Okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin ütopyan düşüncelerinin okula yansımaları
Reflections of school administrators' and teachers' utopian thinking on school
- Tez No: 767153
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞAKİR ÇINKIR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Ütopya, Ütopyan düşünce, Okul Yöneticisi, Öğretmen, Fark Yaratan, Utopia, Utopian Thinking, School Administrator, Teacher, Changemaker
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 227
Özet
Toplumda var olan sorunların biliçli bir şekilde fark edilerek eğitim yoluyla ortadan kaldırılması, ideal toplum arayışı olarak ifade edilebilir. Eğitimciler tarih boyunca ideal topluma ulaşmada bir değişim ajanı olarak öne çıkmışlardır. Ancak son 40 yıldır yönetsel ve ekonomi odaklı neo liberal politikaların kamusal alanı sınırlandırma ve güçsüzleştirme çabaları, eğitim alanında da hissedilmiştir. Hakim yönetsel politikalar toplumda var olan sorunları derinleştirmenin yanı sıra eğitim anlayışını sermaye boyutuna indirgeme eğilimindedir. Bu yaklaşım eğitimcileri toplumsal dönüşüm ajanından, uygulayıcı teknik çalışana indirgemektedir. Bu nedenle, mevcut tez çalışması toplumda var olan eksiklikleri, sorunları ve dezavantajları fark ederek, herkes için daha iyi bir toplum isteyen ve bunun için değişimi gerçekleştiren ütopyan düşüncenin, eğitimin temel öğeleri olan okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin düşünce ve eylemlerine yansımalarının nasıl olduğunu araştırmayı amaçlamıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırma olgubilim deseni ile tasarlanmıştır. Araştırmanın katılımcıları farklı mesleki geçmişe sahip, çalışma grubuna eşit sayıda dahil edilmiş kamu okullarında görev yapan toplam yirmi okul yöneticisi ve öğretmenlerden oluşmaktadır. Katılımcıların yarısı, ulusal ve uluslararası fark yaratan eğitimci olarak seçilmiş eğitimcilerden, diğer yarısı ise kamu okullarında görev yapan ve ulusal veya uluslararası benzer bir programa katılmamış olan eğitimcilerden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri yüzyüze ve online derinlemesine görüşmeler yoluyla elde edilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile MAXQDA programı yardımıyla analiz edilmiştir. Bu süreçte, veriler kodlanmış, elde edilen veriler alanyazına paralel ve anlamlı bir şekilde kategori ve temalar altında bir araya getirilmiştir. Analiz sonucunda ütopyan düşünce altında dört temaya ulaşılmıştır. Bu temalar,“Yoksunluk”,“Eleştiri”,“Toplumsal Sorumluluk”ve“Değişim”dir. Ütopyan düşünce alanyazınında, ütopyan düşünce özellikleri tanımlanırken, ütopyan olmayan düşünce de tanımlanmaktadır. Bu bağlamda ütopyan düşüncenin karşıtıyla birlikte var olduğu varsayılabilir. Bu araştırmada da“Ütopyan Olmayan Düşünce”altında“Uygulayıcı Öğretmen”,“Gerçeklerden Kaçış”ve“Bilinçsiz İyimserlik”temalarına ulaşılmıştır. Ulaşılan sonuçlar, katılımcıların yoksunluk temelli eleştiri ve eleştirinin toplumsal sorumluluk içermesiyle birlikte, toplumda var olan olumsuzlukları gerçeklerin farkında olarak, zihinsel karşılaştırma ve çeşitli değişim aracıları yoluyla değiştirme eğiliminde olduklarını ortaya koymaktadır. Diğer taraftan, yoksunluk temelli olsa da eleştirileri toplumsal sorumluluk içermeyen, diğer bir ifadeyle toplumsal sorunları merkeze almayan katılımcıların, toplumsal sorunları çözmek konusunda kaçış eylemi sergiledikleri ifade edilebilir. Sonuç olarak, yoksunluk temelli ve toplumsal sorumluluk içeren değişim anlayışının alanyazında belirtilen ütopyan düşünceyi yansıttığı, yoksunluk ve eleştiri olmasına karşın toplumsal sorumluluk içermeyen yaklaşımın ise ütopyan olmayan düşünceyi yansıttığı ifade edilebilir.
Özet (Çeviri)
The conscious awareness of the existing problems in society and the elimination of them through education can be expressed as the search for the ideal society. Educators have come to the forefront as change agents in reaching the ideal society throughout history. However, in the last four decades, efforts to limit and weaken public services through administrative and economic neo-liberal policies have also been felt in the field of education. Dominant managerial policies tend to deepen the problems in society as well as regard education as capital. This approach reduces educators from social transformation agents to implementing technical employees. Therefore, the present study aimed to investigate the utopian thinking of school administrators and teachers, as the basic elements of education, that seek a better society for all by recognizing the deficiencies, problems and disadvantages in society and what the possible reflections of their utopian thinking and actions are. For this purpose, the research was designed as a phenomenological study. The participants of the study consisted of twenty school administrators and teachers working in public schools with different professional backgrounds. Half of the participants consist of educators who have already been selected as changemakers in national and international organizations, and another half of them are educators who work in public schools and have not participated in a similar national or international program. The data of the study were obtained through face-to-face and in-depth online and on-site interviews. The content analysis was used to analyze the data using MAXQDA software. In this process, the data were coded and brought together under categories and themes in line with the literature in a meaningful way. As a result of the analysis, utopian thinking consists of four themes such as“Not-Yet”,“Critical Perspective”,“Social Responsibility”, and 'Change'. In utopian thinking literature, while utopian characteristics are defined, non-utopian thinking is also discussed concurrently. In this context, it can be assumed that utopian thinking coexists with its opposite. In this study, non-utopian thinking consists of themes such as“Practitioner Role”,“Escapism”, and“Unconscious Optimism”. The results indicate that the participants who already have a social transformation background tend to change the negative aspects of society through mental contrasting as well as some other change interventions, being aware of the reality and fundamental problems, together with“not-yet”based criticism and social responsibility. On the other hand, it can be concluded that the participants whose critical views do not involve social responsibility, in other words, do not focus on social problems, even though they derive from not-yet, tend to escape from problems and realities. As a result, it can be stated that the understanding of change which is based on“not-yet”and involves social responsibility, reflects utopian thinking, as remarked in the literature, while the approach that does not include social responsibility, even if it includes“not-yet”and“critical perspective”, reflects non-utopian thinking.
Benzer Tezler
- Okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin beden eğitimi ve spor derslerinin etkililiğine ilişkin görüşlerinin incelenmesi
Investigation of the opinions of school administrators and teachers on the effectiveness of physical education and sports courses
ADEM PERVAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA TÖRE
- Okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin algılarına göre öğretmenlikte özyeterlik ve mesleki yeterlik
Self-efficacy and professional competencies in teaching according to the perceptions of school administrators and teachers
BÜŞRA ZEYBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKırıkkale ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NESLİN İHTİYAROĞLU
- Okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin örgütsel yalnızlığı: Fenomenolojik bir araştırma
Organizational loneliness of school administrators and teachers: A phenomenological study
HÜSNİYE ÜNAL ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERKAN KOŞAR
- Okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin işe bağlılık ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi
Examining to work commitment and burnout of school principal and teachers
FATMA SIHHAT AYDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN AKÇAY
- Okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin FeTeMM eğitimine yönelik farkındalıklarının incelenmesi
Investigation of STEM awareness of the teachers and school administrators
DİLARA CİĞERCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimMaltepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. SEVİM AŞİROĞLU