Yükseköğretimde holakrasi ve akademik özgürlük ile ilişkisi
Holacracy in higher education and its relationship with academic freedom
- Tez No: 752941
- Danışmanlar: PROF. DR. İNAYET AYDIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 255
Özet
Bu çalışmada, Ankara ilindeki Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, Gazi Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitelerinin Eğitim/Eğitim Bilimleri Fakültelerinde görev yapan öğretim elemanlarının üniversite yönetiminde holakrasi modelinin benimseme düzeyi ile akademik özgürlüğe ilişkin görüşlerinin ortaya konması ve holakrasi ile akademik özgürlük arasındaki ilişkinin saptanması amaçlanmıştır. Araştırma, karma araştırma yöntemlerinden yakınsayan paralel desen kullanılarak yürütülmüştür. Araştırmanın nicel boyutunda ilişkisel tarama ve nedensel karşılaştırma modeli, nitel boyutunda ise fenomonoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutu için hedef evrenini, Ankara'da bünyesinde Eğitim/Eğitim Bilimleri Fakültesi olan Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, Gazi Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesinde görev yapan 912 öğretim elemanı (Profesör, Doçent, Doktor Öğretim Üyesi, Öğretim Görevlisi ve Araştırma Görevlisi), örneklemini ise tabakalı örnekleme yöntemiyle belirlenmiş 277 öğretim elemanı oluşturmaktadır. Nitel boyuttaki çalışma grubunu ise Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, Gazi Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi Eğitim/Eğitim Bilimleri Fakültelerinde görev yapan 17 öğretim elemanı oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen Yükseköğretimde Holakrasi ve Akademik Özgürlük ölçekleri aracılığıyla toplanmış, nitel verileri ise yine araştırmacı tarafından geliştirilen“Yükseköğretimde Holakrasi ve Akademik Özgürlük Öğretim Elemanı Görüşme Formu”ile gerçekleştirilmiş olan görüşmeler sonucunda elde edilmiştir. Nicel veriler analiz edilirken çeşitli değişkenlere yönelik durumlar betimlenirken yüzde, frekans ve aritmetik ortalama kullanılmıştır. Üniversite yönetiminde holakrasi modelini benimseme düzeyinin ilgili bağımsız değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediği t- testi ve tek yönlü varyans analizi ile; akademik özgürlüğü benimseme düzeyinin bağımsız değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı Mann-Whitney U ve Kruskall Wallis H testleri aracılığıyla test edilmiştir. Öğretim elemanlarının görüşlerine göre üniversite yönetiminde holakrasi modelini ve akademik özgürlüğü benimseme düzeyleri arasındaki ilişkinin yönü ve düzeyinin tespitinde Spearman korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Nitel boyutta elde edilen veriler ise içerik analizi kullanılarak çözümlenmiştir. Nicel verilerin analiz sonuçlarına göre öğretim elemanlarının üniversite yönetiminde holakrasi modelini benimseme düzeyi unvan ve görev yapılan üniversitede çalışılan toplam süreye göre anlamlı olarak farklılaşmamaktadır. Cinsiyet ve görev yapılan üniversite değişkenine göre ise öğretim elemanlarının üniversite yönetiminde holakrasi modelini benimseme düzeylerinin anlamlı olarak farklılaştığı görülmüştür. Öğretim elemanlarının akademik özgürlüğü benimseme düzeyi görev yapılan üniversitede çalışılan toplam süreye göre anlamlı bir farklılık göstermemekte; ancak cinsiyet, unvan ve görev yapılan üniversiteye göre anlamlı olarak farklılaşmaktadır. Öğretim elemanlarının üniversite yönetiminde holakrasi modelini benimseme düzeyleri ile akademik özgürlüğü benimseme düzeyleri arasında düşük düzeyde; ancak pozitif yönde anlamlı bir ilişki vardır. Nitel analiz sonuçlarına göre öğretim elemanlarının çoğunluğu holakrasi modeline geçişi olumlu karşılamaktadır. Öğretim elemanları holakrasi modeline ilişkin görüşlerini görev tanımları yerine roller, çember örgüt yapısı, yöneticilerin takım liderine dönüşümü ve toplantılarda sorunla çözüm önerisi sunma temalarında açıklamaktadır. Öğretim elemanları akademik özgürlüğe ilişkin görüşlerini ise akademik özgürlük tanımı, araştırma-yayın özgürlüğü, eğitim-öğretim özgürlüğü, akademik yönetim özgürlüğü ve akademik özgürlük engelleri temalarında ifade etmektedirler.
