Yetişkinlerde kronotipe göre beslenmenin obezite, diyet ve uyku kalitesi ile ilişkisi
The associations of nutrition according to chronotype with obesity, diet and SLEEP quality in adults
- Tez No: 762403
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MERVE ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
Bu çalışma, insanlarda sirkadiyen ritmin belirleyicisi olarak kabul edilen kronotipin; obezite, diyet kalitesi ve uyku kalitesi ile olan ilişkisini araştırmak amacıyla yapılmıştır. 18-64 yaş arası 290 bireye çevrim içi anket yöntemi ile Ocak-Mart 2022 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmaya katılan bireylerin genel özellikleri, beslenme alışkanlıkları ve sağlık durumları araştırmacı tarafından düzenlenen ve çevrim içi uygulanan anket formu ile alınmış, antropometrik ölçümleri beyana dayalı kaydedilmiştir. Kronotipi belirlemek adına Sabahçıl-Akşamcıl Anket formu, uyku kalitesini belirlemek adına Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi, diyet kalitesine belirlemek adına Sağlık Yeme İndeksi-2015 kullanılmıştır. Bireylerin %30.3'ü sabahçıl, %41.7'si ara ve %28.0'ı akşamcıl tiptir. Kronotip ile antropometrik ölçümlere bağlı metabolik risk açısından istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmamıştır (p>0.05). Sabahçıl tip grubunda olan kadınların diyet posa tüketimleri ara tip ve akşamcıl tip olanlara göre daha düşüktür. Akşamcıl tip olan kadınların enerji alımları sabahçıl olanlara göre daha yüksektir. Ayrıca akşamcıl tip grubunda olan kadınların protein (%) tüketimleri sabahçıl tip olan kadınlara göre daha düşüktür. Sabahçıl tip olan erkeklerin enerji, karbonhidrat (g/gün), çoklu doymamış yağ asidi ve omega-6 tüketimleri akşamcıl tip grubunda olanlara göre daha düşüktür. Sabahçıl tip grubunda olan erkeklerin posa tüketimleri, ara tip ve akşamcıl tip olanlara göre daha yüksektir. Sabahçıl grubunda olan kadınların A vitamini, B1 vitamini, B2 vitamini, niasin, B6 vitamini, biotin, folat, C vitamini, potasyum ve magnezyum tüketimleri ara tip ve akşamcıl tip olanlara göre daha yüksektir (p0.05). Uyku kalitesi kötü olan bireylerin günlük aldıkları enerji ve karbonhidrat miktarı daha yüksektir. Uyku kalitesi iyi olan bireylerin A vitamini, K vitamini, B1, B2, B6, biotin, folik asit, C vitamini, potasyum, kalsiyum ve magnezyum tüketimleri uyku kalitesi kötü olan bireylere göre daha yüksektir (p0.05). Diyet kalitesi iyi olan bireylerin enerji, karbonhidrat (g/gün), yağ (g/gün), B12 vitamini ve doymuş yağ asidi tüketimleri daha düşüktür. Diyet kalitesi kötü olan bireylerin posa, A vitamini, K vitamini, B1 vitamini, folat, C vitamini, potasyum ve magnezyum tüketimleri daha düşüktür (p
Özet (Çeviri)
This study was conducted to investigate the relationship between chronotype, which is accepted as the determinant of circadian rhythm in humans, and obesity, diet quality and sleep quality. It was conducted between January and March 2021 with a survey applied to 290 individuals between the ages of 18-64 via online survey. The general characteristics, nutritional habits and health conditions of the individuals participating in the research were taken with a questionnaire applied over the internet and prepared by the researcher, and their anthropometric measurements were recorded as the basis for the declaration. Morning-Evening Questionnaire was used to determine chronotype, Pittsburgh Sleep Quality Index was used to determine sleep quality and Health Eating Index-2015 was used to determine diet quality. 41.7% are intermediate and 28.0% are evening-type. No statistically significant correlation was found between chronotype and metabolic risk related to anthropometric measurements (p>0.05). The dietary fiber consumption of women in the morning-type is lower than that of women in the intermediate-type and evening-type. The energy intake of women with evening type is higher than women with morning type. In addition, the protein (%) consumption of women in the evening type is lower than that of women in the morning type. The energy, carbohydrate (g/day), polyunsaturated fatty acid and omega-6 consumptions of men in the morning type were lower than those in the evening type. The fiber consumption of men in the morning-type is higher than the men in the intermediate-type and evening-type. The consumption of vitamin A, vitamin B1, vitamin B2, niacin, vitamin B6, biotin, folate, vitamin C, potassium and magnesium in women in the morning-morning group is higher than in women in the intermediate and evening-type (p0.05). Individuals with poor sleep quality have higher daily energy and carbohydrate intake. Individuals with good sleep quality have higher consumption of vitamin A, vitamin K, B1, B2, B6, biotin, folic acid, vitamin C, potassium, calcium and magnesium than individuals with poor sleep quality (p
Benzer Tezler
- Yetişkinlerde uyku kronotipi ile zihinsel ve bedensel yorgunluk arasındaki ilişki
The relationship between sleep chronotype and mental and physical fatigue in adults
SÜMEYYE SARGIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN ERSOY
- Yetişkinlerde kronotip ile vücut bileşimi ve beslenme alışkanlıkları arasındaki ilişkinin belirlenmesi
Determining the relationship between chronotype and body composition and nutritional habits in adults
GÜLER EZGİ BALDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Okan ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLEK ÖZÇELİK ERSÜ
- Yetişkinlerde yaşam memnuniyetinin kronotip özellikleri, uyku kalitesi ve biyolojik ritim ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between life satisfaction and chronotype characteristics, sleep quality and biological rhythm in adults
DİLEK AYBİKE GÜDER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BARIŞ ÖNEN ÜNSALVER
- The effect of exercise and circadian rhythm on working memory in young adulthood
Genç yetişkinlerde, egzersiz ve sirkadiyen ritmin çalışma belleği üzerindeki etkisi
KÜBRA ALTUNTAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Psikolojiİzmir Ekonomi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CANAN BAŞAR
- Yetişkin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanılı hastalarda kronotipin bilişsel fonksiyonlar ile ilişkisi
Başlık çevirisi yok
ÇİĞDEM HALBUTOĞULLARI ŞİMŞEK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriMersin ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞADİYE VİSAL BUTURAK