Özel yetenekli öğrencilerin rutin olmayan problemleri çözmede gösterdikleri bilişsel ve üstbilişsel davranışlar
Cognitive and metacognitive behaviors used by gifted students in solving non-routine problems
- Tez No: 760168
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KENAN DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Bu çalışmada özel yetenekli öğrencilerin rutin olmayan (sıra dışı) problemleri çözmede gösterdikleri bilişsel ve üstbilişsel davranışlar belirlenmiştir. Çalışmaya bir Bilim Sanat Merkezi'ne devam eden 3 öğrenci gönüllü olarak katılmıştır. Nitel araştırma yaklaşımına ait açımlayıcı durum deseninin kullanıldığı araştırmanın nitel verileri“klinik görüşme”,“bireysel görüşme”ve“gözlem”yoluyla toplanmıştır. Öğrenciler uzman görüşlerine göre hazırlanan 3 rutin olmayan problemi klinik görüşmenin bir gereği olan“sesletim”yoluyla çözmüşlerdir.Problem çözme süreci sesletim puanlama anahtarına göre puanlanmış ve süreçiki farklı kamera ile kayıt altına alınmıştır. Ayrıca araştırmacı sesletim sürecini gözlemlemiş ve öğrencilerle bireysel görüşmeler de yapmıştır. Veri toplama araçlarıyla elde edilenverileriçerik analizi yapılarak incelenmiştir. Analiz sonucunda ortaya çıkarılan kod ve temalar alt problemlere göre ele alınmıştır. Analizsonucundabilişsel davranışlar bağlamında öğrencilerin rutin olmayan problemlerin çözümünde, daha çok soru sordukları için okuma davranışını daha az kullandıkları gözlenmiştir. Öğrencilerin problemi kendi cümleleriyle ifade etmede zorlanmadıkları ortaya çıkmıştır. Benzer şekilde öğrencilerin genel olarak dönüştürme davranışını hızlı bir şekilde yaptıkları ve probleme göre daha fazla matematiksel ifade kullandıkları belirlenmiştir. Öğrencilerin planlama ve tahmin etme davranışlarını yüksek oranda gösterdikleri gözlenmiştir. Ayrıcaözel yetenekli öğrencilerin hesaplama konusunda başarılı olduğu belirlenmiştir. Üstbilişsel davranışlar bağlamında ise öğrencilerin üretici olmayan üstbilişsel davranışlar arasında yer alan problemin gidişatı hakkında yorum yapma davranışını bilişsel davranışların tamamından daha yüksek oranda gösterdikleri ortaya çıkmıştır. Öğrenciler üretici üstbilişsel davranışlardan bilişsel farkındalık davranışını yorum yapma davranışından daha çok göstermişlerdir. Kendini talimatlandırma davranışı ise bir problemde diğer problemlere oranla daha düşük oranda sergilenmesine rağmen yine bilişsel davranışlara göre daha yüksek oranlarda sergilenmiştir. Öğrenciler problem çözerkenkendilerinisürekli sorgulayarak; problemi anlayıp anlamadıklarına, çözüm için doğru ilerleyip ilerlemediklerine ve strateji seçimlerine ilişkinkontrolleri oldukça fazlayaptıkları sonucuna ulaşılmıştır. Kendini değerlendirme davranışları incelendiğinde ise öğrencilerin tüm bilişsel-üstbilişsel tüm davranışlar arasında en yoğun kullanılan davranışın bu olduğu görülmüştür. Yapılan bireysel görüşmelerde iseöğrenciler,genellikle rutin olmayan problem çözme sürecine ve sesletim sürecine ilişkin olumlu görüş belirtirken, rutin olmayan problemleri, rutin problemlere göre daha ilgi çekici buldukları görülmüştür. Öğrenciler genellikle problemlerin onları zorladıklarını düşünmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, it was determined which cognitive and metacognitive behaviors gifted students displayed while solving non-routine (extraordinary) problems. Three students studying at a Science and Art Center voluntarily participated in the study. Qualitative data were collected through“clinical interview”,“individual interview”and“observation”in the study, in which explanatory case design, one of the qualitative research designs, was used. The students solved 3 non-routine problems, which were prepared according to expert opinions, through“pronunciation”, which is a requirement of clinical interview. This process was scored according to the pronunciation scoring key and the problemsolving process was recorded with two different cameras. In addition, the researcher observed the pronunciation process and made individual interviews with the students. Qualitative data obtained with data collection tools were analyzed by content analysis. The codes and themes that emerged as a result of the content analysis were given according to the sub-problems. As a result of the analysis, it was determined that the students used reading behavior less because they asked more questions in solving non-routine problems. It was revealed that the students showed different behaviors in expressing the problem solving or expressing the content. It was also determined that the students generally made the transformation quickly and used more mathematical expressions than the problem. It has been observed that the behavior that students use most intensively after planning behavior in the field of cognitive behaviors is estimation behavior. Again, it was determined that gifted students were successful in calculation. It was revealed that the students showed the behavior of commenting on the course of the problem as a non-productive metacognitive behavior higher than all cognitive behaviors. Students showed more cognitive awareness behavior than commenting behavior. Although self-instruction behavior remained at a lower rate in the race problem compared to other problems, it was again realized at higher rates than cognitive behaviors. The students tried to realize their situation by constantly questioning themselves in problem solving. It was concluded that there were a lot of questions about whether he understood the problem, whether it went right or not, and about the choice of strategy. When self-monitoring and control behaviors were examined, it was seen that this was the most frequently used behavior among all cognitive-metacognitive behaviors of the students. As a result of the individual interviews, the students stated that the problem-solving process had different and various difficulties.
Benzer Tezler
- Özel yetenekli öğrencilerin ve matematikte başarılı akranlarının problem çözümlerini dayandırdıkları kanıt şemaları: 4. ve 5. sınıf öğrencileri üzerinde bir durum çalışması
Proof schemes on which gifted students and their peers who are successful in mathematics base their problem solutions: A case study on 4th and 5th grade students
NİYMET DEMİRCİ
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEŞE IŞIK TERTEMİZ
- Özel yetenekli ve normal gelişim gösteren 5. sınıf öğrencilerinin rutin olmayan problemleri çözme esneklikleri
Flexibility of specially talented and normally developing 5th grade students to solve non-routine problems
FERİDE SENA KOCAOĞLU ER
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE KÜBRA GÜLER SELEK
- English language teaching self- efficacy beliefs and reflective teaching practices of Turkish EFL instructors
Türkiye'de İngilizceyi yabancı dil olarak öğreten öğretmenlerin İngilizce öğretmedeki öz-yeterlik inançları ve yansıtıcı öğretim uygulamaları
AYŞEGÜL İNCE
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERDANE DENKCİ AKKAŞ
- Problem kurma temelli etkinliklerle özel yetenekli öğrencilerin matematiksel yaratıcılıklarının geliştirilmesi üzerine bir eylem araştırması
An action research on developing mathemetical creativity of gifted students through problem posing activities
ÜLKÜ AYVAZ
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SONER DURMUŞ
- Hafif düzeyde zihinsel yetersizliği bulunan öğrencilerde step aerobik ve life kinetik egzersizlerinin bazı bilişsel ve koordinatif yetenekler üzerine etkisi
The effect of step aerobics and life kinetic exercises on some cognitive and coordinative abilities in students with mild mental disabilities
AYŞENUR AYYILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporGazi ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLVİYE BİLGİN