1999-2020 yılları arasında çalışılmış 'Bilimin doğası' konulu makalelere bakış: Bir meta-sentez çalışması
A metasynthesis of the articles published between 1999-2020 on 'Nature of science'
- Tez No: 757328
- Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN SERHAT İREZ, DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİĞDEM HAN TOSUNOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Bilimin Doğası, Meta-sentez, Fen Eğitimi, Bilimin Doğası Öğretimi, Nature of Science, Meta-synthesis, Science Education, Nature of Science Teaching, Nature of Science Approach, Nature of Science Aspects
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Biyoloji Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
Günümüzde bilim ve bilimin bileşenleri yalnızca okullarda fen eğitimi müfredatı ile sınırlı kalmayıp hem bireysel hem de toplumsal bağlamda hayatımızın her anında karşımıza çıkmaktadır. 21. Yüzyılda teknoloji ve bilimin etkileşimiyle ortaya çıkan ürünler ülkelerin gündemi haline gelmiş ve gelişmişlik seviyelerini doğrudan etkilemiştir. Bu sebeple ülkeler kalkınma ve büyüme stratejileri kapsamında eğitim programlarında problem çözme yeteneği yüksek, bilimin bileşenlerini özümsemiş bireyler yetiştirmeyi amaç edinmiştir. Bu amaçla okullarda fen eğitimine bilimsel okur-yazarlığın en önemli bileşeni olan bilimin doğasının entegre edilmesi ülkeler için zaruri hale gelmiştir. Bu bireylerde bilimin doğasını ve boyutlarını anlayan, kavrayan ve kullanabilen bireyler haline dönüşmesi arzulanan hedeflerin başındadır. Dünyada son 50 yıldır eğitim araştırmacılarının üzerinde kafa yorduğu bilimin doğası konusu ülkemizde de her geçen yıl araştırmacıların ilgisini çekmiş bu konuda çok sayıda, çeşitli çalışmalar yapılmıştır ve yapılmaya devam etmektedir. Bu çalışma ile Türkiye'de bilimin doğası konusunu ele alan çalışmalar incelenip analiz edilerek bilimin doğası konusu ele alınmaya başladığı günden itibaren günümüze kadar nasıl ilerlediğini görmek amaçlanmıştır. Böyle bir üstsel bakışla araştırmacıların hangi alanlara ağırlık verdiği hangi alanlarda kısıtlı çalışmalar yapıldığı, yapılan çalışmaların öğrenenlerde bilimin doğası boyutlarına etkililiği gibi temaların gelişiminin, dağılımının, eğiliminin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu çalışmada 1999-2020 yılları arasında 138 makale nitel araştırma yaklaşımı olan meta-sentez yöntemiyle derinlemesine incelenip analiz edilmiştir. Bu analiz sonuçları incelenen makalelerin ilgili temalara işlenmesi suretiyle araştırmacının oluşturduğu“Bilimin Doğası Makale Analiz Formu”na her bir makale için ayrı ayrı kaydedilmiştir. Makalelerin yıllara, makalede tercih edilen dillere, yayınlandığı akademik dergilere, örneklem gruplarına, veri toplama araçlarına, veri analiz yöntemlerine ve makalelerin niteliksel analizlerine göre dağılımlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada niteliksel analizler kapsamında bilimin doğası ile ilişkilendirilen korelasyonel makaleler ve bilimin doğası konusunu ele alan deneysel makalelerde uygulanan bilimin doğası yöntemlerinin öğrenenlerdeki etkililiği başlıkları altında incelenmiştir. Elde edilen bulgular ışığında bilimin doğasını ele alan çalışmalar 2010 yılından itibaren kayda değer bir artış göstermiş, araştırmacıların günden güne ilgisini çeken bir konu haline gelmiştir. Yapılan çalışmalarda çoğunlukla nitel araştırma yaklaşımı tercih edildiği saptanmıştır. Yine araştırma yaklaşımlarında en çok tercih edilen desenlerin durum çalışması ve tarama çalışmaları olduğu bulgularına ulaşılmıştır. Örneklem gruplarına bakıldığında en çok çalışılan grup öğretmen adayları olayları olduğu branş dağılımına bakıldığında ise fen bilimleri öğretmen adaylarıyla daha çok çalışıldığı bulgusuyla karşılaşılmıştır. Deneysel çalışmaların incelendiği niteliksel analizler kapsamında ise incelenen makalelerde öğrenenlerde geliştirilmek istenen bilimin doğası boyutları araştırmacı tarafından yeniden sınıflandırılmış ve uygulanan bilimin doğası öğretim yöntemleri saptanarak, boyutlar tek tek incelenmiştir. Bu boyutları hangi bilimin doğası yöntemlerinin geliştirdiği grafikler halinde gösterilmiştir. Bilimin doğası öğretim yöntemlerinden tek başına etkili olanı söylemek mümkün değildir ancak etkinliklerle bilimin doğası öğretiminin ve argümantasyonun öğrenenlerde bilimin doğasının hemen hemen tüm boyutlarına katkı sağladığı görülmüştür. Bu sonuçlar doğrultusunda hem nitel hem nicel yaklaşımla çalışmalara zenginlik katan karma araştırma yaklaşımının kullanıldığı ve fen bilimleri branşının dışında diğer branşların tercih edildiği, okulöncesi ve ilköğretim kademelerinin tercih edildiği çalışmalara ağırlık verilmesi önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Today, science and its components are not only limited to the science curriculum in schools, but also appear in every moment of our lives in both individual and social contexts. The products that emerged with the interaction of technology and science in the 21st century have become the agenda of countries and directly affected their development levels. For this reason, countries have aimed to raise individuals with high problem-solving skills and have internalized the components of science in their education programs within the scope