Kuyumculuk sektöründe çalışanlarda sağlık okuryazarlığı ve örgütsel vatandaşlık düzeyleri
Health literacy and organizational citizenship levels of employees in the jewelery industry
- Tez No: 756337
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE EMEL ÖNAL, PROF. DR. HALİM İŞSEVER
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
GİRİŞ VE AMAÇ: İş sağlığı ve güvenliği ilkelerinin uygun şekilde yerine getirilebilmesinin önemli gerekliliklerinden biri, çalışanların sağlık okuryazarlığı düzeylerinin belirlenmesi ve yükseltilmesidir. İş yerlerinde ve kurumlarda, kişilerin gönüllü yaptıkları ve kuruma karşı aidiyet duygularını yansıtan davranışların bütününe örgütsel vatandaşlık davranışı ismi verilmektedir. Biz bu çalışmada, daha önce literatürde örneği bulunmayan, kuyumculuk sektörü çalışanlarında sağlık okuryazarlığı ve örgütsel vatandaşlık düzeylerini belirlemeyi amaçladık. GEREÇ VE YÖNTEM: Gerekli izinler alındıktan sonra, tanımlayıcı ve kesitsel tasarımla yapılan çalışmamızın verileri, İstanbul Bahçelievler'de yer alan bir firmada çalışan 250 kişi ile gözlem altında yanıtlama tekniği ile toplanmıştır. Çeşitli nedenlerle 33 katılımcı çalışmadan dışlanmış ve 217 kişinin verileri analiz edilmiştir. Kişisel bilgi formu, 29 sorudan oluşan çalışanlar için sağlık okuryazarlığı ölçeği (ÇİSOYÖ) ve 24 sorudan oluşan örgütsel vatandaşlık ölçeği (ÖVÖ) ile veriler toplanmış ve istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı ve karşılaştırmalı analizlere ek olarak korelasyon analizleri de gerçekleştirilmiştir. Tüm analizler için SPSS paket programının İstanbul Üniversitesi'nden lisanslı 28.versiyonu kullanılmış, p değeri için anlamlılık sınırı 0,05 olarak kabul edilmiştir. BULGULAR: Çalışmamızda görüşülen 217 katılımcının ortalama yaşları 29.938,92 yıl, %80,6'sı erkek, %58,4'ü bekardır. Kuyumculuk sektöründe çalışanların %57,6'sının 'mükemmel iş sağlığı okuryazarlığı' düzeyine sahip olduğu belirlenmiştir. Bütün katılımcılarımızın çalışanlar için sağlık okuryazarlığı ölçek puanları ortalaması da 122 puan olup, 'mükemmel iş sağlığı okuryazarlığı' düzeyindedir. Örgütsel vatandaşlık düzeyleri açısından ise, kuyumculuk sektöründe çalışanların örgütsel vatandaşlık ölçeğinden aldıkları puan ortalaması 130 olarak belirlenmiştir. Maksimum 168 puan alınabilen bu ölçekte 130 puan, ortalamanın üstünde olarak değerlendirilmiştir. Ölçek alt boyutları değerlendirildiğinde; ÇİSOYÖ alt boyutlarının tamamından alınan puanların oldukça iyi düzeyde olduğu, ÖVÖ alt boyutlarından alınan puanların ise 'hoşgörülülük alt ölçeği' hariç tüm alt boyutlarda ortalamanın üstünde olduğu belirlenmiştir. Daha ileri yaş, erkek cinsiyet, evli olmak, daha ileri düzeyde eğitim durumu ve daha uzun çalışma süresi; iş sağlığı okuryazarlığını anlamlı düzeyde etkileyen faktörler olarak belirlenmiştir. Tüm bu faktörler örgütsel vatandaşlık düzeylerini de anlamlı oranda etkilemektedir. Ek olarak, işyerinde kas/iskelet sistemi ağrısı yaşıyor olmak gibi olumsuz durumlar, örgütsel vatandaşlık ölçeğinden ve özellikle 'hoşgörülülük' alt boyutundan alınan puanları negatif yönde etkilemektedir. Ayrıca ÇİSOYÖ ve ÖVÖ toplam puanları ve alt boyut puanlarının tamamı arasında anlamlı ve pozitif yönlü korelasyon saptanmıştır. Sağlık okuryazarlığı düzeyi arttıkça örgütsel vatandaşlık davranışı da artmaktadır. SONUÇ: Çalışmamızda kuyumculuk sektöründe çalışanların 'mükemmel iş sağlığı okuryazarlığı' düzeyine ve ortalamanın üstünde örgütsel vatandaşlık davranışına sahip oldukları belirlenmiştir. Sağlık okuryazarlığı arttıkça, daha iyi uyulması beklenen iş sağlığı güvenliği uygulama ilkeleri ile birlikte örgütsel vatandaşlık düzeylerinin de arttığı belirlenmiştir. Katılımcılar, işyerinde yaşadıkları olumsuz durumları yaptıkları işe atfedebilmektedir, bu da örgütsel vatandaşlık duygusuna olumsuz etki etmektedir. İSG ilkelerinin tüm çalışanlar için tüm işyerlerinde uygulanması ve denetlenmesi hem sağlık okuryazarlığı düzeylerini hem de örgütsel vatandaşlık düzeylerini arttıracak, tüm bunların sonucunda örgütlerin ve çalışanların performansı ve verimliliği artacaktır. ANAHTAR KELİMELER: İş sağlığı ve güvenliği, Kuyumculuk, Sağlık okuryazarlığı, Örgütsel Vatandaşlık
Özet (Çeviri)
BACKGROUND AND AIM: Occupational health and safety (OHS) application principles are important for all employees and employers. Determining and increasing the health literacy levels of employees is important for the proper implementation of OHS principles. Organizational citizenship behavior is the whole of the behaviors that people do voluntarily in workplaces and institutions and reflect their sense of belonging to the organization. We aimed to determine the health literacy and organizational citizenship levels of jewelery industry employees, because there is no previous study on this subject. METHOD: This descriptive and cross-sectional study included 250 people with the technique of responding under observation, all working a company located in Istanbul Bahçelievler district and producing for the jewelery sector. Data were collected with a personal information form, a health literacy scale for employees consisting of 29 questions, and an organizational citizenship scale consisting of 24 questions. A total of 33 participants were excluded from the study for various reasons, and the data of 217 individuals were analyzed. In addition to descriptive and comparative analyzes, correlation analyzes were also performed. The SPSS package program version 28.0 licensed from Istanbul University was used for all analyses, and a a value of 0.05 was considered significant for the p value. RESULTS: A total of 217 participants were included in the study, the mean age was 29.93±8.92 years, 80.6% were male, 58.4% were single. 