İlk kez ebeveyn olan çiftlerde psikolojik iyi olma ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi: Karma yöntemler araştırması
Determination of psychological well being and related factors among first time parents: A mixed methods study
- Tez No: 769630
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA YASEMİN KUTLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Psikoloji, Nursing, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hast. Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 162
Özet
Bu çalışmanın amacı, ilk kez ebeveyn olan çiftlerin (annelerin ve babaların)“psikolojik iyi oluş”düzeylerinin“başa çıkma stratejileri”ve“algılanan sosyal destek”değişkenleri bağlamında incelenmesi ve ebeveynlerin görüşlerine göre“psikolojik iyi oluşu”nasıl deneyimlediklerinin ortaya çıkarılmasıdır. Eş zamanlı/paralel karma yöntemler araştırma deseni kullanılan araştırmanın nicel aşamasında kesitsel ilişki arayıcı araştırma deseni, nitel aşamasında ise tanımlayıcı fenomenolojik araştırma deseni kullanıldı. Nicel ve nitel veriler eş zamanlı olarak toplanıp, her iki veri türünün analizleri ayrı ayrı gerçekleştirildi ve elde edilen bulgular tartışma kısmında birleştirildi. Nicel aşamada araştırmanın amaçlı örneklemi 118 (59 anne, 59 baba), nitel aşamada ise ilk kez ebeveyn olan çiftlerden gönüllü olan 9 (7 anne, 2 baba) kişiden oluştu. Nicel veriler bilgi formu, Psikolojik İyi Olma Ölçeği, Başa Çıkma Stratejileri Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, nitel veriler ise yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak toplandı. Araştırmanın bulguları incelendiğinde hem anne hem de babaların doğum öncesi ve doğum sonrası psikolojik iyi oluş puanları arasında artma veya azalma olsa da anlamlı farkın olmadığı görüldü. Annelerde“Aile”boyutunda algılanan sosyal destek arttıkça,“Diğerleri ile olumlu ilişkiler”,“Çevresel Hakimiyet”ve Psikolojik İyi Olma Ölçeği toplam puanlarında azalma olup anlamlı fark bulundu. Babalarda“Kabullenme”ve“Duygusal Sosyal Destek Kullanma”başa çıkma stratejileri kullanımı arttıkça, Psikolojik İyi Olma Ölçeği toplam puanlarında da artma olup anlamlı fark bulundu. Annelerin“Zihinsel Olarak İlgiliyi Kesme”başa çıkma stratejisi kullanımı arttıkça, babalarda“Duygulara Odaklanma ve Ortaya Koyma”başa çıkma stratejisi kullanımında ve Psikolojik İyi Olma Ölçeği toplam puanında azalma olup anlamlı fark bulundu. Ebeveynlerin olumlu psikolojik işlevselliklerine ilişkin görüşlerinin analizi sonucunda gelişen özellikler teması ortaya çıktı. Anne ve babalar arasında ortak olan alt temaların amaçlı yaşam, olumlu ilişkiler, olumlu yaklaşım davranışı ve yapıcı başa çıkma olduğu görüldü. Sonuç olarak, ilk kez ebeveyn olan çiftlerin ebeveynliğe geçişte olumlu psikolojik işlevselliği ifade ediş biçimlerinin eudaimonik yaklaşımla ve psikolojik iyi oluşun öz kabul, diğerleri ile olumlu ilişkiler, özerklik, çevresel hakimiyet, yaşam amacı ve kişisel gelişim bileşenlerini içeren kuramsal yapısıyla tutarlı olduğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the psychological well-being levels of first-time parents in the context of“coping strategies”and“perceived social support”variables and to reveal how they experience“psychological well-being”according to the parents' views. Concurrent/parallel mixed methods research design was used in this study that cross-sectional, relational research design was used in the quantitative phase and descriptive phenomenological research design was used in the qualitative phase of this study. Quantitative and qualitative data were collected simultaneously, analyzes of both data types were performed separately, and the findings were combined in the discussion section. In the quantitative stage, the purposive sample of the research consisted of 118 (59 mothers, 59 fathers), and in the qualitative stage, 9 (7 mothers, 2 fathers) volunteers among first-time parents. Quantitative data were collected by using information form,“Psychological Well-Being Scale”,“Coping Strategies Scale”,“Multidimensional Scale of Perceived Social Support”, and qualitative data were collected by using a semi-structured interview form. When the findings of the study were examined, it was seen that there was no significant difference although there were increase or decrease between the prenatal and postnatal psychological well-being scores of both mothers and fathers. It was found that as perceived social support in the“Family”dimension increased,“Positive relations with others”,“Environmental Dominance”and the total scores of Psychological Well-Being Scale decreased among mothers and there was significant difference. It was found that as the use of“Acceptance”and“Using Emotional Social Support”coping strategies among fathers increased, the total scores of Psychological Well-Being Scale also increased and there was significant difference. It was found that as the mothers' use of“Mentally Disengaging”coping strategy increased, the fathers' use of“Focusing and Presenting Emotions”coping strategy and total score of Psychological Well-Being Scale decreased and there was significant difference. The theme of developing characteristics is emerged as a result of analysis of the parents' views on their positive psychological functioning. It was observed that common sub-themes among mothers and fathers were purposeful living, positive relationships, positive approach behavior and constructive coping. As a result, it can be said that the way of expressing positive psychological functioning for first-time parents in the transition to parenthood is consistent with the eudaimonic approach and the theoretical structure of psychological well-being, which includes the components of self-acceptance, positive relationships with others, autonomy, environmental dominance, life purpose and personal development
Benzer Tezler
- Çiftlerin toplumsal cinsiyet algılarının ve doğum öncesi ebeveynlik beklentilerinin,doğum öncesi ve sonrası bebek bağlanma düzeyleri ile ilişkinin incelenmesi:Boylamsal bir çalışma
Examining the relationship between couples' gender perceptions and pre-birth parental expectations with pre- and post-birth infant attachment levels: A longitudinal study
MEDİNE ARTAN
- Çalışan annellerin öz yeterlilik düzeyleri ve iş-yaşam çatışması arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining self-efficacy and work life conflinct levels of working mothers
BUKET ÇIRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. GÜLŞAH VURAL ÖZKAN
- COVID-19 salgını sırasında ebeveynlerin çocukluk çağı aşılarına ve COVID-19 aşısına karşı tutumlarının değerlendirilmesi
Parents during the COVID-19 epidemic to childhood vaccinations and the COVID-19 vaccine evaluation of their attitudes
FULYA ESİN GÜZEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAnkara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERGİN ÇİFTCİ
- 12-18 yaş arası çocukların Covİd-19 enfeksiyonu geçirme veaşılanma durumlarının değerlendirilmesi
Children 12-18 years old to get Covid-19 infection andevaluation of vaccination situations
AYÇA KILIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık BakanlığıÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESMA ALTINEL AÇOĞLU
- COVİD-19 pandemisinin ebeveyn korkusu ve çocuğun tepkileri üzerine etkisi
The impact of the COVİD-19 pandemic on parental fear and child's reactions
FUNDA TUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıPamukkale ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜRKAN TURAN