarda rutin ve kafeik asit taşıdıkları tespit edilmiştir. Ekstrelerin total fenol ve total flavonoit sonuçlarının YPSK analiz sonuçları ile uyumlu olduğu görülmüştür. Ekstrelerin antioksidan potansiyeli, DPPH ve ABTS serbest radikal süpürücü etkileri ile total antioksidan kapasiteleri ölçülerek değerlendirilmiştir. A. acutifolius ve A. aphyllus subsp. orientalis'in topraküstü kısımlarının daha yüksek aktivite gösterdiği belirlenmiştir. A. officinalis, A. acutifolius, A. verticillatus, A. aphyllus subsp. orientalis taksonlarının karbontetraklorür ile indüklenmiş hepatotoksisiteye karşı etkinliklerinin saptanabilmesi adına biyokimyasal parametreler olan serum AST ve ALT seviyeleri ölçülmüştür. En düşük ALT değeri, A. officinalis kök ekstresi verilen grupta, en düşük AST değeri ise; A. aphyllus subsp. orientalis kök ekstresi verilen grupta bulunmuştur. Sonuçlar topraküstü ekstreler bakımından değerlendirildiğinde, kontrol grubuna kıyasla etkili olduğu saptanmıştır. Yapılan histopatolojik değerlendirmeler de sonuçları destekler niteliktedir.C. elegans modelinde yürütülen yaşam süresi analiz deneyinde A. aphyllus subsp. orientalis'in topraküstü kısımlarının, pozitif kontrol grubuna kıyasla anlamlı derecede etkili olduğu bulunmuştur. A. aphyllus subsp. orientalis'in topraküstü kısımlarından hazırlanan sulu etanollü ekstrenin etil asetatlı alt ekstresinden saflaştırılan bileşiklerin yapı tayini çeşitli spektroskopik yöntemlerle gerçekleştirilmiştir. Tüm sonuçlar değerlendirildiğinde, izole edilen bileşiklerin, rutin, kersetin-3-O-glikozit ve izoramnetin-3-O-rutinozit olduğu saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
Asparagus genus belongs to the Asparagaceae family represented by 10 species, 3 of which are endemic in Turkey, and it is widely grown in Europe, North Africa, and Asia. The most well-known member of the genus Asparagus, which consists of perennial plants, is the Asparagus officinalis species, which is widely consumed as food and has been cultivated for hundreds of years. Asparagus taxa have been reported to be used in the treatment of hemorrhoids and infertility problems and stomach, urinary system, liver, kidney, and heart diseases among people. Reviews of the literature indicate that phytochemical and biological studies on taxa grown in Turkey are not sufficient. Within the scope of this thesis; the phytochemical content of the selected A. officinalis, A. acutifolius, A. verticillatus, A. aphyllus subsp. orientalis taxa were examined by qualitative and quantitative analyzes, and the amounts of phenolic and flavonoid substances were determined. The efficiencies of extracts prepared from the taxa constituting our study subject on the experimental animal model of carbon tetrachloride-induced hepatotoxicity and the lifespan of Caenorhabditis elegans were evaluated. In addition, the antioxidant capacity of all extracts was determined by in vitro tests. All the results obtained were evaluated and isolation studies were carried out on A. aphyllus subsp. orientalis, whose activity was higher than other taxa. The chemical content of the studied A. officinalis, A. acutifolius, A. verticillatus, A. aphyllus subsp. orientalis taxa was clarified by high-performance liquid chromatography (HPLC), and it was determined that the plants carried rutin and caffeic acids in varying proportions. The results of total phenolic and total flavonoid contents of the extracts were found compatible with the results of HPLC analysis.The antioxidant potential of the extracts was evaluated by measuring the DPPH and ABTS free radical scavenging effects and their total antioxidant capacity. It was determined that the aerial parts of A. acutifolius and A. aphyllus subsp. orientalis exhibited higher activity. In order to determine the efficacy of A. officinalis, A. acutifolius, A. verticillatus, A. aphyllus subsp. orientalis taxa against carbontetrachloride-induced hepatotoxicity, serum AST and ALT levels, which are biochemical parameters, were measured. The lowest ALT value was observed in A. officinalis root extract group and the lowest AST was in A. aphyllus subsp. orientalis root extract group. When the results were evaluated in terms of aerial parts, it was found to be effective compared to the control group. Histopathological evaluations also support the results.In the lifespan analysis experiment conducted in the C. elegans model, A. aphyllus subsp. orientalis were found to be significantly effective compared to the positive control group. The determination of the structure of the compounds purified from the ethyl acetate sub-extract of the aqueous ethanolic extract prepared from the aerial parts of A. aphyllus subsp. orientalis was carried out by various spectroscopic methods. Upon evaluation of all the results, the isolated compounds were found to be rutin, quercetin-3-O-glycoside, and isoramnetin-3-O-rutinoside.
Benzer Tezler
- Türkiye'de yetişen bazı endemik Seseli L. türleri üzerinde farmakognozik araştırmalar
Pharmacognostical researches on some endemic Seseli L. species growing in Turkey
ALEV TOSUN
Doktora
Türkçe
2002
Eczacılık ve FarmakolojiAnkara ÜniversitesiFarmakognozi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZİRE ÖZKAL
- Valeriana alpestris stev.'in terpenik bileşikleri üzerinde çalışmalar
Researches on terpenic compounds of Valeriana alpestris stev.
ÖZGE ÖZBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eczacılık ve FarmakolojiAnkara ÜniversitesiFarmakognozi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SEMRA KURUCU
- Türkiye'de yetişen Asparagus (Kuşkonmaz) türleri üzerinde farmasötik botanik yönünden araştırmalar
Studies on Asparagus species (Liliaceae) growing in Turkey from the point of pharmaceutical botany
AYŞEGÜL GÜVENÇ
Doktora
Türkçe
1996
Eczacılık ve FarmakolojiAnkara ÜniversitesiFarmasötik Botanik Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MEHMET KOYUNCU
- Van havzasında yetişen Asparagus cinsine ait türlerin moleküler karakterizasyonu ve antioksidan aktivitelerinin belirlenmesi
Molecular characterization and determination of antioxidant activity of the species of the genus Asparagus distributed in Van lake basin
SERDAR ALTINTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatSiirt ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MİNE PAKYÜREK
PROF. DR. SUAT ŞENSOY
- Thymus longicaulis C. presl subsp. longicaulis var. subisophyllus (Borbas) Jalas uçucu yağının bileşimi ve antimikrobiyal etkisinin araştırılması
Chemical composition and antimicrobial properties of the volatile oil of thymus longicaulis C. presl subsp. longicaulis var. subisophyllus (Borbas) Jalas
ELİF ŞENTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Eczacılık ve FarmakolojiAnkara ÜniversitesiFarmakognozi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENGİN ŞARER