Yaşlı yaşam merkezlerinin mimari tasarım açısından değerlendirilmesi
Evaluation of senior life centers in terms of architectural design
- Tez No: 754171
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUZAFFER TOLGA AKBULUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Dünyada teknolojinin ve sağlık hizmetlerinin gelişmesi, iş ve yaşam koşullarının iyileşmesi ile birlikte yaşam sürelerinin uzadığı görülmektedir. Bunun sonucu olarak yaşlı nüfusu da artmaktadır. Bu gelişmelere istatiksel olarak bakıldığında, dünyada 2050 yılında 60 yaş üstü nüfusun yaklaşık 2 milyara ulaşacağı ön görülmektedir. Dünya Sağlık Örgütü'nün yaşlı sınıflandırmasına göre kronolojik olarak, 45-59 yaş aralığı orta yaş, 60-74 yaş aralığı yaşlılık ve 75-89 yaşa aralığı ileri yaşlılık, 90 yaş üstü ise ihtiyarlık kategorisinde tanımlanmaktadır. Yaşlanma, yaşam sürecinin doğal bir sonucudur. Geçtiğimiz yüzyılda, yaşam biçimlerinin değişmesi, geçmişteki geniş aile yapılarının çekirdek ailelere dönüşmesi sonucunda, 60 yaş ve üstü insanların fizyolojik, psikolojik ve sosyo-ekonomik gereksinimlerinin zamanla değiştiği görülmektedir. Bu değişimler yaşlı nüfusun emeklilik dönemlerinde, sosyal hayattan ve toplumdan kopmalarına neden olabilmektedir. Bu nedenle yaşlı bireylerin barınma ihtiyacı ve tüm gereksinmelerini sağlıklı bir biçimde karşılayabilecekleri yaşam ortamlarının oluşturulmasının önemi gitgide daha çok artmaktadır. Bu bağlamda gündeme gelen mimari yaklaşımlar, yaşlı nüfusun alışık oldukları yaşam ortamlarını değiştirmeden, mevcut mimariyi geliştirme ve sürdürmeye yöneliktir. Tez kapsamında, yaşlı bireylerin fizyolojik, psikolojik ve sosyo-ekonomik gereksinimleri bağlamında yaşlı yaşam merkezlerinin tasarım koşullarının belirlenmesi hedeflenmiş ve edinilen bilgiler doğrultusunda çalışma alanındaki problemler ortaya konmuştur. Problemlerin giderilmesine yönelik çözüm önerileri getirmeyi amaçlayan bu çalışma kapsamında ilk olarak konuyla ilişkili kavramsal tanımlar ortaya konmakta, dünyada ileri yaş gruplarının barınmalarına yönelik ortaya konan farklı yaklaşımlar mimari açıdan ele alınarak yaşlı yaşam merkezlerinin tanımı ve tarihsel süreç içindeki gelişimi incelenmekte, yaşlı yaşam merkezi tipolojileri ve örnekleri üzerinden mimari bir değerlendirme yapılmaya çalışılmaktadır. Dünyadan ve Türkiye'den 8 örnek seçilmiş, örneklerin planları, görünüşleri, fotoğrafları incelenerek, yaşlı yaşam merkezleri yerleşimlerin konumu, bina ihtiyaç programı, yapı fiziği, yeşil alan, sosyal olanaklar, iç ve dış cephe tasarım kriterleri açısından değerlendirilmiştir. Beşinci bölümde örneklerden elde edilen incelemeler sonucundan, yaşlı nüfusun gereksinmelerini karşılamak ve yaşlıların daha sağlıklı yaşam çevrelerinde yaşamlarını sürdürmelerine olanak tanımak amacıyla mimari tasarım kriterleri ortaya konmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
With the development of technology and health services in the world, and the improvement of work and living conditions, it is seen that life expectancy is prolonged, and as a result, the elderly population is also increasing. When these developments are looked at statistically, it is predicted that the population over 60 years of age will reach 2 billion in 2050 in the world. According to the classification of the elderly by the World Health Organization, the age range of 45-59 is defined as middle age, the age range of 60-74 is defined as old age, the age range of 75-89 is defined as middle old age, and over 90 is defined as advanced old age. Aging is a natural consequence of the life process. In the past century, it has been observed that the change in lifestyles, the transformation of extended family structures in the past into nuclear families, and the physiological, psychological and socio-economical needs of people aged 60 and over have changed over time. These changes may cause the elderly population to break away from social life and society during their retirement periods. For this reason, the importance of