Negotıatıng archeology and urbanızatıon at Bodrum peninsula
Bodrum yarımadasında arkeoloji ve kentleşme üzerine
- Tez No: 755460
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BÜLENT BATUMAN, DR. AYŞE HENRY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
- Enstitü: Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Arkeolojik miras geçmişten geleceğe devam eden sürecin yenilenemez parçalarıdır. Buna karşın, Türkiye'de turizm sektörü 1980'lerden itibaren hızla gelişmiş ve dolayısıyla özellikle kıyı bölgelerinde hızlı kentleşmeye yol açmıştır. Bu sebeple, çalışmada turizm destinasyonlarında hızla artan kentleşmenin arkeolojik alanlar üzerindeki baskısı geniş perspektiften incelenerek, erken tedbir oluşturmak amaçlamaktadır. Tez kapsamında, turizm faaliyetlerinin yoğun olduğu Bodrum yarımadası örnek alan olarak incelenmiştir. Arkeolojik alanları bulunduğu bağlamda üst ölçekten değerlendirilebilmesi için, Bodrum yarımadası kültürel peyzajıyla birlikte ele alınmıştır. Bodrum yarımadasının coğrafyası (topoğrafya, yer örtüsü, toprak ve su verileri), yapılı çevresi (yerleşim alanları, ulaşım ağı ve arazi kullanımı) ve sit alanları QGIS programı kullanılarak katmanlar halinde birleştirilmiştir. Oluşturulan katmanlar çeşitli varyasyonlarda bir araya getirilerek kültürel peyzajın arkeolojik alanlarla olan ilişkisi incelenmiştir. Ayrıca, yarımadanın 1985-2022 yılları arası kentleşme süreci Google Earth kullanılarak haritalaştırılmıştır. Oluşturulan haritaya arkeolojik sit katmanı eklenerek, kentleşme bölgelerinde bulunan arkeolojik alanlar tespit edilmiştir. Yapılan çalışma doğrultusunda, son yıllarda kentleşmenin en çok arttığı bölgelerden birinde yer olan Myndos antik kenti (Gümüşlük mahallesi) ve yakın çevresinde (Peksimet mahallesi) arazi incelemesi yapılmıştır. Muğla Kültür Envanteri kullanılarak hazırlanan envanter listesi Gümüşlük ve Peksimet mahalleleri için haritalaştırılmıştır. Gümüşlük ve Peksimet mahallelerinin arazi kullanımı, kentleşme süreci ve arkeolojik alanların güncel koruma durumları; bölgede turizm gelişmelerine bağlı kentleşmenin hızla sürdüğünü göstermiştir. Öte yandan, arkeolojik alanların korunamadığı tespit edilmiştir. Bu doğrultuda, turizm destinasyonlarında koruma-kullanım dengesini sağlamak amacıyla kavramsal bir öneri geliştirilmiştir. Antik kent çevrelerinde yoğunlaşacak şekilde, Gümüşlük ve Peksimet mahallelerinin sürdürülebilir gelişimi için“tampon bölge”ve“yavaş turizm”yaklaşımlar kavramsal bir öneri olarak sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The archaeological heritage is the non-renewable part of the ongoing process from the past to the future. Nevertheless, tourism related rapid urbanization is experienced especially in coastal regions of Turkey since the 1980s. Therefore, this study aims to create a broader perspective to evaluate archaeological heritage in tourism destinations to create early measures for conserving archaeological heritage. Cultural landscape concept provides a wider perspective to analyze Bodrum peninsula. Therefore, layers of the geography (topography, ground cover, soil, and water data), built environment, (settlement areas, transportation network and land use) and protected areas, are created using the QGIS program, which helps to create various data sets by superposing layers. Archaeological site layer, and the urbanization process analysis (1985-2022) is combined to identify archaeological sites in rapid urbanization zones. The vicinity of Myndos is one of the rapidly urbanized regions. Myndos is located in the Gümüşlük neighbourhood and is directly influenced from the settlement growth of Peksimet neighbourhood. Therefore, in-situ observation, land use, inventory map and urbanization process analyses were combined on Gümüşlük and Peksimet. The results demonstrate that tourism-related urbanization in Gümüşlük and Peksimet continues rapidly risking the archaeological remains. On the other hand, archaeological sites could not be conserved. Therefore, a conceptual proposal is developed to ensure the conservation-use balance in tourism destinations. Concept of buffer zone and slow tourism was proposed for sustainable development of Gümüşlük and Peksimet neighbourhoods
Benzer Tezler
- Heads to pots, ancestors to architecture: Skull cults in Europe and the Near East through the Palaeolithic and the Neolithic periods (C. 150,000 – 6,000 BC)
Kafalardan çanaklara, atalardan mimariye: Paleolitik ve Neolitik dönem boyunca Avrupa ve Yakın Doğu'da kafatası kültleri (C. 150,000 – 6,000 BC)
CANSU KARAMURAT
Doktora
İngilizce
2024
ArkeolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiYerleşim Arkeolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM ATAKUMAN
DOÇ. DR. ELİF SÜRER
- Doğal, tarihi kültürel açıdan turizm potansiyelini değerlendirme modeli: Ayvalık örneği
The tourism model for evaluation of natural, historical and cultural potential: A case of Ayvalık
İSMAİL HAKAN KOLCU
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF. DR. VEDİA DÖKMECİ
- The social and symbolic role of early pottery in the Near East
Yakındoğu'da erken çanak çömleğin sosyal ve sembolik rolü
BURCU YILDIRIM
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
ArkeolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiArkeoloji Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM ATAKUMAN
- Emergence and evolution of the early neolithic anthropomorphic figurines in the Near East
Yakın Doğuda erken neolitik antropomorfik figürinlerin ortaya çıkışı ve evrimi
BUSE VURDU
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
ArkeolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiYerleşim Arkeolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM ATAKUMAN
- Ritual and social structure during the late neolithic and early chalcolithic: pit rituals of Uğurlu Höyük-Gökçeada
Geç Neolitik ve Erken Kalkolitik dönemlerde ritüel ve sosyal yapı: Gökçeada-Uğurlu Höyük çukur ritüelleri
CANSU KARAMURAT
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
ArkeolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiYerleşim Arkeolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM ATAKUMAN