Tyana Antik Kenti kazısı Bizans dönemi sırlı seramikleri (2002-2021)
Byzantine glazed pottery from Tyana Ancient City excavation (2002-2021)
- Tez No: 769401
- Danışmanlar: PROF. DR. NURŞEN ÖZKUL FINDIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 314
Özet
Kapadokya bölgesinin tarihsel sürecinde öne çıkan kentlerden biri olan Tyana kenti, bölgeye farklı zamanlarda iki kez başkentlik yapmıştır. Arkeolojik veriler, kentte yaşamın bilinen en erken evresinin MÖ 2 binli yılların ilk yarısından başlatıp, günümüze dek getirmektedir. Kent, farklı dönemlerde farklı isimlerle anılmaktadır. Asur Ticaret Kolonileri döneminde Tuwana / Tuhana / Tukhana, Hitit ve Geç Hitit döneminde Tuwanuwa, Pers ve Hellenistik dönemde Dana, Roma ve Bizans döneminde Tyana, Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemlerinde Kilisehisar, Cumhuriyet dönemi ile de Kemerhisar olarak isimlendirilmiştir. Uygarlıkların gelip art arda yerleşmeleri sonucunda yerleşim alanı 8 m. yüksekliğinde bir höyük oluşmuştur. Kentte yapılan kazı çalışmaları sonucu farklı uygarlıklara ait mimari kalıntılar ile birlikte önemli bir grubu seramik buluntular oluşturmaktadır. Kent, Bizans döneminde piskoposluk merkezi olarak öne çıkmakta ve haç yolu üzerinde yer almaktadır. Kazı çalışmaları sırasında ele geçen seramik buluntularının önemli bir kısmını da Bizans dönemi seramikleri oluşturmaktadır. Çalışmalar sırasında ortaya çıkarılan Bizans Dönemi sırlı seramik buluntuları çalışmamızın konusunu oluşturmaktadır. Söz konusu seramik buluntularından 180 adedi bilimsel yöntemler kullanılarak malzeme, biçim ve bezeme teknikleri açısından incelenerek seramik gruplarına göre katalogları hazırlanmıştır. Çalışmalar sırasında incelenen seramikler beyaz ve kırmızı hamurlu seramikler olararak belirlenmiş ve seramikler kendi içerisinde tekniklere göre alt gruplara ayrılmaktadır. Bizans dönemi ardından kentte Türk yerleşiminin başlaması ve kalıntıların üzerine Osmanlı döneminde konutların inşa edilmesi nedeniyle stratigrafi takip edilememekte, seramiklerin tabaka verileri üzerinden tarihlendirilmesi güçleşmektedir. Bu nedenle ilgili seramikler hamur, form ve bezeme özellikleri göz önüne alınarak tarihlendirilmiştir. Bu bağlamda Tyana kazısı Bizans sırlı seramikleri, 10. – 14. yüzyıl arasına tarihlendirilmektedir. Tyana Antik Kentinin bulunduğu coğrafi konum ve Kilikya geçidi üzerinde yer alması nedeniyle ticari bakımdan da önemli bir kent olduğunu ortaya koymaktadır. Kentte ele geçen ve farklı üretim merkezlerine işaret eden seramikler ticari etkileşimi net bir biçimde ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
The city of Tyana, one of the prominent cities in the history of the Cappadocia region, was the region's capital twice at different times. Archaeological data reveal the earliest known phase of life in the city, starting from the first half of the 2nd millennium BC and bringing it to the present day. Different names know the city names in different periods. It was named Tuwana / Tuhana / Tukhana during the Assyrian Trade Colonies, Tuwanuwa during the Hittite and Late Hittite periods, Dana during the Persian and Hellenistic periods, Tyana during the Roman and Byzantine periods, Kilisehisar during the Seljuk, Principalities and Ottoman periods, and Kemerhisar during the Republican period. As a result of the successive settlements of civilizations, the settlement area is 8 m. a high mound was formed. As a result of the excavations in the city, an essential group of ceramic finds together with the architectural remains of different civilizations, the city stands out as a bishopric center during the Byzantine period. It is located on the way to the cross. Most of the ceramic finds unearthed during the excavations consist of Byzantine-period ceramics. The glazed ceramic finds of the Byzantine Period, which were unearthed during the studies, constitute the subject of our study. 180 of the aforementioned ceramic finds were examined in terms of material, form, and decoration techniques using scientific methods, and their catalogs were prepared according to ceramic groups. Since the Turkish period settlement started in the city after the Byzantine period and houses were built on the ruins in the Ottoman period, stratigraphy cannot be followed, making it difficult to date the ceramics through layer data. For this reason, the related ceramics were dated by considering their paste, form, and decoration features. In this context, Byzantine glazed ceramics from the Tyana excavation are dated between the 10th and 14th centuries. It reveals that the ancient city of Tyana is essential in terms of trade due to its geographical location and its location on the Cilician gateway.
Benzer Tezler
- Tyana antik kenti Roma hamamı kazılarında bulunmuş taş malzemeler
Stone materials found in Roman bath excavations at Tyana ancient city
TAHİR GÜRKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ArkeolojiSelçuk ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASUMAN BALDIRAN
- Turizm planlamasında bir antik kentten yerel beklentiler; Tyana alan araştırması
Local expectations from an ancient city in tourism planning; Tyana field research
ESRA POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TurizmNecmettin Erbakan ÜniversitesiEkoturizm Rehberliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN ALİ ERDOĞAN
- Yazılı kaynaklar ışığında Tuwanuva/Tyana
Tuwanuwa/Tyana in the light of written sources
KISMET BACAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ArkeolojiNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİ GÜRKAN GÖKÇEK
- Cengiz Aytmatov'un Kırgız sinemasına uyarlanan eserlerinde anti-kahraman arketipi
Başlık çevirisi yok
MEDINA MARATOVNA BAZARBAEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Radyo-TelevizyonEge ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEBNEM SOYGÜDER BATURLAR