Sportif kariyer sonlandırmada elit sporcuların kariyer geçişleri, normal yaşama uyum sorunları ve çözüm önerileri
Career transitions of elite athletes, problems of adaptation to normal life and solution suggestions in ending sports careers
- Tez No: 759457
- Danışmanlar: PROF. DR. GÖKHAN ÇALIŞKAN, PROF. DR. ARİF ÖZER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Spor, Sports
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Iğdır Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Araştırmada elit sporcuların, aktif sporculuk rolü sonrası hayatlarındaki değişikliğe uyum sağlamaları, kariyer planları, karşılaştıkları zorluklar ve çözüm yöntemleri ile sporu bıraktıktan sonra branşları ile ilgili bir alanda profesyonel anlamda spor mesleğine devam edip etmediklerinin araştırılması amaçlanmıştır. Gönüllü olarak araştırmaya katılanlar, Türkiye' de yaşayan ve aktif sporuna son veren 52'si kadın, 169'u erkek (x ̅yaş= 38.20, SS = 11.55) toplamda 221 elit düzeyde spor yapmış bireylerden oluşmaktadır. Katılımcıların eğitim durumları; İlköğretim (n=12), Ortaöğretim (n=36), Ön Lisans/Lisans (n=140), Lisansüstü (n=33) eğitim düzeyinde bireysel (n = 125) ve takım sporu (n = 96) ile ilgilenen, medeni durumları; bekar (n=71), boşanmış (n=13), evli (n=137) olan sporculardır. Araştırmaya katılan bireylerden 84'ü sporu bıraktıktan sonraki yaşamında sporla ilgili bir meslek yaptıklarını, 137'i ise spor dışında bir meslek ile uğraştıklarını belirtmişlerdir. Çalışmada mevcut durumu ortaya çıkarmayı amaçlayan betimsel ve taramaya yönelik bir yöntem kullanılmıştır. Alfermann ve Stambulova (1999), (Alfermann, Stambulova ve Zemaityte, 2004) tarafından geliştirilmiş The Retirement From Sport Survey (RSS) Sporda Emeklilik Anketi (RSS) Türkçe uyarlaması ölçüm olarak kullanılmıştır. χ^2 Bağımsızlık Testi (Colulation For The CHI- SQOARE TEST) ,Tekrarlı Örneklem Analizi; veri kategorilerin puan ortalamaları arasında farklılıkların istatiksel bakımında önem düzeyi için Greenhouse-Geisser testi ve izleme analizi olarak ikili gruplar için Bonferroni testi kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, elit sporcuların iş ve maddi gelirin yetersizliğinden dolayı aktif sporu bıraktıkları tespit edilmiştir. Duygu durumu incelendiğinde, sosyal uyum zorluğu ve olumsuz duygu yoğunluğu göze çarpmıştır. Geçiş dönemi ile başa çıkabilmek için en çok dikkat dağıtıcı stratejileri kullandıkları tespit edilmiştir. Aktif sporculuğun geçiş hayatına getirdiği kişisel faydalar ise kendini kontrol etme ve öz düzenleme becerisi, kendine güven, irade gücü, kararlılık, sosyal bağlar olduğu görülmüştür. Aktif spor hayatından sonra sporcuların rekabet, başarı ve spor ortamlarına özlemlerin arttığı da yapılan analizde tespit edilmiştir. Ayrıca, aktif sporu bırakan elit sporcuların, sportif kariyer gerçeğinin bittiğini kabullenememe, emeklilik öncesi planlamayı yapamama gibi yaşadıkları durumların üstesinden gelme çabaları içerisinde çeşitli sosyal desteklere başvurma gibi başa çıkma stratejileri kullandıkları görülmüştür. Sonuç olarak, aktif spor hayatları sona eren elit sporcuların geçiş döneminde sporcu olarak kazandıkları farklı özellikleri, yeni hayatlarına pozitif etken olarak taşıdıkları belirlenmiştir. Sporcuların yaklaşık üçte birinin spor ile ilgili bir işe devam ettikleri tespit edilmiştir. Bu çalışma, aktif spor yaşamı sonrası kişisel sosyal desteklerin yanında, spor organizasyonlarının elit sporculara özel emeklilik planıyla birlikte; sporcuların sahip olduğu değerleri ve ihtiyaçları (iş, rehberlik gibi) ile spor tecrübeleri ve fırsatları arasında en uygun ilişkiyi kurarak bir sorun çözme ve karar alma sürecini sunabilmelidir.
