The role of regulatory governance to attract foreign direct investments
Yabancı doğrudan yatırımları çekmede düzenleyici yönetişimın rolü
- Tez No: 764500
- Danışmanlar: PROF. DR. ADEM ÇAYLAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 264
Özet
Doğrudan yabancı yatırımlar ile ilgili geniş literatürü taradığımızda yabancı yatırım çekmede siyasi istikrar ile ekonomik ve sosyal teşvik mekanizmalarının öneminin sıklıkla araştırıldığı ancak hem litaratürde hem de politika metinlerinde doğrudan yabancı yatırımlar ile düzenleyici yönetişim ilişkisinin gerektiği kadar ele alınmadığı bir gerçektir. Bu yüzden yabancı yatırımcıların özellikle yatırım kararı alırken o ülkedeki düzenleyici yönetişimin varlığını önemseyip önemsemediğini bu tez kapsamında değerlendirdik. Özellikle doğal kaynakları yetersiz gelişmekte olan ülkelerin sermaye eksikliklerini gidermek için doğrudan yabancı yatırımlara ihtiyacı bulunmaktadır. Neoliberal politikaların 1980'lerden itibaren artan etkisi Türkiye'de de yabancı yatırım girişlerinin artmasına neden olmuştur. Ancak yabancı yatırımcıların uzun vadeli Türkiye'de istikrarlı bir şekilde kalmadıkları ve yeni yatırım yapacakları zamanda yakın coğrafyadaki Romanya, Polonya, Çekya gibi ülkeleri tercih ettikleri gözlemlenmiştir. Bütün bu süreçler konuyu ele alan hükümetler tarafından değerlendirilmiş ve her defasında farklı teşvik ve destek mekanizmaları ile yabancı yatırımcıların Türkiye'ye çekilmesi amaçlanmıştır. Artan teşvik kalemleri yabancı yatırımların istikrarlı bir şekilde çekilmesinde önemli bir etki göstermemiştir. Çalışma yukarıdan dayatmacı zihniyetten ziyade, insanların katılımı, müzakere ve danışmayı da içeren kanun yapma süreçlerini tartışmak ve takip etmek ve bu yaklaşımın yerli ve yabancı yatırımcı teşvik etmekteki rolünü ortaya koymak için tasarlandı. Türkiye'de ve dünyada doğrudan yabancı yatırımı çekmede yönetişimin etkisini araştırmak için literatür taraması, veri analizi ve yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanıldı. Yüz yüze ve çevrim içi görüşmeler, kamu kurumları, gönüllü sivil toplum kuruluşları, şirketler ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde çalışanlarla yapıldı. Çalışma 2020 Mart ayı ile 2021 Haziran ayı arasında yürütüldü. Mevzuatın sık sık ve keyfi şekilde değiştirilmesi ve paydaşlar ile tartışılmadan yerine yenilerinin yürürlüğe konulması yabancı yatırımcıların ülkeye olan güvenlerini kaybetmelerine ve piyasadaki aktörlerin ve piyasa koşullarının olumsuz etkilenmesine yol açmaktadır. Mevzuatların görüşe açılması, makul sürelerde görüş alınması, paydaş katılımının temin edilmesi ve uygulamada mevzuatlar için geçiş süresi verilmesi gibi düzenleyici yönetişim uygulamalarının varlığı yabancı yatırımcı için her zaman hayati öneme sahip olmuştur. Bunun yanında yasal ve düzenleyici sürecin verimliliği, düzenleyici ortamın şeffaflığı, yolsuzluğun olmaması, yatırım için yer seçmede son derece önemlidir. Bu yüzden bir ülke doğrudan yabancı yatırımı çekmek istiyorsa, sağlıklı bir yatırım politikası, yatırım için düzenleyici ortam, yetkin kurumlar ve kanunların uygulanabilirliği vazgeçilmezdir. Türkiye kendisini bölgesinde yabancı yatırımlar için en uygun ülkelerden birisi haline getirme için, çok erken sayılabilecek bir tarihte, 1954 yılında en özgürlükçü yabancı yatırımcı yasalarından birisini yürürlüğe koydu. Sonrasında ünlü 24 Ocak 1980 Kararları ile ekonomi ile ilgili pek çok alanda olduğu gibi yabancı yatırımlar ile ilgili de düzenlemeler yapıldı. Askeri darbe sonrası ülkede tekrar ekonomik istikrarın temin edilmesi ve yabancı yatırımların yeniden ülkeye çekilmesi için 1995 yılında çok önemli bir çerçeve karar olan Yabancı Sermaye Çerçeve Kararı yürürlüğe konuldu. Sadece mevzuat ortamının iyileştirilmesinin yetersiz olması üzerine bu mevzuatların uygulanmasında hayati öneme sahip Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) 11.12.2001 tarihli ve 2001/10 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kuruldu. Daha sonra 2006 yılında 5523 sayılı kanunla Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı kurulmuştur. Hem kurul hem de ajans ile tamamlanan kurumsal altyapı bu dönemde yabancı yatırım çekmede yaşanan artışta önemli rol oynamıştır. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçiş ile beraber Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı faaliyetlerine Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi adı altında devam etmektedir. Ancak, 2018'de Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçişle beraber, hızlı mevzuat hazırlama süreçleri, paydaş katılımında azalma, mevzuat dilinde kötüleşme gibi sorunlar yabancı yatırımların ülkeye giriş hızını azaltmaktadır. Çalışma kapsamında yapılan veri analiz sonuçları ortaya koymuştur ki doğrudan yabancı yatırımlar ile rejim tipi, katılımcı demokrasi, hukukun üstünlüğü ve düzenleyici yönetişim arasında anlamlı bir ilişki bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
