Bilimkurgu filmlerinde teknofobik bir anlatı unsuru olarak yapay zekâ
Artificial intelligence as a technophobic narrative factor in science fiction films
- Tez No: 764033
- Danışmanlar: PROF. DR. AYTEKİN CAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Radyo-Televizyon, Sahne ve Görüntü Sanatları, Radio and Television, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Teknofobi, Teknoloji, Yapay Zekâ, Bilimkurgu Sineması, Technophobia, Technology, Artificial Intelligence, Science Fiction Cinema
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İletişim Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 210
Özet
İlerleme idealinin en önemli araçlarından olan bilim ve teknolojinin 20. Yüzyıl'da yaşanan savaşlar ve felaketler neticesinde insanlık için pek olumlu sonuçlar doğurmadığı bilinmektedir. Teknolojinin bu süreçte baskın ve yıkıcı bir araç olarak yer alması, teknolojik ilerleme konusunda sert eleştirilerin doğmasına neden olmuş ve teknofobik yaklaşımın gelişmesine yol açmıştır. Bir sosyal eleştiri işlevi gören bilimkurgu türü ise teknolojinin karamsar yönlerini distopik anlatılar aracılığıyla ve daha çok geleceğe yönelik bir çerçeve içerisinde sergilemektedir. Bilimkurgu sineması da belirli temalar çerçevesinde teknolojiyi karamsar anlatılar aracılığıyla ele almakta ve bir teknofobik anlatı biçimi oluşturmaktadır. Bilimkurgu sinemasında teknofobik yaklaşımı yansıtan en dikkat çekici tema ise yapay zekâdır. Bu çalışmada, bilimkurgu sinemasında yapay zekâyı anlatısının merkezine alan filmlerde yapay zekânın teknofobik bir anlatı unsuru olarak nasıl ele alındığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu doğrultuda, amaçlı örneklem yoluyla seçilen filmler yapay zekâ ve teknofobi ilişkisi çerçevesinde incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda, incelenen filmlerde yapay zekânın öz bilinç kavramı üzerinden insanlık için bir tehdit oluşturduğu ve anlatılarda teknofobik bir unsur olarak ele alındığı saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
It is known that science and technology, which are the most important tools of the ideal of progress, did not produce positive results for humanity as a result of the wars and disasters in the 20th century. The fact that technology is a dominant and destructive tool in this process has led to harsh criticism of technological progress and has led to the development of the technophobic approach. The science fiction genre, which functions as a social criticism, displays the pessimistic aspects of technology through dystopian narratives and within a more future-oriented framework. Science fiction cinema also deals with technology through pessimistic narratives within the framework of certain themes and creates a technophobic narrative form. The most striking theme reflecting the technophobic approach in science fiction cinema is artificial intelligence. In this study, it has been tried to reveal how artificial intelligence is handled as a technophobic narrative factor in the movies that put artificial intelligence in the center of the narrative in science fiction cinema. In this direction, the films selected through purposeful sampling were examined within the framework of the relationship between artificial intelligence and technophobia. As a result of the study, it was determined that artificial intelligence poses a threat to humanity through the concept of self-consciousness in the films examined and it is considered as a technophobic factor in the narratives.
Benzer Tezler
- Tekno-noir filmlerde teknofobi olgusu
The phenomenon of technophobia in tech-noir films
KÜRŞAT DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Radyo-TelevizyonSelçuk ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NERMİN ORTA
- 1924 -2024 yılları arasında fantastik filmlerde görsel efektlerin gelişimi
The development of visual effects in fantasy films between 1924 and 2024
RAHILA MAHMUDOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İletişim BilimleriKocaeli Üniversitesiİletişim Tasarımı ve Bilişim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
PROF. İSMAİL KESKİN
- Bilim kurgu filmlerinde kent ve iç mekan olgusunun zaman içindeki değişimi: Metropolis, 2001: A Space Odyssey, Blade Runner, ve Minority Report örnekleri
Evolution of city and interior features in science fiction movies: Examples from Metropolis, 2001: A Space Odyssey, Blade Runner and Minority Report
ENGİN SAKARYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İç Mimari ve DekorasyonBaşkent Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UMUT ŞUMNU
- Türk anlatı geleneğindeki kahraman tiplerinin 1980 sonrası Türk sinemasındaki yolculuğu
Journey of the Turkish narrative tradition heroes in Turkish cinema after 1980
NEJLA KAYALI ORTA
Doktora
Türkçe
2017
Halk Bilimi (Folklor)Gazi ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PERVİN ERGUN
- Bilim kurgu sinemasında iç mekân tasarımını şekillendiren karakter-mekân bütünlüğünün Star Wars filmleri üzerinden incelenmesi
Analysis of the character-space integrity that shapes the interior space design in science fiction cinema through Star Wars film
SELVA BAŞÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL EMRE KAVUT