of development and growth strategies. For this purpose, it has become essential for countries to integrate the nature of science, which is the most important component of science literacy, into science education in schools. One of the most desired goals is to make these individuals who understand and use the nature of science aspects. The nature of science, which has been thought about by education researchers in the world for the last 50 years, has attracted the attention of researchers every year in our country, many and various studies have been made and continue to be done on this subject. With this study, it is aimed to examine and analyze the studies on the nature of science in Turkey and to see how the nature of science has developed since the day it started to be discussed. With such an inclusive perspective, it is aimed to reveal the development, distribution and trend of themes such as which areas researchers focus on, in which areas limited studies are conducted, and the effectiveness of the studies on the aspects of the nature of science in learners. In this study, 138 articles between 1999 and 2020 were analyzed gin depth with the meta-synthesis method, which is a qualitative research approach. The results of these analyzes were recorded separately for each article in the“Nature of Science Article Analysis Form”, which was created by processing the articles read and examined by the researcher into the relevant themes. It is aimed to examine the distribution of articles by years, the languages preferred in the article, the academic journals in which they were published, sample groups, data collection tools, data analysis methods and qualitative analysis of the articles. In the research, the effectiveness of the nature of science methods applied in experimental articles about the nature of science and the relational articles associated with the nature of science on the learners within the scope of qualitative analysis were examined. In the light of the findings, studies on the nature of science have increased significantly since 2010 and have become a subject that attracts the attention of researchers day by day. In the studies, it was determined that the most qualitative research approach was preferred. Again, it has been determined that the most preferred designs in research approaches are case studies and survey studies. Looking at the sample groups, it is seen that the most studied group is teacher candidates. Within the scope of qualitative analyzes in which experimental studies were examined, the aspects of the nature of science that were desired to be developed in learners were reclassified by the researcher and the applied nature of science teaching methods were determined and the aspects were examined one by one. These aspects are illustrated by graphs developed by the nature of science methods. It is not possible to say that the nature of science teaching methods alone are effective, but it has been seen that teaching the nature of science with activities and argumentation contributes to almost all aspects of the nature of science in learners. In line with these results, it is recommended to focus on studies in which mixed research approach is used, which enriches the studies with both qualitative and quantitative approaches, branches other than science are preferred, and preschool and primary education levels are preferred.
Benzer Tezler
- Assessment of environmental effects of Antalya marine disposal system
Antalya deniz deşarj sisteminin çevresel etkilerinin değerlendirilmesi
TAHİR BATI
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
Çevre MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DAVUT ÖZDAĞLAR
- Yardımcı üreme teknikleri kullanılan sikluslarda basit folikül kistlerinin klinik gebelik sonuçlarına etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of ovarian cysts on clinical pregnancy results in vitro fertilization cycles
BEGÜM ERTAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Kadın Hastalıkları ve DoğumDokuz Eylül ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMAL POSACI
PROF. DR. ÖMER ERBİL DOĞAN
- Evaluation of Turkish cement exports in terms of pestel analysis between 1999-2020
Türk çimento ihracatının 1999-2020 yılları arasında pestel analizi açıdan değerlendirilmesi
YAHYA AYOOB MUQDAD SARKHOSH
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
İnşaat MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiYapı Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖZDE ÇELİK
- Oylum Höyük Orta Tunç Çağı popülasyonunda metabolik hastalıklar
Metabolic diseases in the Middle Bronze Age population of Oylum Höyük
RUKEN ZEYNEP KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
AntropolojiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN AÇIKKOL
- Mantle hücreli lenfoma hastalarının tedavi yanıtları, sağkalımları ve bunlara etki eden faktörlerin geriye dönük incelenmesi
Retrospective evaluation of treatment responses, survival, and factors affecting them in mantle cell lymphoma patients
ILKIN MURADOV
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Hematolojiİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşaİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET EMRE EŞKAZAN