Akira Kurosawa'nın Shakespeare uyarlaması filmlerinin metinlerarasılık bağlamında incelenmesi: Kanlı Taht ve Ran filmlerinin karşılaştırmalı analizi
An intertextual analysis of Akira Kurosawa's movies adapted from Shakespeare: A comparative analysis of Throne of Blood and Ran movies
- Tez No: 760682
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞRUL KARANFİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Tiyatro, Sinema, Uyarlama, William Shakespeare, Akira Kurosawa, Theatre, Cinema, Adaptation, William Shakespeare, Akira Kurosawa
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Drama ve Oyunculuk Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Sahne Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 234
Özet
Tiyatro ve sinema kendi arasında belli ölçülerde benzerlikler gösterse de birbirinden farklı oldukları ve her birinin kendi disiplinlerine ait biçimsel dinamikleri barındırdığı süregelen bir tartışma konusudur. Öte yandan, sinemanın ortaya çıkışıyla birlikte tiyatro ile çift yönlü bir etkileşim içinde olduğu görülmektedir. Birçok film yönetmeni, sinemanın ilk dönemlerinden başlayarak tiyatro metinlerini sinema diline dönüştürerek beyaz perdeye aktarmıştır. İki sanat formu arasındaki bu ilişki analiz edilirken filmlerin çözümlenmesi adına sıklıkla uyarlama ve metinlerarasılık kavramları kullanılmaktadır. En genel anlamıyla metinlerarasılık kavramı, daha önce yazılmış, söylenmiş, inşa edilmiş anlam süreçlerinden yola çıkarak başka bir metnin özümsenmesi ve yeni metinler elde edilmesidir. Uyarlama kavramı ise var olan bir eseri farklı bir sanatın yaratım süreci içerisinde uygun duruma getirme ve yeniden düzenleme işlemidir. Tiyatro için yazılmış eserleri sinemaya uyarlama üzerine odaklanan bu çalışma, Akira Kurosawa'nın Kanlı Taht ve Ran filmleri ile William Shakespeare'in Macbeth ve Kral Lear oyunları arasındaki ilişkileri metinlerarasılık bağlamında çözümlemeyi ve yorumlamayı hedefler. Bu ilişkiyi çözümleyebilmek için oyunlar M. Melih Korukçu'nun Dramatik Oyun Analizi adlı kitabında önerdiği yöntemler doğrultusunda analiz edilmiş ve kaynak metin ile uyarlama arasındaki yapısal değişiklikler belirlenmiştir. Ayrıca uyarlamalar, John Desmond ve Peter Hawkes'in Adaptation: Studying Film and Literature adlı kitabında önerdiği karşılaştırmalı uyarlama çalışma yöntemi doğrultusunda incelenmiştir. Eserler, yöntemin basamakları gereği anlatı ögeleri açısından karşılaştırılmış ve filmlerin metinlere getirdiği yorumlama sinematik ögelerin de çözümlenmesi ile incelenmiştir. Akira Kurosawa, beyaz perdeye uyarladığı kaynak metinlerle özgür bir ilişki kurar ve tiyatro oyununun dilini sinema diline etkili bir biçimde dönüştürür. Nitel bir durum çalışması olan bu araştırma ayrıca, uyarlamanın yalnızca araçlar arası değil kültürler arası bir aktarım olma özelliğine de dikkat çeker.
Özet (Çeviri)
Even if theater and cinema display some similarities to a certain extent, there is an ongoing debate that they are different arts and each of them has formal dynamics proper to their own disciplines. On the other hand, with the emergence of cinema, it is seen that there is a two-sided interaction between these two. Many film directors have translated plays into the language of cinema, starting from the first periods of cinema, and transferred them to the big screen. While analyzing this relationship between the two art forms, the concepts of adaptation and intertextuality are often used in order to analyze films. The concept of intertextuality, in general sense, is the assimilation of another text and the production of new texts based on the meaning processes that have been written, said and constructed before. And the concept of adaptation signifies the process of adapting and rearranging an existing work in the creation process of a different art form. Focusing on adapting works written for the theater to the cinema, this study aims to analyze and interpret the relations between the films of Akira Kurosawa (Throne of Blood and Ran) and the theater plays of William Shakespeare (The Tragedy of Macbeth and King Lear) in the context of intertextuality. In order to analyze this relationship, the plays were analyzed in line with the methods suggested by M. Melih Korukçu in his book, Dramatic Game Analysis, and the structural changes between the source text and the adaptation were determined with reference to it. Adaptations, at the same time, were examined in line with the comparative adaptation study method suggested by John Desmond and Peter Hawkes in their book Adaptation: Studying Film and Literature. The works were compared in terms of narrative elements as required by the structure of the method, and the way of interpretation brought by the films to the texts was analyzed by analyzing the cinematic elements. Akira Kurosawa establishes a free relationship with the source texts he adapted for the big screen and effectively transforms the language of the plays into the language of cinema. This research, which is a qualitative case study, also emphasizes that adaptation is not only a matter of instrumental transfer, but also an intercultural transfer.
Benzer Tezler
- Tiyatrodan sinemaya uyarlama: Shakespeare'in Macbeth oyunundan Akira Kurosawa'nın Kanlı Taht filmine karşılaştırmalı uyarlama çalışma yöntemi
Adaptation from theatre to cinema: Comparative adaptation studying method from Shakespeare's Macbeth to Akira Kurosawa's Throne of Blood film
BURCU HALAÇOĞLU YEŞİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnadolu ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERİDUN AKYÜREK
- Kral Lear? özelinde Shakespeare tragedyasının sinematografik izdüşümü (Akira Kurosawa-Ran örneklemi)
Cinematographic adaptation of Shakespearean tragedy named ?king Lear? (Akira Kurosawa-Ran sample)
MEHMET ÖZBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞÜKRÜ SİM
- Akira kurosawa sinemasında Japon kültürü ve batı kültürünün sentezlenmesi
In Akira Kurosawa's cinematography, synthesizing of Japanese culture and western culture.
ARZU SÜHEDA ÇÖĞÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
İletişim BilimleriBeykent ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
PROF.DR. ÜNSAL OSKAY
- Sinema, tiyatro ve Shakespeare İlişkisi Bağlamında Kral Lear Tragedyasının Sinematografik İzdüşümleri
Cinematographic projections of the tragedy of King Lear in the context of relationship between cinema, theatre and Shakespeare
FERİT ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Güzel Sanatlarİstanbul Aydın ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
PROF. SEFA ÇELİKSAP
- Akıra Kurosawa sinemasında uyarlama filmler: Auteur kuramı çerçevesinde Rashōmon, Hakuchi ve Ran örnekleri
Adaptation films of Akira Kurosawa cinema: Hakuchi, Rashōmon and Ran examples in the frame of auteur theory
MEHMET ALİ PEHLİVANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Doğu Dilleri ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ VOLKAN ERDEMİR