Erken çocukluk döneminde sosyal adalet, eşitilikçi eğitim ve dezavantajın farkındalığına yönelik çocuk, aile ve öğretmen görüşlerinin incelenmesi
Investigation of the viwes of children, families and teachers an social justice, equal education and awareness of disadvantage in early childhood
- Tez No: 764122
- Danışmanlar: PROF. DR. OZANA URAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Preschool, social justice, disadvantaged children, equal opportunity, equal education, scale development
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Okul öncesi eğitim çocukların ilerleyen yıllardaki yaşantılarını derinden etkileyen en önemli süreçtir. Bu dönem aynı zamanda dezavantajlı çocukların risk faktörlerini azaltıp, koruyucu faktörlerini desteklemeyi hedeflediğinden erken müdahale işlevi de görmektedir. Bu süreçte çocuk dezavantajını eşit şartlar altında gidermeye çalışır. Bu sayede topluma entegre olur. Bunun için eğitimde sosyal adaletin sağlanması gerekir. Eğitimde sosyal adaletin sağlanması ise eşitlikçi eğitim anlayışıyla gerçekleşir. Karma modelle tasarlanan bu çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın ilk aşamasında sosyokültürel ve sosyoekonomik açıdan dezavantajlı çocuklarla çalışan okul öncesi öğretmenlerinin sosyal adalet ve eşitlikçi eğitime yönelik tutumlarını belirmek amacıyla 'Sosyal Adalet ve Eşitlikçi Eğitim Öğretmen Ölçeği' geliştirilmiştir. Ayrıca okul öncesi dönemi çocuklarının dezavantajlarının farkındalığını belirtmek amacıyla 'Eğitim ve Yaşam Dezavantajı Çocuk Farkındalık Ölçeği' geliştirilmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında okul öncesi öğretmenlere ve okul öncesi dönemde çocuğu olan ebeveynlere dezavantajın farkındalığını belirlemek amacıyla senaryo temelli yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Bu çalışmada, sosyokültürel ve sosyoekonomik açıdan dezavantajlı olan çalışma grubuyla çalışılmıştır. İllerin sosyo-ekonomik gelişmişlik durumlarına göre son sıra ve kategoride yer alan Şırnak ili araştırmanın tüm çalışma gruplarını oluşturmaktadır. Ölçeklerin pilot çalışmaları da dahil olacak şekilde toplamda 173 okul öncesi öğretmeni, 98 çocuk ve 75 aile ile görüşülmüştür. Nicel veriler istatistik paket programı aracılığıyla çözümlenmiştir. Nitel verilerde ise betimsel ve içerik analizi kullanılmıştır. Bu çalışmada, geliştirilen öğretmen ölçeği iki faktörlü yapı göstererek, toplam varyansın % 27,187'sini açıklamaktadır. Sosyal Adalet ve Eşit Fırsat Boyutu için Cronbach Alfa değeri.80, Ayrımcılık Boyutu için .67 ve ölçeğin toplam puanı için .66 bulunmuştur. Dezavantajlı koşullardaki okul öncesi dönem çocuklarının dezavantajlarının farkındalığını değerlendirmek amacıyla oluşturulan çocuk ölçeğinin Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı .602 olarak bulunmuştur. İki ayrı yöntemle pilot sınaması yapılan (kuklalar ile yüz yüze, dijital materyal ile yüz yüze) ölçme aracında uygulama yöntemi açısından dijital materyal lehine istatistiksel anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Sosyoekonomik açıdan dezavantajlı bölgelerdeki çocukların alternatif teknolojik araçlara erişimi kısıtlı olduğundan çalışmada kullanılan dijital materyalin bir uyaran etkisi göstermiş olabileceği düşünülmektedir. Nitel bulgular ve tüm bulguların ışığında geliştirilen öneriler ilgili bölümlerde detaylı olarak açıklanmıştır. Anahtar Sözcükleri: Okul öncesi, sosyal adalet, dezavantajlı çocuklar, fırsat eşitliği, eşitlikçi eğitim, ölçek geliştirme.