As the comprehensive literature on foreign direct investors is assessed, it is revealed that the political stability, and economic and social incentive mechanisms under the topic of attracting foreign investment are periodically explored, nevertheless the fact is that the relation between foreign direct investors and regulatory governance is not discussed adequately in both literature and political texts. Thereby, in this study, the fact whether the foreign investors take into consideration the existence of the regulatory governance in the country while especially making the decision of investment is evaluated. Developing countries with inadequate natural resources in particular has the need of foreign direct investors in order to compensate the lack of funding. Growing impact of the neoliberal policies since 1980s has advanced the increase in the foreign investment inflow in Türkiye. However, it is observed that foreign investors do not abide by Türkiye steadily, and incline towards nearby countries such as Romania, Poland and Czech Republic for new investments. All these processes were analyzed by the governments addressing the issue, and in every effort, the foreign investors were aimed to be attracted via separate incentive and support mechanisms. Increasing incentive items have not shown a distinctive impact on consistently attracting the foreign investors. The study intends to discuss and keep the track of law-making processes including people's involvement, negotiation and consultation, rather than the mindset of top-down imposition, and to set forth the role of this approach in encouraging national and foreign investors. Literature review, data analysis and semi-structured interview method were utilized in order to explore the effect of governance on attracting foreign direct investors in Türkiye and in the world. Face-to-face and online interviews were held with public institutions, voluntary non-governmental organizations, companies and employees of the Turkish Grand National Assembly. The study was conducted between March 2020 and June 2021. The fact that regulations are amended in a frequent and arbitrary manner, and new regulations are put into force without discussing with stakeholders results in loss of foreign investors' confidence in the country and adverse impacts on the market actors and conditions. The existence of regulatory governance practices such as publishing the legislation for opinion, gathering the opinions within reasonable time, ensuring stakeholder participation and granting transition period for legislations to be implemented has always been of vital importance for foreign investors. Besides, effectiveness of legal and regulatory process, transparency of the regulatory environment, absence of corruption are elements that play key role in site selection for investment. For this reason, a healthy investment policy, regulatory environment for the investment, competent institutions and feasibility of the laws are essential, when country intends to attract foreign investors. Türkiye enacted one of the most liberal foreign investor laws in 1954, which could be regarded as too early for those times, in order to transform itself into one of the most convenient countries for foreign investment in its region. Afterwards, regulations on foreign investments as well as on the many areas under economy were put forward through the well-known January 24th, 1980 Decisions. Following the military coup, the Foreign Capital Framework Decision, which is a crucial framework decision, was put into effect in 1995 in order to restore economic stability in the country and to attract foreign investments to the country. Upon the inadequacy confronted as the result of restoring only the investment environment, the Coordination Board for the Improvement of the Investment Environment (YOIKK), which is necessitous in the implementation of these legislations, was established by the Council of Ministers Decision No. 2001/10 dated 11.12.2001. Later on, in 2006, Investment Support and Promotion Agency of Türkiye was established with the Law no. 5523. The institutional infrastructure, which was completed with both the board and the agency, played a significant role in the increase in foreign investment during this period. Türkiye sustains the activities of Investment Support and Promotion Agency under the name of Investment Office of the Presidency subsequent to the transition to the Presidential Government System. However, the problems such as legislative preparation process conducted rapidly, decrease in stakeholder participation, deterioration in the language of the legislations experienced following the transition to the Presidential Government System in 2018 lowers the rate of foreign investment inflow to the country. The outcomes of the data analysis conducted within the scope of the study reveals that there is a critical relationship between foreign direct investments and regime type, participatory democracy, rule of law and regulatory governance.
Benzer Tezler
- Ekonomik kalkınmanın sağlanmasında ve doğrudan yabancı yatırımların çekilmesinde kurumsal yönetim ilkelerine bağlılığın rolü: Türkiye-Irak karşılaştırması
The role of commitment to corporate governance principles in ensuring economic development and attracting direct foreign investments: Turkey-Iraq comparison
MOHAMMED ABDULWAHHAB HAMMO
- Kurumsal yönetişim kalitesinin doğrudan yabancı yatırımlar üzerindeki etkisi: Orta gelirli ülkeler üzerine bir araştırma
The effect of institutional governance quality on foreign direct invesment: A research on middle income countries
ESRA KARPUZ
- Sürdürülebilirlik uygulamaları ve finansal performans: BİST elektrik endeksinden kanıt
Sustainability practices and financial performance: Evidence from BİST electricity index
OĞULCAN DURMUŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZGÜR KAYALICA
- Sustainability concept in context of economy politics of communication and brands
Sürdürülebilirlik kavramı bağlamında iletişimin ekonomi politiği ve markalar
ZELİHA OÇAK
Doktora
İngilizce
2018
EkonomiYeditepe ÜniversitesiMedya Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ÖZGEN
- Judicial review mechanisms in global administrative lawhow can international courts bring accountability to global governance?
Başlık çevirisi yok
TAHA EMRE BAŞBAY