Cañıl Mırza Destanı'nın bağlamsal sözlüğü (Abdıbalık Çorobayev varyantı) (İsim ve fiiller)
Contextual dictionary of Cañıl Mırza (Abdibalik Çorobayev variant) (Nouns and verbals)
- Tez No: 753086
- Danışmanlar: PROF. DR. CÜNEYT AKIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Kırgız Türkçesi, Cañıl Mırza, Abdıbalık Çorobayev, Bağlamsal Sözlük, Anlam, Kyrgyz Language, Janyl Myrza, Abdıbalık Çorobayev, Contextual Dictionary, Meaning
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 1362
Özet
Sözcükler, kullanıldığı cümleye göre her zaman akla gelen ilk anlamı ile kullanılmayabilir. Anlam belirlemek çok fazla çaba ve dikkat gerektiren bir meseledir. Bir sözcüğü bağlamına dikkat etmeden anlamlandırmaya çalışmak eksik ve yanıltıcı olabilir. Cümle içerisinde kullanılan bir sözcüğün sözlük anlamı olsa bile bazen bu sözcüğün anlamı, sözlüklerde tam olarak yer almayabilir. Bağlamsal sözlükler bu nedenlerle oluşturulmaktadır. Bu aşamada araştırmacılara fayda sağlamak amacıyla oluşturulan bağlamsal sözlüklerden yararlanılmaktadır. Eserin bağlamsal sözlüğü TEBDİZ (Türk Edebiyatın Bağlamlı Dizinleri ve İşlevsel Sözlüğü) sistemi yardımı ile hazırlanmıştır. Bu çalışmada Cañıl Mırza destanının Abdıbalık Çorobayev varyantı incelenerek isim ve fiillerin bağlamı tespit edilerek sayısal veriler ve örneklerle belirtilmiştir. Anlamı belirlenen sözcükler tek ve çok anlamlı olarak sınıflandırılmış ve sıklıklarına yer verilmiştir. Çalışmanın amacı: Cañıl Mırza destanında yer alan sözcüklerin bağlamsal anlamlarını tespit etmek ve Kırgızca sözlüklerin söz varlığına katkıda bulunmaktır. Çalışmada Kırgızlara, Kırgız Tarihine, edebiyatına, destan anlatıcısının hayatına ve kişiliğine, destancılık geleneğine, çalışmaya konu olan destan ve varyantlarına değinilmiştir. Eserin son bölümünde destanın bağlamsal sözlüğü hazırlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Words may not always be used with the first meaning that comes to mind, depending on the sentence in which they are used. Determining meaning is a matter that requires a lot of effort and attention. Trying to make sense of a word without paying attention to its context can be incomplete and misleading. Even if a word used in a sentence has a dictionary meaning, of this word may not be fully included in dictionaries. Contextual dictionaries are created for these reasons. At this stage, contextual dictionaries created to benefit researchers are used. The context dictionary of the works has been prepared with the help of the TEBDİZ (Contextual Indexes and Functional Dictionary of Turkish Literature) system. In this study, the Abdıbalık Çorobayev variant of the epis of Janyl Myrza was examined and the context of the nouns and verbs was determined, and it was indicated with numerical data and examples. The examples and frequencies of the words whose meanings are determined are classified as single and polysemous are given. The aim of the study: To determine the contextual meanings of the words in the epic of Janyl Myrza and to contribute to the vocabulary of Kyrgyz dictionaries. In the study, Kyrgyz people, Kyrgyz History, literature, the life and personality of the epic narrator, the epic tradition, the epic and its variants that are the subject of the study are mentioned. In the last part of the work, the contextual dictionary of the epic has been prepared.
Benzer Tezler
- Sarinci-Bököy ve Cañıl Mırza destanlarının bağlamsal sözlüğü (S. Konokbayev ve M. Nusulmankulov varyantları) (isim ve fiiller)
Contextual dictionary of Sarinji-Bokoy and janyl myrza (S. Konokbayev and M. Musulmankulov variants) (nouns and verbs)
ERKUT RESULOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıAfyon Kocatepe ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CÜNEYT AKIN
- Kırgızca Canıl Mırza Destanı'nın transkripsiyonu ve Türkiye Türkçesine aktarılması
The transcrirtion and the Turkish translation of the Kırgız epos of 'Janıl Myrza' is as follows
HATİMA ADİLBEKOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞERİF ALİ BOZKAPLAN
- Canıl Mirza destanındaki epik unsurlar
The epic elements of Canil Mirza
ŞAKİRE ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. NERİN YAYIN
- Kırgızların küçük destanlarında Baktı Bolat
Başlık çevirisi yok
CEYDA ÖYKE
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİKRET TÜRKMEN
- Erkin Vahidov'un şiirleri üzerine dil ve üslup çalışması
A grammer and stylistic study on Erkin Vahidov's
VELİ SAVAŞ YELOK
Doktora
Türkçe
2007
DilbilimGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ŞUAYİP KARAKAŞ