Özet (Çeviri)
Preschool education is the most important period that deeply affects the lives of children in the upcoming years. This period also serves as an early intervention function as it aims to reduce the risk factors of disadvantaged children and support their lives through protective factors. In this process, the child tries to eliminate his/her disadvantage under equal conditions with the peers. In this way, he/she integrates into the society. For this, social justice must be ensured in education. The provision of social justice in education is realized with the understanding of equal education. This study, which was designed with a mixed model, consists of two parts. In the first stage of the study, the 'Attitudes of Preschool Teachers Towards Social Justice and Equal Education Scale' was developed in order to investigate the attitudes of preschool teachers towards social justice and equal education who are working with socioculturally and socioeconomically disadvantaged children. In addition, the 'Preschool Children's Awareness on Education and Life Disadvantages Scale' was developed in order to investigate the awareness of the disadvantages of preschool children. In the second stage of the study, scenario-based semi-structured interviews were conducted with preschool teachers and parents of preschool children to reveal their awareness on the disadvantage. In this study, it was studied with the sociocultural and socioeconomically disadvantaged study group. Şırnak province which is in the last place and category at the socio-economic development list of socioeconomic development ranking of the provinces, index values and development levels, constitutes all the study groups of the research. Including the pilot studies of the scales, interviews were conducted with 173 preschool teachers, 98 children and 75 families. Quantitative data were analyzed through a statistical package program. In the analysis of qualitative data, descriptive and content analysis were used. The scale developed for teachers in this study shows a two-factor structure and explains 27,187% of the total variance. The Cronbach Alpha value for the Social Justice and Equal Opportunity Dimension was .80, .67 for the Discrimination Dimension and .66 for the total of the scale. The Cronbach alpha internal consistency coefficient of the child scale, which was created to evaluate the awareness of the disadvantages of preschool children in disadvantaged conditions, was found to be .602. It was observed that there was a statistically significant difference in favor of digital material in terms of application method in the measurement tool, which was tested via a pilot study in which two different methods (face to face with puppets, face to face with digital material) used. Since children in socioeconomically disadvantaged places have limited access to alternative technological tools, it is thought that the digital material used in the study may have had a stimulus effect. The qualitative findings were explained in detail in the relevant sections and the suggestions were given in the light of all the findings.
Benzer Tezler
- Çocuklara sanat aracılığıyla verilen küresel vatandaşlık eğitimi
Global citizenship education given to children through art
İLAYDA KİMZAN
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK ACER ÇAKAR
- Erken çocukluk döneminde doğruluk, empati, merhamet, adalet ve sorumluluk davranışlarının kazandırılmasında duygusal zekanın etkisi
The effect of emotional intelligence on achieving acciracy, empathy, mercury, justice and responsibility behaviors in early childhood
ZEHRA GÖREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ RIZA AYDIN
- Erken çocukluk döneminde özel gereksinimli çocuklara fenöğretimi ile ilgili paydaşların görüşlerinin değerlendirilmesi:bir Delphi çalışması
Evaluation of stakeholder opinions on science teaching to children with special needs in early childhood: A Delphi study
MUHAMMED MUZAFFER ÖZHAN
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiFen ve Matematik Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANDAN ASUDE BAŞAL
- Erken çocukluk döneminde çocuğu olan babaların boşanma deneyimlerinin ve baba-çocuk ilişkilerinin incelenmesi
An investigation of divorce experiences and father-child relationships of fathers with early childhood children
ŞENNUR EÇMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP ALAT
- Kimlikli Bebekler Yaklaşımı'nın okul öncesi dönem çocuklarının (4-6 yaş) duygusal okuryazarlık eğitimlerinde kullanılması: Bir eylem araştırması
The use of Persona Dolls Approach in preschool children's (4-6 years old) emotional literacy education: An action research
HALENUR KURU ŞEVİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EBRU AKTAN ACAR