Kutsaldan şiirsele: İkinci Yeni şiirinde semavi dinlerin izleri
From sacred to poetical: Traces of the divine religions in the Ikinci Yeni poetry
- Tez No: 760044
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET SAMSAKÇI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 509
Özet
Bu çalışma, İkinci Yeni şiir hareketinin önde gelen altı şairinin (İlhan Berk, Turgut Uyar, Edip Cansever, Cemal Süreya, Ece Ayhan ve Sezai Karakoç) şiirsel söylemine dayanarak onların dinî anlamda dikkatlerine, tepkimelerine ve konumlanışlarına odaklanmıştır. Bu odak noktasından hareketle söz konusu şairlerin şiirleri ve düzyazıları titizlikle incelenmiş ve semavî dinler özelinde sembolik görünümler, açık söylemler yahut anıştırmalar ortaya koyulmuştur. Çalışmanın ilk aşaması, dinin kuşatıcılığı, sembol olarak görünümü ve boyutları gibi unsurların üzerinde durulması şeklinde belirlenmiştir. Bunun yanında ele alınan şairleri doğrudan ilgilendiren modernite ve din arasındaki gerilimli çizgi üzerinde durulmuş, Türkiye'nin bu anlamdaki dönüşümüne dair saptamalarda bulunulmuştur. Şairlerin Türk modernleşmesinin en önemli eşiklerinde yer almaları dolayısıyla bu arka plan incelemesi, çalışmanın istikameti açısından da yol gösterici olmuştur. Bunun yanında dinin edebiyat ile ilişkisinin kadimliğine vurgu ile günümüz modernist estetiğinin önemli parametrelerinden birinin din olması üzerinde durulmuştur. Bu doğrultuda din sosyolojisi ya da psikolojisinin imkânlarından da istifade edilerek kutsalın modernist estetik karşısındaki konumu etraflıca ele alınmıştır. Kimi zaman şairlerin estetiğini besleyici bir unsur olarak, çoğu zaman ise deformasyona uğratılan bir alan olarak din; Türk şiirinin en önemli hamlelerinden biri olan İkinci Yeni için önemli bir dikkat noktasıdır. Şairlerin hem birtakım biçimsel tasarrufları hem de içerik bazında oluşturduğu örüntüler, zengin yorumlara dair kapı aralamış; Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslâmiyet ekseninde belirlenen başlıklarla okurun istifadesine sunulmuştur. Sonuç olarak kutsalın şiirselde görünümü, onun üzerindeki hayatî etkisi ve yer yer deforme edilmesi bu tezin ana eksenini oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study focuses on the religious attention, reactions and positions of the six leading poets of the Ikinci Yeni poetry movement (İlhan Berk, Turgut Uyar, Edip Cansever, Cemal Süreya, Ece Ayhan and Sezai Karakoç) based on their poetic discourse. Starting from this focal point, the poems and prose of the mentioned poets have been meticulously examined and symbolic views, explicit discourses or allusions have been revealed specific to the monotheistic religions. The first stage of the study was determined as emphasizing the elements such as the encompassing of religion, its appearance as a symbol and its dimensions. Besides, the tense line between modernity and religion, which directly concerns the poets discussed, was emphasized, and determinations were made about the transformation of Turkey in this sense. Since the poets are at the most important thresholds of Turkish modernization, this background study has also been a guide in terms of the direction of the study. In addition, it is underlined that religion is one of the important parameters of today's modernist aesthetics, emphasizing the ancientness of the relationship between religion and literature. In this direction, the position of the sacred in the face of modernist aesthetics has been discussed in detail by making use of the possibilities of the sociology or psychology of religion. Religion, sometimes as a nurturing element for poets' aesthetics, and often as a deformed field; is an important point of attention for the Ikinci Yeni, which is one of the most important moves of Turkish poetry. Both the formal savings of the poets and the patterns they created on the basis of content led to rich interpretations; It is read with the titles determined in the axis of Judaism, Christianity and Islam. As a result, the poetic appearance of the sacred, its vital effect on it, and sometimes its deformation are the main axis of this thesis.
Benzer Tezler
- Bir hikâye anlatıcısı: Cengis Asiltürk
A storyteller: Cengis Asiltürk
DUYGU ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıArtvin Çoruh ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENVER TÖRE
- Kutsaldan uzaklaşma bağlamında hümanizm eleştirisi: Roger Garaudy ve René Guénon örneği üzerinden
Criticism of humanism in the context of moving away from the sacred; the cases of Roger Garaudy and René Guénon
ELİF AYŞE HACIFAZLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
FelsefeMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAHİM ACAR
- 11 Eylül sonrası Amerikan sineması ve televizyonunda İslam'ın ve Müslüman karakterlerin sunumu
Representation of Islam and Muslim characters in American film and television post 9/11
HİLAL SÜREYYA YILMAZ
Doktora
Türkçe
2017
Radyo-TelevizyonDokuz Eylül ÜniversitesiFilm Tasarımı Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. RAGIP TARANÇ
- Shifting narratives of universal histories in the Ottoman empire: From the 'Divine' to the 'scientific'
'Kutsal'dan 'Bilimsel'e Osmanlı evrensel tarihlerinde değişen anlatılar
MUSTAFA AKAY
- Deizm ve dini hayat
Deism and religious life
MEHMET ÖZTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
FelsefeErciyes ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. TURAN KOÇ
