Tarihi kent dokusu ve mimari mekanların geleceğe taşınmasında bir yöntem önerisi; Sivas örneği
A proposal for a method for carrying historic urban texture and architectural spaces to the future; Sivas example
- Tez No: 754114
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MURAT ORAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Konya Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 210
Özet
Şehirler kuruluşlarından itibaren bir mabet çeperinde merkezi bir meydana sahip olarak büyüyüp gelişmişlerdir. Gerek mabetler gerekse mabetle ilişkili meydanlar her medeniyetin mekânla kurduğu ilişkiye göre kendince şekillenmiştir. Modern çağın başlamasıyla da şehirlerin gelişimi o zamanın ruhuna uygun şekilde belirlenmiş standartlara göre değişmiştir. Bu durum şehirlerin kendi kimliğinden kopup kimliksizleşmeyi doğurmuştur. Bu nedenle şehirlerin kendi kimliklerini koruması ve geleceğe kendi kimliğini sürdürme sorunu neredeyse şehirlerin ana gündemi haline gelmiştir. Bu tezin örneklem alanı olarak seçilen Tarihi Sivas şehri kale etrafında gelişmiş ve ana meydan olarak tanımlayabileceğimiz kale ile medreselerinde bulunduğu bir meydana kavuşarak çeperler halinde dairesel formda büyümüştür. Tarihin ilk dönemlerinden günümüze kadar Sivas'ta çok çeşitli medeniyetler ve devletler hüküm sürmüştür. Günümüz itibariyle merkezinde yer alan gerek arkeolojik sit alanlar gerek anıtsal yapıları ile tarihin birçok katmanını içinde barındırmaktadır. Bu tarihi dokuların korunarak bir sonraki nesillere aktarılması yönündeki girişimler ise ülkemizde diğer Avrupa ülkelerine nispetle daha geç başlamıştır. Yeryüzünde bilinen en eski medeniyetlere dahi ev sahipliği yapmış olan Anadolu'nun barındırdığı kültür katmanları maalesef çok geç fark edilmiştir. Tüm bu çabalara rağmen kent ölçeğinde ise bütüncül bir koruma şekli geliştirilmesi konusunda yeterince verim alınamamıştır. Bu kapsamda kendine özgü kimliğini kaybetmeye doğru evirilen kadim şehirlerden Sivas şehir dokusunun mimari mekânlara yansıması ve geleceğe sürdürülebilir şekilde ulaşmasını sağlamak için kentin kimliği ve belleğini analiz etmek amaçlanmıştır. Sivas tarihi kent merkezini bugüne ve geleceğe taşımayı amaçlayan bu çalışma literatür ve alan araştırması olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Literatür araştırması bölümünde çalışmanın kavramsal temelini oluşturan kent ve tarihi çevre, tarihi dokuyu koruma, kent ve kültür, bellek ve kentsel bellek, kimlik ve kentsel kimlik, kentsel sürdürülebilirlik ve kentsel süreklilik konuları araştırılmıştır. Literatür araştırmasının ikinci bölümünde ise çalışma alanına dair araştırmalar yapılmıştır. Tezin ikinci bölümü olarak nitelendirilen alan araştırması kısmı dört bölümden oluşmaktadır. İlk olarak çalışma alanı olarak belirlenen Sivas tarihi kent merkezi sur duvarları içinde kalan bölge; öncelikle planlama bağlamında şehrin imar planı altlık olarak kullanılarak alan doluluk-boşluk, yeşil alan, yapı yoğunluğu, yapı kullanma ve kat yoğunluğu bakımından analiz edilmiştir. İkinci olarak çalışma alanı sınırları içinde kalan bölge ve bölgenin çevre ile etkileşiminin belirlenmesi amacıyla Sivas Merkez İlçesi ve Sivas tarihi kent merkezi sur duvarları içinde kalan bölge mekan dizimi yöntemine yönelik kavramlar üzerine kurgulanmıştır. Üçüncü olarak Sivas tarihi kent merkezi mimar, şehir plancı, koruma uzmanı ve yerel yönetim üyelerinin oluşturduğu 70 kişiden oluşan bir uzman grupla yüz yüze anket çalışması yapılmıştır. Sivas tarihi kent merkezinde kent belleğinde yer edinen tarihi binaları tespit etmek ve erişilebilirlik, güvenlik, fonksiyonlar, mimarlık ve planlama kriterleri açısından belirlemek amacıyla sorular yöneltilmiştir. Çalışmada sonuç olarak ön analiz, mekan dizim analizleri ve anket sonuçlarından elde edilen veriler derlenmiştir. Bu verilerin sentezlenmesiyle Sivas kentine dair idari yönetim, yönetmelik, mimari tasarım ve kentsel tasarım boyutunda öneriler getirilmiştir. Bu kapsamda şehrin gelişiminde etkili olan etkenler araştırılmış, değişkenler belirlenerek analizler yapılmıştır. Bu analizler sonucu tarihi kent dokusuyla günümüz kentleşmesi arasında irtibat kurarak geleceğe doğru projeksiyonlar yapılmış ve kendine özgü kimliğini koruyan, sürdürülebilir-yaşanabilir bir kent arayışının alt yapısını oluşturmaya yönelik öneriler tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Cities have grown and developed by having a central square on the periphery of a temple since their foundation. Both the temples and the squares associated with the temple were shaped according to the relationship each civilization established with the space. With the onset of the modern age, the development of cities changed according to the standards determined in accordance with the spirit of that time. This situation has caused cities to break away from their own identity and become de-identified. For this reason, the problem of cities protecting their own identities and maintaining their own identity for the future has