Yakın ilişkilere güncel bir bakış: çevrimiçi buluşma uygulamaları kullanım motivasyonlarının ilişki sonlandırma stilleri üzerindeki etkisi ve karanlık üçlü kişilik özelliklerinin rolü
A current view at close relationships: the effect of motivations to use online dating apps on relationship ending styles and the role of dark triad personality traits
- Tez No: 754166
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE HAN ALPAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Bu çalışmada, çevrimiçi buluşma uygulamaları kullanma motivasyonları ile ilişki sonlandırma stilleri arasındaki ilişkide karanlık üçlü kişilik özellikleri olarak adlandırılan narsisizm, makyavelizm ve psikopatinin düzenleyici rolü incelenmiştir. İlişki sonlandırma stilleri olarak iletişimi kesmek amacıyla aniden ortadan kaybolma anlamına gelen hayaletleme (ghosting) ve belirsiz zamanlarda kısıtlı ilgi gösterme anlamına gelen oyalama (breadcrumbing) ele alınmıştır. Çalışmaya halihazırda çevrimiçi buluşma uygulamalarını kullanmakta olan 18 – 29 yaş aralığındaki (Ort. = 25.08, SS = 2.84) 193 kişi katılmıştır. Demografik bilgi formunun yanı sıra Sumter ve arkadaşları (2017) tarafından geliştirilen Çevrimiçi Buluşma Uygulamaları Kullanım Motivasyonları Ölçeği'nin Türkçeye çevrilmiş versiyonu, Jones ve Paulhus (2014) tarafından geliştirilip Özsoy ve arkadaşları (2017) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Kısaltılmış Karanlık Üçlü Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan Hayaletleme - Oyalama Davranışları Anketi kullanılarak veri toplanmıştır. Toplanan veriler SPSS aracılığıyla analiz edilmiştir. Ölçüm araçlarının faktör yapısını belirlemek amacıyla faktör analizi yürütülmüş ve çevrimiçi tanışma uygulamalarının altı farklı motivasyonla kullanılmakta olduğu görülmüştür. Bunlar Eğlence Arayışı, Özgüven İhtiyacı, Cinsellik, İletişim Kolaylığı, Bilgi Edinme ve İlişki Başlatma'dır. Çevrimiçi tanışma uygulamaları kullanım motivasyonlarında, hayaletleme – oyalama davranışlarında ve karanlık üçlü kişilik özelliklerinde cinsiyet farkını saptamak amacıyla yürütülen bağımsız örneklemler t – testlerinin sonucunda erkeklerin kadınlara kıyasla daha çok cinsellik amacıyla çevrimiçi buluşma uygulamalarını kullandığı, karanlık üçlü kişilik özelliklerinin psikopati alt boyutundan daha yüksek puan aldığı tespit edilmiştir. Hayaletleme – oyalama davranışları açısından ise cinsiyet farkı saptanamamıştır. Çevrimiçi tanışma uygulamaları kullanım motivasyonları ve hayaletleme – oyalama davranışları ile yaş arasındaki ilişkiyi saptamak amacıyla yürütülen korelasyon analizleri sonrasında yaşın eğlence arayışı ve özgüven ihtiyacı ile, ayrıca hem hayaletleme hem de oyalama davranışı ile negatif anlamlı ilişki içerisinde olduğu bulgulanmıştır. Ayrıca hayaletleme – oyalama davranışları üzerinde çevrimiçi tanışma uygulamaları kullanım motivasyonlarının ve karanlık üçlü kişilik özelliklerinin etkisini görmek amacıyla regresyon analizleri yürütülmüş; eğlence arayışı ve makyavelizmin hayaletlemeyi, eğlence arayışı ile ilişki başlatma ve makyavelizm ile psikopatinin oyalamayı yordadığı görülmüştür. Düzenleyici değişken analizleri sonucunda ise yalnızca eğlence arayışının hayaletleme üzerindeki etkisinde psikopatinin düzenleyici rolünün bulunduğu görülmüştür. Sonuçlar, hayaletleme ve oyalama davranışlarının ilişkili olduğu ve etkilendiği faktörler hakkında bilgiler sağlamaktadır. Bu çalışma aracılığıyla Türkçe literatüre kazandırılan hayaletleme ve oyalama davranışları hakkında yapılacak gelecek çalışmaların, bu bilgilerin çoğaltılması yönünde katkı sağlayacağı tahmin edilmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, the moderator role of narcissism, machiavellianism and psychopathy, which are called dark triad personality traits, in the relationship between motivations to use online dating applications and relationship ending styles were examined. Ghosting, which means sudden disappearance