Geri Dön

Türkiye ekonomisinde cari açığın bir nedeni olarak enerjide dışa bağımlılık ve Türkiye'nin enerji politikası üzerine bir analiz

External energy dependence as a cause of the current account deficit in the Turkish economy and an analysis on Turkey's energy policy

  1. Tez No: 760742
  2. Yazar: MUHAMMET AYDOĞAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MURAT OZAN BAŞKOL, DOÇ. DR. DERYA HEKİM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Enerji, Economics, Energy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 150

Özet

Ülkelerin ekonomik büyümesinde enerjinin önemli bir girdi olduğu düşünüldüğünde, enerji literatürünün başlangıçta ağırlıklı olarak ekonomik büyüme ekseni etrafında geliştiği ve klasik modeller çerçevesinde yapılan araştırmaların daha çok bu alanda yoğunlaştığı görülmektedir. Öte yandan 1970'li yıllarda yaşanan petrol şokunun sadece ülkelerin ekonomik büyüme oranlarında değil, enflasyon ve işsizlik gibi temel makroekonomik değişkenlerde de istikrarsızlığa neden olduğu görülmektedir. Türkiye'nin ödemeler bilançosu, Türkiye'nin 2004 yılından bugüne sürekli (2019 yılı hariç) cari açık verdiğini göstermektedir. Cari açık, kriz yıllarında azalan, diğer zamanlarda genellikle artan bir seyir izlemiştir. Aynı yıllarda Türkiye'nin enerji dengesinin dış ticaret dengesiyle paralel hareket ettiği, enerji açığının düştüğü dönemlerde dış ticaret açığının düştüğü, enerji açığının arttığı dönemlerde dış ticaret açığının arttığı görülmüştür. Bu kapsamda çalışmada; Türkiye'nin enerjide dışa bağımlılığı çerçevesinde cari açığın temel nedenleri, cari açığı azaltmak için sürdürdüğü enerji politikaları ve hedefleri incelenerek enerji stratejileri analiz edilmiştir. Çalışmanın ampirik bölümünde petrol fiyatlarının Türkiye'nin cari işlemler dengesini nasıl etkilediği incelenmiştir. Çalışmada petrol fiyatlarının, Türkiye GSYİH'sının, 27 Avrupa ülkesinin toplam GSYİH'sının ve reel efektif döviz kurunun cari işlemler dengesi üzerinde zamana göre değişen yapıda etkisi olup olmadığını görmek için hem en küçük kareler hem de maksimum entropi önyükleme tahmin yöntemine dayalı kayan pencere analizi (Rolling-Window Analysis) uygulanmıştır. Analiz sonucunda incelenen dönemde petrol fiyatlarındaki düşüşün cari açıkta olumlu etki yaptığı görülmüştür.

Özet (Çeviri)

Considering that energy is an essential input in the economic growth of countries, it is seen that the energy literature initially developed mainly around the axis of economic growth, and the studies conducted within the framework of classical models mostly focused on this area. On the other hand, it is observed that the oil shock experienced in the 1970s caused instability not only in the economic growth rates of countries but also in basic macroeconomic variables such as inflation and unemployment. Turkey's balance of payments shows that Turkey has had a continuous current account deficit since 2004 (except for 2019). The current account deficit followed a decreasing course during the crisis years and generally increasing at other times. In the same years, it was observed that Turkey's energy balance moved in parallel with the foreign trade balance, the foreign trade deficit decreased during the periods when the energy deficit decreased, and the foreign trade deficit increased during the periods when the energy deficit increased. In this context, in the study; Within the framework of Turkey's foreign dependence on energy, the main reasons for the current account deficit, the energy policies, and targets pursued to reduce the current account deficit were examined and energy strategies were analyzed. In the empirical part of our study, how oil prices affect Turkey's current account balance is examined. In the study, Rolling-window analysis, based on both least squares and maximum entropy bootstrapping estimation method has been applied to see whether oil prices, Turkey's GDP, the total GDP of 27 European countries, and the real effective exchange rate have a time-varying effect on the current account. As a result of the analysis, it was seen that the decrease in oil prices in the analyzed period had a positive effect on the current account deficit.

Benzer Tezler

  1. Türkiye'de cari açığın nedenleri ve önlemeye yönelik maliye politikaları

    Causes and prevention on current fiscal policy in Turkey

    FATMA KELEPÇE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    MaliyeSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Maliye Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. COŞKUN KARACA

  2. Türkiye'de cari açık riski, finansman kalitesi ve sürdürülebilirliği: Arjantin ile karşılaştırmalı bir analiz

    Current account deficit in Turkey, financing quality and sustainability: A comparative analysis with Argentina

    MÜBERRA GÜNGÖR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    İşletmeErciyes Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ASIM ÇELİK

  3. Ekonomik büyüme ve yapısallaşan cari açık sorunu: Türkiye örneği

    Economic growth and the structuralized current account deficit problem: The case of Türkiye

    SENİL KETENCİLER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    EkonomiTrakya Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SONAT BAYRAM

  4. Döviz kurundaki oynaklığın cari açık üzerindeki etkisi: Türkiye örneği (2003-2014)

    The effect of real exchange rate volatility on current account: The case of Turkey (2003-2014)

    AYSEL AZMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    EkonometriGazi Üniversitesi

    Ekonometri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEZİR KÖSE

  5. İkiz açık ve Türkiye örneği

    Twin deficit and case of Turkey

    AYLİN ARSLAN TÜMER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Ekonomiİstanbul Gelişim Üniversitesi

    Ekonomi Finans Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKER İNMEZ