Halid Ziya Uşaklıgil'in romanlarında kadın temsilleri
The representations of women in the novels of Halid Ziya Uşakligil
- Tez No: 753840
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Halid Ziya Uşaklıgil, Kadın Temsilleri, Kadın, Genç Kız, Arketip, Sosyo-Psikoloji, Halid Ziya Uşaklıgil, Representations of Women, Woman, Young Girl, Archetype, Socio-psychology
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 227
Özet
Halid Ziya, Servet-i Fünun döneminde yaşamış ve sekiz nitelikli roman yazmıştır. Türk Edebiyatı bağlamında incelendiğinde yenilikçi bir yazar olarak bilinen Halid Ziya Uşaklıgil, romancılığı ile kendisinden sonraki yazarları da etkilemiştir. Roman türünün edebiyatımızda geçirdiği gelişmelere Halid Ziya'nın katkısı oldukça büyüktür. Batılı anlamda ilk roman örneğini edebiyatımıza kazandırmıştır. Romanları edebi eser niteliği taşımanın yanı sıra yazıldığı dönemin sosyal, kültürel ve edebi hayatını yansıtan birer belge olarak da değerlendirilebilir. Çalışmanın temel konusu da Halid Ziya Uşaklıgil'in romanlarını ele alarak kadın temsillerini incelemektir. Kadın konusu roman türünün edebiyatımıza girdiği Tanzimat Dönemi'nden bu yana işlenegelen temel konular arasında yer almaktadır. Başlangıçta genellikle cariyeler, fettan kadınlar ya da saf- masum genç kızlar olarak görmeye başladığımız kadın karakterler, Servet-i Fünun Dönemi'nde ve Halid Ziya'nın romanlarında çeşitlilik göstermeye başlamıştır. Tez çalışmasında da bu konu üzerinde durularak romanlarda yer alan kadın temsilleri işlenmeye çalışılmıştır. İlk olarak kuramsal okumalar yapılarak analiz bölümünde faydalanılmış olan kuramsal yaklaşımlar incelenmiştir. Sonrasında kuramsal okumaların Halid Ziya romanlarında yer alan kadın karakterler üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Bu bölümde kadınlar; genç kadınlar, kadınlar- anneler ve mürebbiyeler gibi farklı temalar etrafında gruplandırılarak incelenmiştir. Halid Ziya Uşaklıgil'in romanlarında yer alan kadın karakterlerin belirli temalar etrafında gruplanabileceği tespit edilmiştir. Çalışmanın sonunda romanlardaki kadınların belirli tipler oluşturdukları anlaşılmıştır. Farklı romanlarda yer alan kadınlar, ortak özellikleri çerçevesinde gruplandırılarak karşılaştırmalar yapılmıştır. Sonuç olarak özne olarak kadın, anne arketipinin kadınlar üzerindeki etkileri, nevrotik sorunlar yaşayan kadınlar, mekânlara göre kadının varlığı, sosyo-kültürel ortamda kadının durumu ve konumu gibi konulara açıklık getirilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Halid Ziya lived in Servet-i Funun period and wrote eight high-quality novels. Known as an innovative author in Turkish literature, Halid Ziya affected the writers after him. Halid Ziya had major contributions to the development of novel genre in our literature. He brought up the first novel as known in Western sense. His novels are not just works of literature, but they can also be considered as documents representing the social, cultural and literary milieu of their period. The basic subject matter of this study is the analysis of woman figures with reference to the novels by Halid Ziya Usakligil. The woman issue has been among the major subject matters handled in literature since Tanzimat period, the time when novel as a genre started in Turkish literature. Initially elaborating on such women as governesses, enticing women and naive girls, the female characters showed varieties in Halid Ziya's works during Servet- Funun period. The present thesis study elaborates on this issue and deals with various representations of women. Theoretical readings are made as the first step and the theoretical approaches to be used in the analysis part have been identified. Then, the projections of theoretical approaches on female characters in Halid Ziya's works have been analysed. In this part, women have been analysed in different themes such as young girls, women-mothers, and governesses. It has been found out that the female characters in Halid Ziya's works can be categorised within specific themes. It has been understood by the end of the study that the women in the novels established certain typologies. Women in different novels have been compared and contrasted within the framework of their common aspects. Consequently, such themes as women as subject, the effects of mother archetype on women, women with neurotic problems, women's presence in various spaces, the position and status of women in socio-cultural context have been clarified.
Benzer Tezler
- Halid Ziya'nın 'Aşk-ı Memnû' ve Tolstoy'un 'Anna Karenina' romanlarında kadın karakterlerin hayal-hakikat çatışması
The imagination and reality conflicts of female characters in Halid Ziya's 'Aşk-ı Memnû' and Tolstoy's 'Anna Karenina'
HANDAN ÖZDEMİR DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Karşılaştırmalı EdebiyatYeditepe ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NERGİZ GAHRAMANLI
- Servet-i Fünûn edebiyatı romanlarında aile, kadın ve çocuk
In the Servet-i Fünûn period family, woman and children in the Turkish novel
BEYHAN KANTER
Doktora
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM KAVAZ
- Halit Ziya Uşaklıgil'in romanlarında kadın ve kadın eğitimi
Woman and woman education at Halit Ziya Uşakligil's novels
SEVDA ALTUNBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SABAHATTİN ÇAĞIN
- Her şeyin ve hiçbir şeyin kıyısında: Halit Ziya Uşaklıgil'in romanlarında kapılar, pencereler ve can sıkıntısı
On the edge of everything and nothing: Doors, windows and boredom in Halit Ziya Uşaklıgil's novels
ABDULLAH EZİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVAL ŞAHİN GÜMÜŞ
- A La Recherche du ' Bovarysme' a travers les oeuvres 'Madame Bovary' de Gustave Flaubert et 'Kumru et Kumru' de Tahsin Yücel
Gustave Flaubert'in Madame Bovary ve Tahsin Yücel'in Kumru ile Kumru romanlarında Bpvarysme'in araştırılması
EMİNE NURCAN SEVEN
Yüksek Lisans
Fransızca
2010
Fransız Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. AHMET GÖGERCİN