Endüstri miras alanlarının dönüşümünün kentsel bellek ve yaşam kalitesi açılarından değerlendirilmesi: Bakü Siyah Şehir örneği
Evaluating the transformation of industrial heritage sites in terms of urban memory and quality of life: The Case of Baku Black City
- Tez No: 769021
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZLEM GÜZEY KOCATAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Şehircilik ve Bölge Planlama, Architecture, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Şehir Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
19. yüzyılın sonlarından itibaren Sanayi Devrimi ile artan nüfus oranları ve değişen kentsel ihtiyaçlarkentlerin sanayi odaklı gelişimi ile birlikte, yerleşim alanlarının sanayi alanları çevresinde hızla büyümesine neden olmuştur. 1980'lerde değişen çevresel kullanımlara, ulaşım ve teknolojideki gelişimlere paralel olarak sanayi sektöründen hizmetler sektörüne geçiş ile birlikte kent içinde işlevini yitirmiş sanayi alanları ortaya çıkmış ve bunun bir sonucu olarak kentin yaşam kalitesi kaybolmaya başlamış, kentler yaşanabilir olmaktan uzaklaştırmıştır. İşlevini kaybetmiş sanayi alanlarının yeniden işlevlendirilmesi literatüre endüstriyel arkeolojisi ve endüstriyel miras kavramlarını kazandırmıştır. Endüstriyel miras; fabrikalar, makineler, depolar, ulaşım hatları ve altyapı, sanayi ile ilişkili sosyal aktiviteler amacıyla kullanılan eğitim ve dini yapılar gibi tüm endüstriyel kültür kalıntılarına odaklanırken endüstriyel arkeolojisi ise; bu mirasın araştırılması, incelenmesi ve belgelenmesi konularına odaklanmaktadır. Endüstri miras alanları kent ve toplumla sürekli etkileşim hâlinde olduğundan dolayı kolektif ve kentsel bellek açılarından da önemli bir yer edinmiştir. Bu nedenle endüstri miras alanlarının korunarak, kentsel bellekteki sürekliliğini ön planda tutarak ve kentte kaybolan yaşam kalitesini geri kazandırarak gelecek nesillere aktarılması yönünde yapılan yeniden işlevlendirilme projeleri önem kazanmaktadır. Bu tez çalışması kapsamında endüstri miras alanlarının yeniden işlevlendirilmesine ilişkin literatür araştırmasına yer verildikten sonra örneklem alan olarak seçilen Beyaz Şehir bölgesinin kentsel bellek ve kentsel yaşam kalitesi bağlamında kişisel gözlem ve alan kullanıcılarına yönelik yapılan ankette kullanılan betimsel analiz yöntemleriyle değerlendirilmesi yapılmıştır. Saha çalışması sonuçlarına göre Beyaz Şehir alanının kentsel dönüşüm sürecine girmesi ile beraber Bakü ve çevresindeki kentsel yaşam kalitesinin arttığı fakat aynı zamanda alanın kentsel bellekteki sürekliliği zedelenerek sanayi alanından karma yaşam alanına dönüştüğü görülmektedir. Ulaşılan bu bilgiler sonucunda, projenin kullanıcılar tarafından Bakü'de kentsel yaşam kalitesi yaratarak mekânsal, sosyal ve ekonomik açılardan başarılı bir dönüşüm örneği olarak algılandığı saptansa da, alanın kentsel bellekteki yerinin korunmasında büyük eksiklikleri olduğu kanaatine varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Since the end of the 19th century, with the Industrial Revolution, increasing population rates and changing urban needs, along with the industrial-oriented development of cities caused the rapid growth of residential areas around industrial areas. In the 1980s, in parallel with the changing environmental uses, developments in transportation and technology, the transition from the industry sector to the services sector has revealed industrial areas that have lost their function in the city have emerged and as a result of this, the quality of life of the city has begun to disappear and cities have become far from being livable. Re-functioning of industrial areas that have lost their function has brought the concepts of industrial archeology and industrial heritage to the literature. Industrial heritage includes all industrial cultural remains such as factories, machinery, warehouses, transportation lines and infrastructure, educational and religious buildings used for industry-related social activities, while industrial archeology focuses on the research, examination and documentation of this heritage. Since industrial heritage sites are in constant interaction with the city and society, they have also gained an important place in terms of collective and urban memory. For this reason, re-functioning projects that are carried out in order to preserve the industrial heritage sites prioritize their continuity in urban memory, and restore the lost quality of life in the city to future generations gain importance. Within the scope of this thesis, after the literature research on re-functioning of industrial heritage areas was included, the White City Region, which was chosen as the sample area, was evaluated in the context of urban memory and urban life quality, with personal observations and descriptive analysis methods used in the survey made for the users of the area. According to the results of the field study, it is seen that the quality of urban life in and around Baku has increased with the entry of the White City area into the urban transformation process, but at the same time, it is seen that the continuity of the area in the urban memory is damaged and it turns into a mixed living area from an industrial area. As a result, although it was determined that the project was perceived by the users as an example of a successful transformation in terms of spatial, economic and social aspects by creating urban life quality in Baku, it was concluded that the project area has great deficiencies in preserving its place in the urban memory.
Benzer Tezler
- Kültürel miras alanlarında soylulaştırma süreçlerine Zukin'in 'Otantiklik' kavramsallaştırması ile bir bakış: Diyarbakır/Sur örneği
An outlook on the gentrification processes in cultural heritage areas through Zukin's conceptualization of 'Authenticity': The case of Diyarbakır, Sur
NAZİRE TÜRKOĞLU ASLAN
- Endüstriyel miras kapsamındaki alanların kentsel yenilemeyi oluşturmadaki rolünün irdelenmesi ?Ödemiş örneği?
Examination of the roles of industrial heritage areas in the establishment of urban renewal with the case of study of ?Odemis?
JÜLİDE KAZAS
- An evaluation of the impacts of culture-led industrial heritage regeneration projects in Istanbul
İstanbul'daki kültür odaklı endüstriyel miras yenileme projelerinin etkilerine dair bir değerlendirme
TUBA ŞEREN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Kamu Yönetimiİstanbul Bilgi ÜniversitesiKültür Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALTAN ASU ROBİNS
- İşlevini yitirmiş endüstriyel alanların yenileme/dönüşümünün Eskişehir kent örneklemi üzerinden değerlendirilmesi
Assessment of renewal/transformation of redundant industrial zones: Eskişehir city/Turkey example
HACER YÜKSELİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkGebze Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF ÖZLEM AYDIN
- Kentsel yenileme bağlamında endüstri alanlarının dönüşümü ve tarihi Seka Fabrikası örneği
Transformation of industrial areas in the context of urban renewal and case study of historical Seka Factory
DİLEK GÜZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
MimarlıkKocaeli ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. T. GÜL KÖKSAL