Özet (Çeviri)
In this study, it is aimed to investigate whether elite athletes adapt to the changes in their lives after active sports role, career plans, difficulties they face and solution methods, and whether they continue to work professionally in sports in a field related to their branches after quitting sports. The study participants voluntarily consisted of a total of 221 elite-level sports participants, 52 of whom were women and 169 of whom were men (x age = 38.20, SS = 11.55), who lived in Turkey and stopped active sports. Educational status of the participants; Primary (N=12), Secondary (N=36), graduate/Bachelor (n=140) and Graduate (N=33) education at the individual level (n = 125) and team sports (n = 96) interested in marital status; Single (n=71), divorced (N=13), married (n=137) athletes. Of the individuals participating in the study, 84 stated that they are still engaged in a sports-related profession after an active sports life, while 137 stated that they are engaged in a profession other than sports. The Turkish version of The Retirement From Sport Survey (RSS), which was developed by Alfermann and Stambulova (1999), (Alfermann, Stambulova, and Zemaityte, 2004), was used as a measurement. χ^2 Test of Independence (Colulation For The CHI- SQOARE TEST) and Repeated Sample Analysis; The Greenhouse-Geisser test was used for the statistical significance of the differences between the mean scores of the data categories, and the Bonferroni test was used for the binary groups as a follow-up analysis. As a result of the analyzes, it was found that elite athletes quit active sports due to lack of work and material income. When the emotional state was examined, the difficulty of social adaptation and the intensity of negative emotions stood out. It has been found that they use distraction strategies the most to cope with the transition period. The personal benefits that active sportsmanship brings to the transition life are self-control and self-regulation skills, self-confidence, willpower, determination, and social bonds. It was also found in the analysis that after active sports life, athletes' aspirations for competition, success and sports environments increased. In addition, it has been seen that elite athletes who quit active sports use coping strategies such as applying for various social supports in their efforts to overcome the situations they experience such as not being able to accept that their sports career is over, not being able to plan before retirement. As a result, it has been determined that elite athletes whose active sports lives have ended carry the different characteristics they have gained as athletes during the transition period as a positive factor in their new lives. It has been found that about a third of athletes continue to have a sports-related job. This study, in addition to personal social support after an active sports life, together with the special pension plan of sports organizations for elite athletes; should be able to offer a problem-solving and Decisional process by establishing the most appropriate relationship between the values and needs of athletes (such as work, guidance) and sports experiences and opportunities.
Benzer Tezler
- Gençlik Olimpiyat Oyunları'nın Türk sporcular üzerindeki etkilerinin incelenmesi
Examination of the effects of the Youth Olympic Games on Turkish athletes
MURAT MADAN
Doktora
Türkçe
2024
SporMarmara ÜniversitesiSpor Yönetim Bilimleri Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜFİDE YORUÇ ÇOTUK
- Kadın sporcularda kariyer belirleyicisi olarak Pygmalion ve Golem etkisinin değerlendirilmesi
Evaluating the Pygmalion and Golem effects as career determinants in female athletes
İLKNUR GÖKKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiSpor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET YAVUZ KARAFİL
- Sportif eğitim uzmanlarının iş doyum düzeylerinin kariyer planlama tutumlarına etkisi
The effect of job satisfaction levels of sports education specialists on career planning attitudes
MUSTAFA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SporBartın ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMAL ÖZMAN
- Çift kariyer yapan milli sporcu öğrencilerin yaşadıkları problemlerin incelenmesi
Examination of the problems experienced by the national athlete students WHO have dual career
ŞEYMA URHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SporSivas Cumhuriyet ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜCAHİT FİŞNE
- Olimpiyatlarda derece yapan türk sporcularının kariyer planlama profillerinin belirlenmesi
Determining the career planing profile of turkish sportsmen who made degree at olympics
HÜLYA BİNGÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
SporFırat ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CEMAL GÜNDOĞDU