creating living environments where the elderly group can meet their housing needs and all their needs in a healthy way is increasing day by day. Architectural approaches that come to the fore in this context are aimed at developing and maintaining the existing architecture without changing the living environments that this elderly population is accustomed to. Within the scope of the thesis, the design and conditions of the senior living centers in the context of the physiological, psychological and socio-economical needs of the senior person and the problems in the study area were revealed in line with the information obtained. Within the scope of this study, which aims to offer solutions for the elimination of problems, first of all, conceptual definitions related to the subject are put forward, the definition of senior living centers and their development in the historical process are examined by considering the different approaches to the accommodation of the older age groups in the world. An architectural evaluation is tried to be made on the basis of 8 examples from the world and Turkey were selected, the plans, appearances and photographs of the examples were examined, and the senior living centers were evaluated in terms of the location of the settlements, building requirement program, building physics, green space, social facilities, interior and exterior design criteria. In the fifth chapter, as a result of the examinations obtained from the examples, architectural design criteria have been tried to be put forward in order to meet the needs of the senior population and to allow the seniors to continue their lives in healthier living environments.
Benzer Tezler
- Fiziksel çevrenin Alzheimer hastalığındaki yeri ve önemi: Farklı tipteki özel Alzheimer bakımevleri için iç mekân tasarım kriterlerinin geliştirilmesi
The role and important of physical environmental in Alzheimer's disease: Design criteria proposal for different types of Alzheimers' nursing homes
DİLEK ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İç Mimari ve Dekorasyonİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE GÖRGÜL
- Gündüzlü yaş alma mekanlarının evrensel tasarım prensipleri ve sürdürülebilir kalkınma amaçları çerçevesinde incelenmesi
An analysis of day care center for elderly within the framework of universal design principles and sustainable development goals
ELİF ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Geriatriİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE GÖRGÜL
- Sosyal sorumluluk projesi olarak; hayvan, yaşlı, çocuklar için entegre yaşam alanları tasarım ilkeleri uygulama yaklaşımları ve model önerisi
As a social responsibility project; integrated living spaces design principles approaches for animals, the elderly and children & a model proposal
UMAY YILMAZ ARER
Doktora
Türkçe
2022
İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAADET AYTIS
PROF. DR. FÜSUN SEÇER KARİPTAŞ
PROF. DR. İPEK FİTOZ
- Evaluating design parameters for elder's satisfaction in social areas of nursing and rehabilitation centers: The case of Buca Social Life Campus-nursing and rehabilitation center
Yaşlı bakım ve rehabilitasyon merkezlerinin sosyal yaşam alanlarında yaşlıların memnuniyet düzeylerini değerlendirme : Buca Sosyal Yaşam Kampüsü, Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon merkezi örneği
ZEYNEP ALDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
İç Mimari ve DekorasyonYaşar Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİĞDEM ÇETİN
- Huzurevlerinde yaşlı ve engelli bireylerin (tekerlekli sandalye kullanıcıları) yaşamsal kalitesinin irdelenmesi, sorunların tespiti ve çözüm önerileri
Examining lıfe quality of aged people and handicappaed people (wheelchair users) in retirement homes, determining matters and solutions
ABDURRAUF TUNCER
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
İç Mimari ve DekorasyonGazi ÜniversitesiMobilya ve Dekorasyon Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMZA ÇINAR