İmam Muhammed b. Arafeti'd Desûgî'ye (Ö. H. 1230) ait Bürde'nin el-Celâlü'l Mahallî şerhine ed-Desûgî'nin haşiyesi
حاشية الدسوقي على شرح الجلال المحلي للبردة للامام محمد بن عرفة الدسوقي
- Tez No: 752835
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKO
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Arapça
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arap Dili ve Belagatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 293
Özet
Şeyh ed-Desûgî'nin Bürdesi üzerindeki İmam el-Mahallî'nin şerhine haşiyesi bu alanda yazılmış en önemli telif eserlerden kabul edilmektedir. Çünkü Bürde'nin kısa bir açıklaması olan Mahallî'nin şerhinin anlaşılmasını basit bir hale getirmiştir. Bu el yazması, şerh eden kişi tarafından kastedilen anlamların açıklığa kavuşturulmasındaki netliği ve akıcılığı ile ayırt edilmiştir. Ayrıca ayrıntılara girmeden ya da derinleşmeden veya sanat erbaplarının görüşlerini anlatmadan metinde bazı pek bilinmeyen çetrefilli konulara ışık tutmanın yanı sıra, bir dizi edebi, lügat, nahiv ve belagat yönlerini kısa, basit ve açık bir üslupla ele almıştır. Hatta yazar kısa bir özet geçmek ve kendi görüşünü aktarmakla yetinmektedir. Müellif şerhinde, metni açıklamak ve beyitlerin maksatlarını barizleştirmek için lügate ve i'râba da başvurmuştur. Müellifin şiir ve edebiyatta çok kullanılan manaları açıklamada konudan konuya geçmesi ise bilinen bir durumdur. Ed-Desûgî'nin nahiv ve belagat yetenekleri ortaya çıkmış ve nahiv ekolleriyle ve bu ekollere bağlı mezheplerle ilgilenmeksizin birçok lafzın i'râbına önem vermiştir. İ'râbın ihtilafındaki manayı açıklamayı öne çıkararak kelimenin i'râbı ve diğer birçok yönü açıklamak ile yetinmektedir. Müellif ayrıca harflerin anlamlarına, şerhin özünü vurgulamadaki etkilerine ve kastedilen manaları izah etmeye fazlaca önem vermiştir. Ed-Desûgî Bürdeyi şerh edenlerden birini seçerek ve bir diğeri olmaksızın sadece bir yöne dikkat ederek eleştirel bir bakış açısına sahipti. Belagat ve bedî'at manaları hakkında da ayrıntılara girmeden son derece dakik davranmış hatta şerh etmeksizin sadece belagat ve bedî' manaları çıkarmakla yetinmiştir. Ed-Desûgî'nin tasavvufi eğilimi, bazı terimler ve fikirler aracılığıyla ortaya çıkmıştır. Kendileri Kitap ve Sünnete dayalı, nefret edilen tasavvuftan uzak, ılımlı bir mutasavvıftır. Ed-Desûgî'nin Kuran'a ve saf Sünnet'e olan ilgisi, Peygamber'in hadislerini işaret etmesi, onun faziletlerini, ahlakını ve niteliklerini barizleştirmesi gizli değildir. El yazması, Bürde'yi şerh etmek ve onu şerh edeni şerh etmek için bir kombinasyon olduğu gibi, Bürde üzerindeki kapaklı süslemeleri şerh etmek için de nefis bir muhtasardır.
