Hızlı ıslah yöntemiyle yetiştirilen geriye melez döllerin hasat sonrası tohum dormansi özelliklerinin belirlenmesi
Determination of post-harvest seed dormancy characteristics of backcross offspring grown by speed breeding method
- Tez No: 754984
- Danışmanlar: PROF. DR. NEVZAT AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyomühendislik, Ziraat, Bioengineering, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyomühendislik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Biyomühendislik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Dünyada iklim değişikliklerinden dolayı buğdayın hasat döneminde beklenmedik yağışlar artmakta ve başakta çimlenmeye neden olmaktadır. Hasat öncesi başakta çimlenme olarak ifade bu sorun, buğday kalitesinde önemli ekonomik zararlara neden olmaktadır. Hasat öncesi başakta çimlenme tohum dormansisi ile yakından ilişkilidir. Ayrıca başak morfolojisi ve iklim özellikleri de bu özellik üzerinde etkilidir. Bu çalışmada materyal olarak moleküler yöntemler kullanılarak hasat öncesi başakta çimlenmeye dayanıklılık için QTL aktarılan Rio Blanco x Nevzatbey, Rio Blanco x Adana99 ve Rio Blanco x Hat 127 melezlerine ait GM1F3:4 populasyonundaki bitkileri kullanılmıştır. Genotiplerin bitki boyu, başak boyu, başakta tane sayısı, tane ağırlığı ve fizyolojik olum süreleri gibi agronomik özellikleri saptanmıştır. Yapılan analizler de sera ortamında yetiştirilen bitkilerin bütün popülasyonlardaki bitkilerin ortalama bitki boyu 67,3 cm, başak boyu 7,5 cm, başakta tane sayısı 23,6 adet, başakta tane ağırlığı 1,05 gr, fizyolojik olum süresi 102 gün olarak saptanmıştır. Bitki büyütme odasında yetiştirilen bitki boyu 58,8 cm, başak boyu 7,7 cm, başakta tane sayısı 15 adet, tane ağırlığı 0,63 gr ve fizyolojik olum süresi 90 gün olarak bulunmuştur. Dormant olan genotipleri seçebilmek için her bir melez kombinasyonu için çimlenme testleri yapılmıştır. Bu analiz sonucunda Rio Blanco x Nevzatbey'de 11 hattın, Rio Blanco x Adana99'da 8 hattın ve Rio Blanco x Hat 127 ise 6 hattın çimlenme indeksleri oldukça düşük bulunmuştur. Hasat öncesi başakta çimlenmeye dayanıklılık çalışmalarında genotip x çevre interasksiyonunun yüksek olması dayanıklı hatların geliştirilmesinde önemli bir faktördür. Araştırma sonuçları geliştirilen hatlar hasat öncesi başakta çimlenmeye dayanıklı çeşitlerin geliştirilmesinde ve ıslah programlarında elit materyal olarak kullanılabilir.
Özet (Çeviri)
Increases in unexpected rains generated by climate change in world during the harvest period of wheat cause early germination. This problem is expressed as pre-harvest sprouting which causes significant economic losses as it lowers wheat quality. Pre-harvest sprouting is closely associated with seed dormancy. In addition, ear morphology and climatic features are also effective for this trait. In this study, plants in the GM1F3:4 population, obtained as a result of the hybridization of Nevzatbey, Adana99 and Hat 127 with Rio Blanco carrying the relevant QTL, were used for resistance to pre harvest sprouting by using molecular methods. Agronomic characteristics of genotypes such as plant height, ear height, number of grains per spike, grain weight and physiological maturity times were determined. According to the results of the analyzes, the average plant height of the plants grown in the greenhouse environment was 67,3 cm, the spike length was 7,5 cm, the number of grains per spike was 23,6, the grain weight per spike was 1.05 gr, and the physiological maturity period was 102 days. The height of the plant cultivated in the plant growing room was 58,8 cm, the spike length was 7,7 cm, the number of grains per spike was 15, the grain weight was 0.63 g, and the physiological maturity period was 90 days. Germination tests were performed on each hybrid combination to select dormant genotypes. As a result of this analysis, germination indexes of 11 lines in Rio Blanco x Nevzatbey, 8 lines in Rio Blanco x Adana99 and 6 lines in Rio Blanco x Line 127 were found to be quite low. The high genotype x environment interaction is an important factor in the development of resistant lines in pre-harvest sprouting resistance studies. The lines developed as a result of this research can be used as elite material in the development of varieties resistant to pre-harvest sprouting and in breeding programs.
Benzer Tezler
- Markör destekli seleksiyon ve hızlı ıslah yöntemiyle hasat sonrası başakta çimlenmeye toleranslı beyaz taneli ekmeklik buğday genotiplerinin geliştirilmesi
Development of white bread wheat genotypes tolerant to pre-harvest sprouting by marker-assisted selection and speed breeding method
ELİF YAYLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BiyomühendislikKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiBiyomühendislik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVZAT AYDIN
- Hızlı ıslah yöntemiyle geliştirilen ekmeklik ve makarnalık buğday popülasyonlarında tanenin fiziksel özelliklerinin görüntü işleme algoritmalarıyla belirlenmesi ve yapay zeka teknikleriyle sınıflandırılması
Determining the physical properties of grain in bread and durum wheat populations developed by rapid breeding by image processing algorithm and classification with ai techniques
MESUT ERSİN SÖNMEZ
Doktora
Türkçe
2022
BiyomühendislikKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiBiyomühendislik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVZAT AYDIN
DOÇ. DR. KADİR SABANCI
- Hızlı ıslah yöntemiyle buğdayda haritalama popülasyonu ve geriye melez döllerin yetiştirilmesi
Development of mapping population and backcross progenies in wheat by using speed breeding metod
HALİL AKDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyomühendislikKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiBiyomühendislik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVZAT AYDIN
- Fitoremediasyon yöntemi ile kurşun akümülasyonunun giderimi: Biberiye (Rosmarinus officinalis) örneği
Fitoremediation method and removal of lead accumulation: Example of rosemary (Rosmarinus officinalis)
BURCU KARABULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİNÇ ADİLOĞLU
- Yerli alüminanın dökülebilir refrakter üretiminde değerlendirilmesi çalışmaları
Utilities of domestic alumina powder for the production of castable refractories
YELDA GÜNEY LİMAN