Geri Dön

İran'da Güney Azerbaycan milli hareketi meselesi ve İran-Azerbaycan ilişkilerine etkisi

The South azerbaijan national movement issue in İran and its effects on İran-Azerbaijan relations

  1. Tez No: 754444
  2. Yazar: KERİM ASKERİ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ATAY AKDEVELİOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 199

Özet

Bu çalışmada İran'da Güney Azerbaycan meselesi ve bu mesele sonucunda ortaya çıkan Güney Azerbaycan Milli Hareketi (GAMH) ele alınmaktadır. Ayrıca, Güney Azerbaycan meselesinin, bağımsızlığını yeni kazanmış olan Azerbaycan Cumhuriyeti ile İran'ın ilişkisi ele alınmıştır. Bu ilişkileri etkileyen temel unsur olarak Güney Azerbaycan ve ona bağlı olarak GAMH, ikili ilişkilerin ele alınırken odak noktasını oluşturmuştur. Özellikle 1991 sonrasında Güney Azerbaycanlılar, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin bağımsızlığından etkilenmiştir. I. Karabağ Savaşı'nda İran'ın Ermenistan'dan yana tutumu ve Azerbaycan'ın ikinci cumhurbaşkanı Elçibey'in Güney Azerbaycan ile ilgili politikaları, bu konudaki önemli etkenlerdir. Ayrıca, o tarihten itibaren Güney Azerbaycan'da siyasi söylem ve eylemi temsil eden siyasal akım GAMH'dır. İran ile Azerbaycan'ın ilişkileri inişli çıkışlı çok sayıda süreçleri içermektedir. Buna rağmen bu çalışmanın temel iddiası; iki ülke arasındaki ilişkileri belirleyen en önemli faktörün, Güney Azerbaycan olduğudur. Azerbaycan Cumhuriyeti, Güney Azerbaycanlılar için akraba-devlet olduğundan, İran açısından iç ve dış güvenlik sorunu haline gelmektedir. Güney Azerbaycan'da gelişen sivil ve özgürlükçü milliyetçi hareketten dolayı, bu husus daha çok önem kazanmıştır. Bu tez çalışması üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde 19. Yüzyıldan, 2014'e kadar İran'da Güney Azerbaycan meselesi incelenmiştir. İkinci bölümde, GAMH ve bu hareketin ideolojisi, hareketin içindeki gruplar, hareketi güçlendiren unsurlar ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise, İran'ın 1918-1920 Azerbaycan devleti ve 1991'de bağımsızlığını kazanan Azerbaycan Cumhuriyeti ile ilişkileri ele alınmış; bu ilişkilere Güney Azerbaycan meselesinin etkisi irdelenmiştir.

Özet (Çeviri)

The present study discusses the South Azerbaijan issue in Iran and the South Azerbaijan National Movement (GAMH). In addition, the relationship between the newly independent Azerbaijan Republic and Iran is discussed. As the main factor influencing these relations, South Azerbaijan and accordingly GAMH formed the focal point of the bilateral relations. Especially after 1991, South Azerbaijanis were affected by the independence of the Republic of Azerbaijan. Iran's stance towards Armenia in the first Karabakh War and the policies of Azerbaijan's second president, Elçibey, regarding South Azerbaijan are important factors in this regard. Since then, the political movement representing political discourse and action in South Azerbaijan is GAMH. The relations between Iran and Azerbaijan include many ups and downs. The main claim of this study, despite this, and the most important factor determining the relations between the two countries is South Azerbaijan. Since the Republic of Azerbaijan is a kin-state for South Azerbaijanis, it becomes an internal and external security problem for Iran. Due to the civil and libertarian nationalist movement that developed in South Azerbaijan, this issue gained more importance. This study consists of three parts. In the first part, the South Azerbaijan issue in Iran from the 19th century to 2014 has been examined. In the second part, GAMH and the ideology of this movement, the groups within the movement, the elements that strengthen the movement are discussed. In the third part, Iran's relations with the 1918- 1920 Azerbaijan state and the Azerbaijan Republic, which gained its independence in 1991, were discussed and the effect of the South Azerbaijan issue on these relations has been examined.

Benzer Tezler

  1. Güney Azerbaycan'da basın faaliyetleri: Muhammed Hatemi'nin cumhurbaşkanlığı dönemi

    Başlık çevirisi yok

    KHAYALA ABBAS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    GazetecilikAnkara Üniversitesi

    Gazetecilik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDÜLREZAK ALTUN

  2. Muhammed Hatemi döneminde (1997-2005) İran'da yayınlanan Türkçe öğrenci dergilerinin içerik analizi

    Content analysis of Turkish student magazines published in Iran during the period of Muhammad Hatami (1997-2005)

    RAMEZAN KARIMZADEHASL SAHEBDIVANI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    GazetecilikAnkara Üniversitesi

    Gazetecilik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULREZAK ALTUN

  3. Bulud Karaçorlu Sehend'in hayatı ve eserleri üzerinde bir araştırma

    A Researc on B.Q. Sehend's biography and works

    ESMAEIL MADADI OUSALOU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Türk Dili ve EdebiyatıEge Üniversitesi

    Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YAVUZ AKPINAR

  4. Azerbaycan milli bağımsızlık hareketinde siyasi muhaceretin rolü (1920-1950)

    The role of political emigration in the Azerbaijani national independence movement (1920-1950)

    GUNEL AGHAYEVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    TarihHacettepe Üniversitesi

    Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NAGEHAN ÜSTÜNDAĞ ÖZDEMİR

  5. Sovyet Rusya'nın Kuzey Azerbaycan politikası 'Odlu Yurt' mecmuasına yansıyanlar (1929-1931)

    Soviet Russia's Northern Azerbaijan policy reflected in 'Odlu Yurt' magazine (1929-1931)

    SONGÜL ÜNAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    TarihNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. TELLİ KORKMAZ