57.6% of those working in the jewelry industry have an 'excellent occupational health literacy' level. The average of health literacy scale scores for employees of all our participants was 122 points, at the level of excellent occupational health literacy'. The average score of the employees in the jewelry sector from the organizational citizenship scale was determined as 130. In this scale, where a maximum of 168 points can be obtained, 130 points received by the participants were evaluated as above the average. It was determined that the scores obtained from all sub-dimensions of the health literacy scale for employees were at a very good level, and the scores obtained from the sub-dimensions of the organizational citizenship scale were above the average in all sub-dimensions except the 'tolerance sub-scale'. Older age, male gender, being married, higher education level and longer working time were determined as factors that significantly affect occupational health literacy. All these factors also significantly affect organizational citizenship levels. In addition, negative situations such as experiencing musculoskeletal pain in the workplace negatively affect the scores obtained from the organizational citizenship scale and especially from the 'tolerance' sub-dimension. In addition, a significant and positive correlation was found between the health literacy scale and organizational citizenship scale total scores and all sub-dimension scores for employees. As the level of health literacy increases, organizational citizenship behavior also increases. CONCLUSION: People working in the jewelry industry have 'excellent occupational health literacy' and above-average organizational citizenship behavior. As health literacy increases, organizational citizenship levels increase along with the occupational health and safety practice principles that are expected to be better complied with. Participants can attribute the negative situations they experience in the workplace to their work, which negatively affects their sense of organizational citizenship. Implementation and supervision of occupational health safety principles in all workplaces for all employees will increase both health literacy levels and organizational citizenship levels, and as a result of all this, the performance and productivity of organizations and employees will increase. KEYWORDS: Occupational health and safety, Jewelry, Health literacy, Organizational Citizenship
Benzer Tezler
- Kuyumculuk sektöründe çalışanlarda potasyum siyanür teması ve tiroid homeostazı üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effects on potassium cyanide exposure and thyroid homeostasis in jewelery workers
İSMAİL SAYĞILI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Farmasötik ToksikolojiLOKMAN HEKİM ÜNİVERSİTESİFarmasötik Toksikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELMA GÜMÜŞEL
- Türk kuyumculuk sektöründe strese neden olan etmenlerin kuyumcuların performansı üzerindeki etkisinin incelenmesi: Mersin ilinde faaliyette bulunan kuyumcular üzerine nitel bir araştırma
Examination of the influence on the performance of jewelers that the factors of being stressed in Turkish jewellery sector: The qualitative research who do the jewellery business in mersin province
EMİN KIRMIZISAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeÇağ Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ONUR BAŞAR ÖZBOZKURT
- Konya İnlice epitermal altın cevherlerinin zenginleştirilmesi
Enrichment of Konya Inlice epitermal gold ores
AYŞE NUR DÖĞME
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul Teknik ÜniversitesiCevher Hazırlama Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ GÜNEY
- Sektörün uluslararasılaşmasında markalaşmanın önemi: Türkiye kuyumculuk sektöründe bir araştırma
The importance of branding in the industry's internationalization: A study in the jewelry industry Turkey
RAİFE YAŞAR EYİLER
Doktora
Türkçe
2019
Ekonomiİstanbul Ticaret ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİGEN YILDIRIM
- İşletmelerin girişimcilik yönelimiyle ihracat yönelimi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi: Kuyumculuk sektörü üzerine bir araştırma
Evaluation of the relationship between entrepreneurial orientation and export orientation of enterprises: A research on the jewelry sector
MEHMET FATİH SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeİstanbul Ticaret Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET SAĞLAM