almost become the main agenda of cities. The historical city of Sivas, which was chosen as the sampling area of this thesis, developed around the castle and grew in a circular form in the form of walls, reaching a square where we can define the castle and the madrasahs, which we can define as the main square. As Various civilizations and states have ruled in Sivas from the first periods of history to the present day.As of today, it contains many layers of history with its archaeological sites and monumental structures in its center. Attempts to preserve these historical textures and transfer them to the next generations started later in our country compared to other European countries. Unfortunately, the cultural layers of Anatolia, which has hosted even the oldest known civilizations in the world, were noticed too late. Despite all these efforts, sufficient efficiency has not been achieved in developing a holistic form of protection on the urban scale. In this context, it is aimed to analyze the identity and memory of the city in order to reflect the urban texture of Sivas, one of the ancient cities that have evolved towards losing its unique identity, to the architectural spaces and to ensure that it reaches the future in a sustainable way. This study, which aims to carry the historical city center of Sivas to the present and the future, consists of two parts: literature and field research. The conceptual basis of the study section in the literature survey, the city and the Historic Environment, Heritage Conservation, urban memory and urban and cultural memory, identity, and urban identity, urban sustainability and urban issues of continuity are investigated. In the second part of the literature survey, research on the field of study was conducted. The field research part, which is described as the second part of the thesis, consists of four parts. First of all, the area within the walls of Sivas historical city center, which was determined as the working area, was analyzed in terms of area-occupancy area, green area, building density, building usage and floor density based on the zoning plan of the city. Secondly, in order to determine the region within the boundaries of the study area and the interaction of the region with the environment, the region within the city walls of Sivas Central District and Sivas historical city center was built on the concepts of space syntax method. Thirdly, a face-to-face survey was conducted with an expert group of 70 people consisting of Sivas historical city center architects, city planners, conservation experts and local government members. Questions were asked in order to identify the historical buildings in the city memory in the historical city center of Sivas and to determine them in terms of accessibility, security, functions, architecture and planning criteria. As a result of the study, the data obtained from preliminary analysis, space syntax analysis and survey results were compiled. By synthesizing these data, suggestions were made about the city of Sivas in terms of administrative management, regulations, architectural design and urban design. In this context, the factors affecting the development of the city were investigated, variables were determined and analyzes were made. As a result of these analyzes, projections were made towards the future by establishing a connection between the historical urban fabric and today's urbanization, and suggestions for creating the infrastructure of the search for a sustainable-livable city that preserves its unique identity were discussed.
Benzer Tezler
- Türk evi iç mekan kurgusuna kent kültürü ve yaşam biçiminin etkisi: Bolu Mudurnu örneği
The effect of urban culture and lifestyle on the Turkish house interior fiction: The case of Bolu Mudurnu
İBRAHİM VURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEM DOĞAN
- Geçmişten geleceğe değişkenleriyle mimari tasarım sınırları Aksaray kent merkezi örneği
Architectural design boundaries with variables from past to future, instance of Aksaray city center
KEMAL FURKAN ULUSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkKonya Teknik ÜniversitesiBina Bilgisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ORAL
- Denizli tarihi kent merkezinde farklılaşan kent dokusunun mekânsal değişim süreçleri üzerinden tanımlanması
Defining the urban pattern that differentiates in the historical city center of Denizli through spatial change processes
NİDA ALKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİH BİRİK
- Siverek geleneksel yerleşimini biçimlendiren mekânsal ögeler
The spatial elements that form the Siverek traditional settlement
MAZLUM KALAK
- Tarihi yapılarda dijital yerleştirme sanatı olarak video projeksiyon mapping uygulamaları
Video projection mapping practice as the art of digital installation on historical buildings
MERVE TUĞTAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Aydın ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALEV ERARSLAN GÖÇER