Özet (Çeviri)
Sheikh Al-Desouqi's appurtenance on the explanation of Imam Al-Jalal Al-Mahali on the honorable Burdah is one of the most important works in this field, because it simplified the explanation of Al-Mahali, which is a brief explanation of the Burdah. Furthermore, the manuscript was characterized by clarity and smoothness in clarifying the meanings intended by the commentator. It also dealt with a group of literary, linguistic, grammatical and rhetorical aspects in a simple and clear concise manner, in addition to shedding light on some essential doctrinal issues in the text without going into their details, or delving into them, or listing the opinions of the theologies, but the researcher preferred providing a summary or delivering his opinion. In his explanation, the author also resorted to language and syntax to start clarifying the text and highlighting the purposes of the poetries. The researcher's devotion in clarifying the meanings used in poetry and literature is recognizable. Al-Desouki's grammatical and rhetorical abilities was outstanding, so he paid attention to the declension (Irab) of many words without concentrating on its grammatical schools and the grammarians' doctrines in them. He limited it to expressing the declension (Irab) of the word and indicate the other aspects with expressing the impact of different declension on the meaning of the word. The researcher also paid much attention to the of letters of meanings (Huruf Al-Maani) and their impact on highlighting the essences of the explanation, and clarifying the intended meanings. Al-Desouki had his critical view by selecting from the explanations of the Burdah and concentrating on one aspect without the other. As for the rhetorical and primitive meanings, he examined and compared them without going into their details. Rather, he contented himself with extracting the rhetorical and original meaning only without explanation. Al-Desouqi's Sufi tendency also emerged through some terms and ideas, and he is a moderate Sufi based on the Quran and the Sunnah, away from the abhorrent Sufism. Al-Desouki's extremely cared of the Qur'an and the honored Sunnah. He also gave many references to the Hadiths of the Prophet (peace be upon him) highlighting his merits, morals and attributes. The manuscript is a precious brief to explain the closed doors of the Al-Mahali on the burdah, as it is a mixture between the explanation of the Burdah and the appurtenance of its explainer al-Hilli.
Benzer Tezler
- التحفة البهية في إعراب الآجروميَّة للإمام محمَّد بن قاسم بن إسماعيل البقريُّ -ت 1111ه- دراسة وتحقيق) دراسة وتحقيق
İmam Muhammed b. Kasım b. İsmail el-Bakarî'nin et-Tühfetü'l-Behiyyeti fî Îrâbi'l- Currûmiyyesi, (Ö. H. 1111). Araştırma ve inceleme
BASAM AWAD MAHMOOD AL MASHHADANI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BEKIR YILDIRIM
- İmam Muhammed b. Şüca' es-Selcî ve fıkıh ilmi ile ilgili görüşleri
Imam Muhammed b. Şüca' al-Selci al-Hanafi and his views on fiqh science
IMAD ABDULLAH MANSI
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DinBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NUSRET DEDE
- تفسیرالمختصر الراشف من زلال الكاشف للإمام محمد بن ایوب بن عبدالقاھر التاذفي )705 ھـ( من بدایة سورة الاسراء إلى نھایة سورة مریم: دراسة وتحقیق
İmam Muhammed b. Eyyub b. Abdulkâhir el-Halebî'nin 'el-Muhtasaru'r-Râşif min Zülâli'l-Kâşif' adlı eserinin tahkik ve değerlendirmesi (İsra Suresi ile Meryem Suresi arası) / Imam Alim Bedreddin Muhammed b. Eyyub b. investigative study on Abdul Kahir et-Tazifi al-Hanefi al-Makri al-Halebi's (d. 705 h.) al-Muhtasaru'r-Rasif min Zülali'l-Kaşif (From the beginning of Surah Isra to the end of Surah Maryam)
ABDULRAHMAN FAISAL ABBAS AL-SALIHI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin Üniversitesiİslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULSALAM YOUSUF ESSA AL-YAGOOB
- Muhammed Şeybânî'nin mezhep içi farklı görüşleri
Muhammad Shaybani's different opinions within the sect
GÜLAY ÜREGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLAL ÖZAY
- كتاب الرَّقيات للإمام محمد بن الحسن الشيباني جمعاً ودراسة
İmam Muhammed b. el-Hascn eş-Şeybâni'nin rakkiyât adlı kitabının derlenmesi ve tahlili
AAESHAH GHANIM MANSOOR AL-NUAIMI
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL KILIÇ