Üniversite öğrencilerinde insomni yaygınlığının belirlenmesi ile uyku kalitesi ve insomni'ye etki eden faktörlerin incelenmesi
Determination of the prevalence of insomnia and investigation of factors affecting sleep quality and insomnia in university students
- Tez No: 758397
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞEGÜL ERDOĞAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Giriş ve Amaç: İnsomni toplumda yaygın olarak görülen ciddi bir halk sağlığı sorunudur. Özellikle genç yetişkinlik dönemi, bireylerin uyku problemleri yaşaması açısından daha savunmasız olduğu bir süreçtir. Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencilerinde insomni, kötü uyku kalitesi ve aşırı gündüz uykululuğu sıklığını tespit etmek ve uyku sağlığına etki eden faktörleri kapsamlı şekilde değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma kesitsel tipte tasarlanmıştır. Araştırmaya 2019-2020 eğitim öğretim yılında Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi'nde (KSÜ) öğrenim gören 1428 öğrenci dahil edilmiştir. Katılımcılara uygulanan veri formu, sosyo-demografik verileri, uykuyla ilişkili olabilecek bireysel faktörleri inceleyen verileri, insomni varlığını değerlendiren Uykusuzluk Şiddeti İndeksi'ni (UŞİ), uyku kalitesini değerlendiren Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi'yi (PUKİ) ve gündüz uykululuk düzeyini değerlendiren Epworth Uykululuk Ölçeği'ni (EUÖ) içermektedir. İstatistiksel değerlendirmelerde, tek değişkenli analizlerde Ki Kare testi, Fisher's Exact test ve t-testi; çok değişkenli analizlerde lojistik regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırma grubunun %60,6'sı kadındır, yaş ortalaması 21,26±3,68'dir. Katılımcıların %31,4'ünde muhtemel insomni“var”, % 67,9'unda uyku kalitesi“kötü”ve %25,4'ünde gündüz uykululuk düzeyi“yüksek”olarak tespit edilmiştir. Yapılan çok değişkenli analizlerin sonucunda kadın cinsiyet, yurtta/pansiyonda ikamet etmek, kronik hastalık mevcudiyeti, haftada 5-7 gün ve günde 400 mg'ın üzerinde kafein içeren gıdalar tüketmek, kafeinli gıdaları sıklıkla 24.00-06.00 saatleri arasında tüketmek, ev dışı kapalı alanlarda pasif sigara dumanı maruziyeti ve maraş otu kullanmak insomni riskini artırmaktadır. Kadın cinsiyet, yurtta/pansiyonda ikamet etmek, 4080 TL ve altında aylık gelire sahip olmak, kronik hastalık mevcudiyeti, günde 200 mg'ın üzerinde kafein içeren gıdalar tüketmek, kafeinli gıdaları sıklıkla 18.00-24.00 saatleri arasında tüketmek, okulda pasif sigara dumanına maruz kalmak ve maraş otu kullanmak kötü uyku kalitesi riskini artırmaktadır. Yüksek gündüz uykululuğu riskini artıran bağımsız değişkenler ise kadın cinsiyet, yurtta/pansiyonda ikamet etmek, kronik hastalık mevcudiyeti, günde 400 mg'ın üzerinde kafein içeren gıdalar tüketmek ve madde kullanmak olarak belirlenmiştir. Sonuç: Üniversite öğrencilerinde insomni, kötü uyku kalitesi ve aşırı gündüz uykululuğu yaygın olarak görülmektedir. Genç yetişkinler uyku sağlığını azaltan etkenler konusunda aydınlatılmalı ve bu bireylere uyku hijyeni eğitimleri verilmelidir. Ayrıca uyku problemleri açısından daha savunmasız olan gruplar psikolojik olarak desteklenmelidir. Genç yetişkin bireylerin uyku sağlığını artırmak ve uyku problemlerinin etiyolojisini daha iyi anlamak adına prospektif çalışmalar ve müdahale araştırmaları da planlanmalıdır.
Özet (Çeviri)
Introduction and Aim: Insomnia is a serious public health problem commonly seen in society. Especially young adulthood is a period in which individuals are more vulnerable to sleep problems. This study aims to determine the frequency of insomnia, poor sleep quality, and excessive daytime sleepiness in university students and to comprehensively evaluate the factors affecting sleep health. Materials and Methods: This study was designed in cross-sectional type. 1428 students studying at Kahramanmaraş Sutcu Imam University (KSU) in the 2019-2020 academic year were included in the research. The data form applied to the participants included socio-demographic data, data examining individual factors that may be associated with sleep, Insomnia Severity Index (ISI) assessing the presence of insomnia, Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) assessing sleep quality, and Epworth Sleepiness Scale (ESS) assessing daytime sleepiness. Chi-square test, Fisher's Exact test, and t-test were used in univariate analysis for statistical evaluations. Logistic regression analysis was used in multivariate analyzes. Results: In this study, 60,6% of the study group were women, and the mean age was 21.26±3.68. Possible insomnia was found to be“present”in 31.4% of the participants, sleep quality was“poor”in 67.9%, and daytime sleepiness level was“high”in 25.4%. As a result of multivariate analysis, female gender, living in a dormitory/pension, presence of chronic disease, consuming foods containing caffeine 5-7 days a week, consuming more than 400 mg of caffeine per day, consuming caffeine-containing foods frequently between 24.00 and 06.00, exposure to secondhand smoking indoors apart from home, and the use of maras powder increase the risk of insomnia. Female gender, residing in a dormitory/pension, having a monthly income of 4080 TL or less, presence of chronic diseases, consuming more than 200 mg of caffeine per day, consuming caffeinated foods frequently between 18.00-24.00, being exposed to secondhand smoke at school and, using maras powder increases the risk of poor sleep quality. The independent variables that increase the risk of high daytime sleepiness are female gender, living in a dormitory/pension, presence of chronic disease, consuming more than 400 mg of caffeine per day, and using substances. Conclusion: Insomnia, poor sleep quality, and excessive daytime sleepiness are common in university students. Young adults should be informed about the factors that reduce sleep health and sleep hygiene training should be given to these individuals. Additionally groups that are more vulnerable in terms of sleep problems should be supported psychologically. Prospective and intervention studies should also be planned to improve the sleep health of young adults and to better understand the etiology of sleep problems.
Benzer Tezler
- Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinde besin bağımlılığı ve gece yeme sendromunun değerlendirilmesi
Evaluation of food addiction and night eating syndrome in Erciyes University Medical Faculty students
IŞIL MELİS GERÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk SağlığıErciyes ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELÇİN BALCI
- Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı ile insomnia arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between social media addiction and insomnia in university students
NESLİHAN ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN GENÇ
- Üniversite öğrencilerinde biyolojik ritimlerdeki bireysel farklılığın ve uykusuzluğun yeme bağımlılığı ve dürtüsellik ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of food addiction and impulsivity relations biological rhythms differences and insomnia in uni̇versi̇ty students
ALİ KANDEĞER
- Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı, objektif uyku kalitesi, sübjektif uyku kalitesi ve bilişsel işlevler arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigation of the relationships between internet addiction, objective sleep quality, subjective sleep quality and cognitive functions in university students
BERK YAŞUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURCİHAN KİRİŞ
- Üniversite öğrencilerinde serbest yaşam uykusu, bellek, dikkat ve akademik başarı arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigating the relationships between free-living sleep, memory, attention and academic achievement in university students
ŞERİF KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURCİHAN KİRİŞ