in order to cut off communication, and breadcrumbing, which means showing limited attention in uncertain times, are relationship ending styles in here. A total of 193 people between the ages of 18 and 29 (M = 25.08, SD = 2.84) who are currently using online dating applications participated in the study. Data were collected using Demographic Information Form, Turkish version of the Online Dating Applications Usage Motivation Scale developed by Sumter et al. (2017), Short Dark Triad Scale developed by Jones and Paulhus (2014) and adapted into Turkish by Özsoy et al. (2017), and Ghosting - Breadcrumbing Behaviors Questionnaire created by researcher. The collected data were analyzed via SPSS. In order to determine the factor structure of the measurement tools, factor analysis was carried out and it was seen that online dating applications are used with six different motivations. These are Fun-Seeking, Self-Confidence Needs, Sexuality, Ease of Communication, Getting Information, and Starting Relationship. As a result of independent samples t-tests conducted to determine the gender difference in online dating application motivations, ghosting-breadcrumbing behaviours and dark triad personality traits, it was determined that males use online dating applications for sexual purposes more than females and that males have higher scores in the psychopathy sub-dimension of dark triad personality traits compared to females. There was no gender difference in terms of ghosting-breadcrumbing behaviors. After the correlation analyses conducted to determine the relationship between online dating applications motivations and ghosting – breadcrumbing behaviors and age, it was found that age was found to be negatively correlated with fun seeking and self-confidence needs, as well as both ghosting and breadcrumbing behavior. In addition, regression analyses were conducted to see the effect of online dating applications motivations and dark triad personality traits on ghosting – breadcrumbing behaviors, and it was seen that ghosting was predicted by fun seeking and machiavellianism, while breadcrumbing was predicted by fun seeking and starting relationships, and machiavellianism and psychopathy. As a result of the moderator variable analysis, it was seen that psychopathy had a moderator role in the effect of only fun seeking on ghosting. These results provide information about the factors that ghosting and breadcrumbing behaviors are associated and predicted by. It is estimated that future studies on ghosting and breadcrumbing behaviors brought to the Turkish literature through this study will contribute to the reproduction of this information.
Benzer Tezler
- Dıjıtal uzamda kamusal mekanın üretımı: Twitter verilerine dayali bir model önerisi
Production of public space in digital space: A model proposal based on twitter data
GİZEM ÖZPOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OZAN ÖNDER ÖZENER
- Keeping memories on social media
Sosyal medyada anıları saklamak
ÇAĞRI GİZEM VARLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLNAME TURAN
- Music beyond sound: Critical perspectives in contemporary art music through gender
Sesin ötesinde müzik: Çağdaş müzikte cinsiyet odaklı eleştirel perspektifler
ASLI KOBANER
Doktora
İngilizce
2024
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE ŞİRİN ÖZGÜN TANIR
- Exploring opinions of corporate instructional designers on their professional development and training needs
Kurumsal öğretim tasarımcılarının mesleki gelişim ve eğitim ihtiyaçları konusundaki görüşlerinin araştırılması
NAZLI GÖKALP
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DR. ELİF ÖZTÜRK
- Towards hyperautomation in architecture: A system for truss manipulation with relative robots
Mimarlikta hiperotomasyona doğru: Bağıl robotlarla kafes manipülasyonu için bir sistem
BURAK DELİKANLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEMAN FİGEN GÜL