Farklı katlara yerleştirilen sürtünmeli sönümleyicilerin yapının deprem etkisi altındaki elastik davranışına etkilerinin incelenmesi
Investigation of effects of friction dampers located on different storeys on elastic behaviour of structure under earthquake
- Tez No: 752894
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE AYDIN, DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF BORU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Deprem Mühendisliği, İnşaat Mühendisliği, Earthquake Engineering, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Aktif deprem kuşağı üzerinde yer alan ülkemizde depremler sonucu önemli can ve mal kayıpları meydana gelmektedir. Maddi ve manevi kayıpları azaltmak amacıyla birçok farklı inşaa veya güçlendirme yöntemi geliştirilmiştir. Bu yöntemlerden biri de yapılarda sismik sönümleyicilerin kullanılmasıdır. Geleneksel yapı tasarımında yapının depreme karşı dayanıklılığı hesaplanırken yapıda kullanılan malzemelerin elastik davranışlarıyla beraber elastik ötesi davranışları da dikkate alınır. Yapı elemanlarının elastik ötesi davranışları kalıcı şekil değiştirmeleri arttırmaktadır. Tasarımda kalıcı şekil değiştirmelerin sınırlandırılması gerekmektedir. Sismik sönümleyiciler, yapı elemanlarının maruz kalacağı elastik ötesi şekil değiştirmeleri azaltmada etkin olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada sismik sönümleyici çeşitlerinden, sürtünmeli sönümleyicilerin bina deprem davranışına olan etkisi araştırılmıştır. Sürtünmeli sönümleyiciler binanın farklı katlarına yerleştirilerek davranışta meydana gelen değişim incelenmiştir. Bu amaçla iki farklı deneysel çelik bina modeli hazırlanmıştır. Tek açıklıklı modellerden biri tek katlı diğeri ise beş katlıdır. Tek katlı deneysel model, SAP2000 programında sürtünmeli sönümleyicili yapının sonlu eleman modelini doğrulamak amacıyla imal edilmiştir. Beş katlı deneysel model ise farklı katlara yerleştirilen sürtünmeli sönümleyicilerin binanın periyot ve tepe yerdeğiştirmesine olan etkisini göstermek amacıyla imal edilmiştir. Altı farklı deprem kaydı kullanılarak sarsma tablası deneyleri gerçekleştirilmiş ve sonuçlar sonlu eleman modelleriyle doğrulanmıştır. Binanın tepe noktası yerdeğiştirme değerleri karşılaştırılarak sürtünmeli sönümleyicinin en verimli olduğu yer belirlenmeye çalışılmıştır. Yapılan deney ve analizler sonucunda, sönümleyici performansının binaya etki eden depremin bağlı olarak değiştiği, sürtünmeli sönümleyicilerin katlar arası sürekli olması gerekmediği ve alt katlara yerleştirilen sürtünmeli sönümleyicilerin üst katlara yerleştirilen sönümleyicilere kıyasla bina yerdeğiştirmesini azaltmada daha etkin olduğu belirlenmiştir. Kolon kesme kuvvetlerindeki en büyük azalma ve en büyük periyot değişiminin de sürtünmeli sönümleyicilerin alt katlarda kullanıldığı durumlarda olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Significant losses of life and property occur as a result of earthquakes in our country, which is located on the active seismic belt. To decrease material and moral losses, numerous construction and retrofit methods have been developed.One of these method is using seismic damper on structures. In conventional structural design, while resistance of structure against earthquake is calculated, elastic behaviour of structural elements used in buildings are taken into account as well as their inelastic behaviour. Inelastic behaviours on structural elements increases permanent deformations. It is required that permanent deformations must be limited in design. Seismic dampers are used effectively in decreasing inelastic deformations on structural elements. In this study, effects of friction dampers that is a type of seismic dampers on structural earthquake behaviour were investigated. The change in behavior was investigated by placing friction dampers on different storeys of the building. Two distinct steel test models were manufactured for this investigation. Both of these models are single-span but one of them has one storey whereas the other has five storeys. The one-storey test model was manufactured to verify the finite element model of the friction dampers on SAP2000 programme. The five-storey test model was manufactured to demonstrate the effects of friction damper located on different storeys on the period and then top storey displacement of the building. Shake table tests were performed by using six different earthquake records and the results were verified by the finite element model. The most efficacious place of the friction damper was determined by comparing the values of the building's top-storey displacements. As a results of experiments and analyzes, it was determined that the performance of friction dampers change according to characteristics of the earthquake acting on the building, friction dampers don't need to be continuous among storeys and friction dampers placed on lower storeys decrease building displacements more than the dampers placed on upper storeys. It was also determined that maximum decrease on the column shear forces and maximum frequency change occur in the cases where friction dampers are used on lower storeys.
Benzer Tezler
- Kare kesitli kapların derin çekilmesinde kalıp geometrisi ve radyüsünün çekme oranına etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of die geometry and the radius on drawing ratio during deep drawing of square cross-section cups
ENGİN ÜNAL
Doktora
Türkçe
2011
Mühendislik BilimleriFırat ÜniversitesiMakine Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. CEBELİ ÖZEK
- Betonarme bir yapı modelinde farklı şekillerde yerleştirilen kolonların yapının deprem davranışına etkilerinin incelenmesi
Columns placed in different ways in a reinforced concrete building model investigation of the effects of the structure on earthquake behavior
ESRA MUTİ
- Sismik izolasyon platformlarının performanslarının sismik izolatörlerin mekanik özelliklerindeki küçük sapmalara olan duyarlılığı
Sensitivity of the performances of seismic isolation platforms to small deviations in mechanical properties of seismic isolators
KEMAL HIŞMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Deprem Mühendisliğiİstanbul Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CENK ALHAN
- A data fusion approach for monitoring activities in double shift construction sites using sensor-based data tracking technologies
Şantiyelerde aktivite ilerlemelerinin algılayıcı tabanlı veri takip teknolojileri kullanılarak tespit edilmesi için bir veri füzyonu yaklaşımı
GÜRŞANS GÜVEN IŞIN
Doktora
İngilizce
2016
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESİN ERGEN PEHLEVAN
- A parametric design proposal for multi-story residential buildings to enhance daylight performance
Çok katlı konut binaları için gün ışığı performansını artıracak bir parametrik tasarım önerisi
HAKAN OĞUZ BOR
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEMA ALAÇAM