Türkmenistan'ın Azerbaycan ve Türkiye ile ilişkileri (1991-2020)
Turkmenistan's relations with Azerbaijan and Turkey (1991-2020)
- Tez No: 769052
- Danışmanlar: PROF. DR. OKAN YEŞİLOT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Türk Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği dağılma sürecine girdiğinde bağımsızlığını ilan eden cumhuriyetlerden biri de Türkmenistan'dır. Türkmenistan bölge ülkelerine göre nüfusu az, toprakları çöllerle kaplı ama doğalgaz zengini bir ülkedir. Ülkenin kurucu Cumhurbaşkanı Saparmurat Niyazov ekonomik olarak kötü durumda ve yetişmiş insan gücünden mahrum olan ülkesinin büyük güçlerin etkisi altına girmesini engellemiş, Türkmen doğalgazını dünya pazarına sunmak için çeşitli yollar aramıştır. Niyazov ülkesini ayakta tutmayı başarmış olsa da özellikle dış politikadaki tercihleri ülkesinin yalnızlaşmasına sebep olmuştur. Kurbankulu Berdimuhammedov ile birlikte Türkmenistan için yeni bir dönem başlamıştır. Berdimuhammedov döneminde komşularla ilişkiler düzelmiş, dış politikada önceki döneme göre daha istikrarlı bir görüntü çizilmiştir. Yine onun döneminde ülkenin kaderini ilgilendiren en önemli konulardan bir olan Hazar Denizi'nin statüsü sorunu çözülmüştür. Türkmenistan'ın siyaset, ekonomi ve kültürel alanlarda en çok etkileşim içinde olduğu devletlerden ikisi Türkiye ve Azerbaycan olmuştur. İyi başlayan Türkmenistan-Türkiye ilişkileri Niyazov'un son yıllarında kopma noktasına gelmişse de Berdimuhammedov döneminde yıllar içerisinde iyi bir noktaya ulaşmıştır. Türkmenistan-Azerbaycan ilişkileri 2018'de Hazar Denizi'nin statüsü sorunu çözülene kadar yüksek gerilimli olmuştur. 2018 sonrasında ise iki ülke arasındaki ilişkiler daha olumlu seyretmektedir. Bu çalışmanı amacı Türkmenistan merkezli olarak Türkmenistan-Türkiye ve Türkmenistan-Azerbaycan ilişkilerinin incelenip çözümlemelerinin yapılmasıdır. Çözümleme yaparken ikili ilişkilerde devam eden sorunlara yönelik çözüm önerileri getirmek ve ilişkilerin nasıl daha iyi hâle getirilebileceği konusunda fikir önerilerinde de bulunmak temel amaçlardandır. Türkmenistan'ın Türkiye ve Azerbaycan ile ilişkileri ele alınırken üç ülkenin siyaset, ticaret ve enerji gibi ortak temas alanlarına da değinilecektir.
Özet (Çeviri)
When the Union of Soviet Socialist Republics entered the process of disintegration, Turkmenistan became one of the republics that declared its independence. Turkmenistan was a country with a low population compared to the countries in the region, its territory was covered with deserts, but it was a country rich in natural gas. The founding president of the country, Saparmurat Niyazov, prevented his country, which was in a poor economic situation and deprived of trained manpower, from falling under the domination of the great powers, and sought various ways to deliver Turkmen natural gas to the world market. Although Niyazov managed to keep his country afloat, his preferences, especially in foreign policy, led to the isolation of his country. A new page has been opened for Turkmenistan with the Kurbankulu Berdimuhammedov era. During the period of Berdimuhammedov, relations with neighbors improved, and a more stable image was drawn in foreign policy than in the previous period. Moreover, during his period, the issue of the status of the Caspian Sea, which is one of the most important issues related to the fate of the country, was resolved. Two of the states with which Turkmenistan interacts the most in the political, economic and cultural fields have been Turkey and Azerbaijan. Although Turkmenistan-Turkey relations, which started well, came to a breaking point in the last years of Niyazov, they reached a good point in the period of Berdimuhammedov. Turkmenistan-Azerbaijan relations had been of high tension until the issue of the status of the Caspian Sea was resolved in 2018. After 2018, relations between the two countries are decisively improving. The aim of this study is to examine and analyze Turkmenistan-Turkey and Turkmenistan-Azerbaijan relations in detail based on Turkmenistan. While analyzing, making solutions to ongoing problems in relationships and making suggestions for ideas on how to make relationships better are some of the purposes. While discussing Turkmenistan's relations with Turkey and Azerbaijan, the common areas of contact between the three countries, such as politics, trade and energy, will also be touched upon.
Benzer Tezler
- ЕВРАЗИЯ ЭКОНОМИКАЛЫК БИРЛИГИ: КЫРГЫЗСТАН МИСАЛЫНДА
Avrasya Ekonomik Birliği: Kırgızistan örneği / The Eurasian Economic Union: The Case Of Kyrgyzstan
ŞAMİL BALCI
Doktora
Kırgızca
2024
EkonomiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CUSUPCAN PİRİMBAYEV
- Türk cumhuriyetleri arasında ekonomik iş birliği imkânları: Pamuk sektörü
Economic cooperation fascilities between turkic republics: Cotton sector
BANU DAVUTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
EkonomiKastamonu ÜniversitesiSürdürülebilir Tarım ve Tabii Bitki Kaynakları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN KAVUNCU
- Soğuk savaş sonrası Türkiye'nin Türk dünyası çalışmaları (1991-2002)
After the cold war the Turkish world studies Turkey (1991-2002)
BÜŞRA ULUKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Uluslararası İlişkilerGiresun ÜniversitesiAvrasya Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELÇUK DUMAN
- Azerbaycan ve Türkiye'nin 1991-2022 yılları arasındaki siyasi ve ekonomik ilişkilerinde Hazar Denizi'nin önemi
The importance of the Caspian Sea in the political and economic relations of Azerbaijan and Turkey between 1991-2022
MAHAMMAD ALAKBAR-ZADA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerİstanbul Aydın ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM MURAT KASAPSARAÇOĞLU
- Türkiye ve Türk dünyası iletişim önemi:TRT Avaz Kazakça yayınlar örneği
Turkey and other Turkic Republics, and programs broadcasted by TRT Avaz in Kazakh
GULNARA MAMANOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Radyo-TelevizyonGazi ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZAKİR AVŞAR