Geri Dön

Darwinizm'de doğa ve insan anlayışı

Nature and human in Darwinism

  1. Tez No: 754986
  2. Yazar: ÖZLEM İRBAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET ERHAN ŞEKERCİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Felsefe Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 94

Özet

İnsan ve doğa kavramları binlerce yıldan buyana felsefi düşüncenin önemli meselelerinden biri olmuştur. En temelde evrende insanın varlığını anlamlandırma ve doğa ile ilişkisi, insanoğlunun cevaplamaya çalıştığı sorulardandır. Bugüne değin elbette çözüme dair çabalar ortaya konmuştur. Zira her dönemin kendi değer paradigmaları içinde bu çaba kıymetli görülebilmektedir. Tarihsel süreç içinde bilimsel gelişmelerde istifade etmek suretiyle öncelikle doğa kavramını incelemeye çalıştık. Antik Yunan dünyasında canlı ve bir ruh sahibi olduğu düşünülen doğanın, gelişen bilim anlayışı ile geçirdiği değişimi göstermek istedik. Rönesans ile beraber hakim bilgi paradigmasında yaşanan dönüşüm, doğa ve insan yaklaşımlarıyla birlikte anlam değişikliğine uğradığı söylenebilir. Netice itibariyle hiçbir teori kendi döneminin sosyal ve kültürel ikliminden bağımsız düşünülmemelidir. Bu çalışma tarihsel birikimi göz ardı etmeden ve bu birikimden faydalanmak suretiyle insan ve doğa kavramını konu edindi. Ancak belli belli dönemlerin hakim görüşlerinin etkisini de ilave ederek, Darwin'in evrim teorisi üzerinden bir değerlendirme yapılmaya çalışılmıştır. Bu tezin amacı insan ve doğa kavramlarını tarihsel süreçte geçirdiği serüveni incelemek ve en son evrim teorisiyle nasıl bir değişime uğradıklarını ortaya koyma çabasıdır. Darwin'in teorisi kendi dönemi göz önünde bulundurulduğunda bir sürpriz olmaktan öte gelinen bilimsel çalışmaların bir sonucu olarak düşünülebilir. Kadim düşüncenin kıymetli, irade ve bilinç sahibi olan insan anlayışı, mezkûr kuram ile evrendeki diğer bir canlı türleriyle aynı konuma/düzleme indirgenmiştir. İnsana özgü olan akıl, duygu ve tüm zihinsel süreçler biyolojik yapının süreç içinde işleyiş mekanizmalarından başka bir şey değildir. İnsanoğlunun doğaya yaklaşımı bilimsel gelişmeler ile değişikliğe uğramış ve insan kavramı da bu doğanın bir parçası olarak karşımızda durmaktadır. Tez çerçevesince, tarihsel olarak doğanın ve insanın Darwin'in teorisine kadar olan süre zarfında yaşadığı değişimleri ve bilimsel katkıları ele almaya çalıştık. Gelinen noktada gerçekleşen değişimleri nesnel bir bakış açısıyla ortaya koymaya çalışacağız.

Özet (Çeviri)

The concepts of human and nature have been one of the important issues of philosophical thought for thousands of years. Basically, explain the meaning of human existence in the universe and its relationship with nature are questions that human beings look for answer. To date, of course, efforts have been made for a solution. Yet, within the value paradigms of each period, this effort can be seen as valuable. By making use of scientific developments in the historical process, we first tried to examine the concept of nature. We wanted to show the transformation of nature, which was thought to be alive and possessing a soul in the ancient Greek world, with the developing understanding of science. It can be said that the transformation experienced in the dominant knowledge paradigm with the Renaissance has undergone a change in meaning with the approaches to nature and human beings. As a result, no theory should be considered independent of the social and cultural climate of its time.

Benzer Tezler

  1. Evrim teorisinin felsefi sonuçları

    The Philosophical conclusions of the theory of evolution

    NASIR YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    FelsefeMersin Üniversitesi

    DOÇ.DR. HASAN ASLAN

  2. Biyokültürel evrim modeli: Müzik uygulamaları

    Biocultural evolution model: Music practices

    GÜNCEL GÜRSEL ARTIKTAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Müzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BELMA OĞUL

    PROF. DR. KEREM CANKOÇAK

  3. Origine de la domination et de la hierarchie chez Murray Bookchin

    Murray Bookchin'de tahakküm ve hiyerarşinin kökleri

    ÖZGÜR DOĞU

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2011

    FelsefeGalatasaray Üniversitesi

    Felsefe Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. NAMİ BAŞER

  4. Evrimsel edebiyat eleştirisi: Kuramsal tartışmalar ve uygulama olanakları

    Evolutionary literary theory: Theoretical discussions and practical possibilities

    MURAT TURAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Karşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı

    DR. SÜHA OĞUZERTEM

  5. A Sociological analysis of the discursive formation of life sciences and the nation building project in Turkey

    Türkiye'de yaşam bilimlerinin söylemsel oluşumu ve uluslaşma projesinin sosyolojik analizi

    ADİLE AVAR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2000

    SosyolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEYDA YEĞENOĞLU MUTMAN