Özet (Çeviri)
In this study it was aimed to examine the adoption levels of holacracy model in the administration of higher education by the faculty members working in Ankara province in faculties of education/educational sciences at Middle East Technical University, Ankara University, Gazi University and Hacettepe University; to present their opinions on academic freedom and to examine the relationship between holacracy and academic freedom. The study employed converging parallel design mixed method research model. The relational survey and causal-comparative models were implemented in the quantitative stage and phenomenological design was used in the qualitative stage. The target population of the study for the quantitative stage was composed of 912 faculty members (Professor, Associate Professor, Assistant Professor, Lecturer and Research Assistant) working in the public universities in Ankara which have faculties of education; that is, Middle East Technical University, Ankara University, Gazi University and Hacettepe University, and the sample was composed of 277 faculty members determined by stratified sampling method. The study group for the qualitative stage which was determined by maximum variation sampling method was composed of 17 faculty members working in faculties of education/education sciences at Middle East Technical University, Ankara University, Gazi University and Hacettepe University. The quantitative data of the study was gathered with the Holacracy and Academic Freedom in Higher Education scales developed by the researcher, qualitative data was gathered through the interviews conducted with the Holacracy and Academic Freedom in Higher Education, Faculty Members Interview Form developed by the researcher, too. In the quantitative data analysis, percentages, frequencies and arithmetic means for a diverse set of variables were calculated. Whether the adoption levels of holacracy model in the administration of higher education differed according to the independent variables were analyzed with t-test and one-way variance analysis; whether the adoption levels of academic freedom differed according to independent variables were analyzed with Mann-Whitney U and Kruskall Wallis H tests. The direction and level of the relationship between the adoption levels of holacracy model in the administration of higher education and the adoption of academic freedom according to the faculty members' opinions were analyzed with Spearman correlation coefficient. The data gathered at the qualitative stage were analyzed with content analysis. Quantitative data findings showed that there was no significant difference in the adoption levels of holacracy model in the administration of higher education among the groups of title and work experience at the university. However, there were significant differences in the adoption levels of holacracy model in the administration of higher education between the groups of genders and among the universities. There were significant differences in the adoption levels of academic freedom among the groups of work experience at the university, yet there weren't significant differences in the adoption levels of academic freedom between the groups of genders, and among the groups of titles and universities. There was a significant low positive correlation between the faculty members' adoption levels of holacracy model in the administration of higher education and adoption levels of academic freedom. Qualitative data findings showed that most of the faculty members would welcome a transition to the holacracy model in the administration of higher education. Faculty members' opinions about the holacracy model were explained via the themes of roles instead of task definitions, circular organizational structure, the transformation of administrative titles into team leaders and solution suggestions along with the problems in the meetings. Faculty members' opinions about academic freedom were explained via the themes of academic freedom definition, research-publication freedom, education-instruction freedom, academic administration freedom and barriers to academic freedom.
Benzer Tezler
- Total quality management in higher education: The case of Middle East Technical University
Yükseköğretimde toplam kalite yönetimi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nin durumu
BARIŞ YALABIK
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖMER YAĞIZ
- Total quality management in higher education
Yükseköğretimde toplam kalite yönetimi
METİN SEKİZKARDEŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
Eğitim ve ÖğretimFatih Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELİM ZAİM
- Yükseköğretimde finansman sorunu ve yeniden yapılanma
Financing problem in higher education and reorganization
H. ALİ ATA
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Eğitim ve ÖğretimSelçuk Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN OKKA
- Yükseköğretimde örgüt kültürü: Sistematik derleme çalışması
Organizational culture in higher education: A systematic review study
KÜBRA ÜFELEK ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERTAN AKYOL
- Yükseköğretimde girişimcilik eğitiminin Endüstri 4.0'a adaptasyonu: Türkiye örneği
Adaptation of entrepreneurship education in higher education to Industry 4.0: The case of Turkey
GONCA DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeTrakya ÜniversitesiGirişimcilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLKNUR KUMKALE