İşyeri maneviyatının iş tatmini ve örgütsel bağlılıkla ilişkisi: İstanbul'daki İmam Hatip Liselerinde çalışan öğretmenler üzerinde bir araştırma
The relationship of workplace spirituality with job satisfaction and organizational commitment: A research on teachers working in İmam-Hatip High Schools in Istanbul
- Tez No: 769886
- Danışmanlar: PROF. DR. ERSİN KAVİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: İşyeri Maneviyatı, İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık, Workplace Spirituality, Job Satisfaction, Organisational Commitment
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yalova Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 377
Özet
Bu çalışma işyeri maneviyatının iş tatmini ve örgütsel bağlılıkla ilişkisini ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. İşyerin maneviyatı, bireyin hayatındaki nihai amaçlarını bulma, iş arkadaşlarıyla ve işle ilgili diğer kişilerle güçlü bir bağlantı geliştirme ve kendi inançları ile işyeri değerleri arasında uyum sağlama çabaları şeklinde tanımlanmıştır. İşyeri maneviyatı çalışanların kendi içselliklerini, çalıştığı ortamda garipsenmeden, gülünç olmadan, eleştirilmeden yaşamasını sağlamakta, iş ve maneviyat arasındaki engelleri kaldırarak, insan ruhunu özgür bırakmakta ve çalışanların özbenlikleri ile bütünlük içinde olabilmelerini sağlamaktadır. Bu çalışmada akademik çevrelerin yeni yeni ilgisini çekmeye başlamış olan işyeri maneviyatı konusu, henüz yeterince çalışılmamış bir konu olduğu düşüncesiyle tercih edildi. İşyeri maneviyatı teorik olarak detaylı bir şekilde tartışıldı. Türkiye'de manevi-dini eğitimde her zaman ilgi odağı olan imam-hatip liseleri bu çalışmada öğretmenler açısından bir işyeri olması yönüyle seçildi. Manevi-dini değerlerin öğretidiği ve yaşam biçimi haline getirilmesi hedeflenen bu eğitim kurumlarında işyeri maneviyatının düzeyi, iş tatminiyle ve örgütsel bağlılıkla ilişkisi ele alındı. Çalışmamızın evrenini bu okulların en fazla olduğu şehir olan İstanbul'un 39 ilçesindeki yaklaşık 200 İmam-Hatip Lisesinde görev yapan toplam 9330 öğretmen oluşturmaktadır.İşyeri maneviyatı,iş tatmini ve örgütsel bağlılık olmak üzere üç farklı öğretmen tutumunu belirlemeye ve ilişkisini incelemeye yönelik saha araştırması İstanbul'un farklı ilçelerindeki 507 örnekleme ulaşılarak gerçekleştirdi. Araştırmada veri toplama aracı olarak dört bölümden oluşan anket formu kullanılmıştır. Veri toplama aracının ilk bölümünde öğretmenlerin yaş, cinsiyet, medeni durum, çocuk sayısı, öğrenim düzeyi, öğretmenlik mesleğindeki çalışma süresi, okuldaki çalışma süresi, daha önce çalıştığı okullar, branş, lise öğrenim türü, imam hatip lisesinde çalışma nedeni, işyerindeki görevi bilgilerinden oluşan demografik bilgi formu yer almaktadır. Anket formunun diğer bölümlerini Kinjerski ve Skrypnek (2006) tarafından geliştirilen İşyeri Maneviyatı Ölçeği, Weiss vd. (1967) tarafından geliştirilen Minnesota İş Tatmini Ölçeği ve Meyer vd. (1993) tarafından geliştirilen Örgütsel Bağlılık Ölçeği oluşturmaktadır. Araştırma neticesinde işyeri maneviyatı ölçek puanları ile içsel tatmin, dışsal tatmin ve iş tatmini toplam puanları arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki tesbit edilmiştir.Yine işyeri maneviyatı ölçek puanları ile duygusal bağlılık, devam bağlılığı, normatif bağlılık ve örgütsel bağlılık toplam puanları arasında pozitif yönlü ve anlamlı ilişki tesbit edilmiştir. İşyeri maneviyatı boyutlarının, iş tatminindeki değişimin yaklaşık %22'sini açıklamakta olduğu ve elde edilen bulgulara göre iş tatmini üzerinde en önemli etkiye sahip boyutların sırasıyla“ topluluk hissiyatı”ve“gizemli mistik deneyim”olduğu görülmüştür. Yine İşyeri maneviyatı boyutlarının örgütsel bağlılıktaki değişimin yaklaşık %27'sini açıkladığı ve elde edilen bulgulara göre örgütsel bağlılık üzerinde en önemli etkiye sahip boyutların sırasıyla“topluluk hissiyatı”,“işe tutkunluk”ve“gizemli mistik deneyim”olduğu tesbit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to reveal the relation workplace spirituality job satisfaction and organisational commitment. Workplace spirituality is defined as finding the individual's ultimate goals in life, developing a strong connection with his colleagues and other people related to work and the efforts for compromising his beliefs and workplace values. Workplace spirituality enables employees to experience their own internality without being alienated, ridiculous and criticized in their work environment and sets human soul free by removing the obstacles between work and spirituality and provides employees the sense of integrity with their own self. In this study, workplace spirituality, which has only recently drawn attention from the academia, was selected since it has still not been studied sufficiently. Workplace spirituality has been discussed theoretically in details.Imam-Hatip High Schools, which have always been a focal point in religious, spiritual education, have been selected in our study as it is their workplace from the perspective of teachers. The correlation between the level of workplace spirituality and job satisfaction, and organizational commitment has been addressed in these educational institutions where spiritual, religious values are taught and aimed at turning into a lifestyle. The scope of our research comprises of 9330 teachers in total who are employed approximately in 200 Imam-Hatip High Schools in 39 districts of Istanbul, where these schools are found the most. In our field study, we have achieved to obtain 507 samples from different districts of Istanbul in order to determine three separate teacher attitudes which are workplace spirituality, job satisfaction and organizational commitment and examine their relationship between one another. In this research, a survey with four sections has been used as a means of data collection. In the first section of our survey, the demographic information part includes information on teachers's age, gender, marital status, number of children, education level, number of working years in the teaching profession, number of working years in their present schools, previous schools they have worked before, teaching fields, high school education type, reason for working in Imam-Hatip High Schools, and their positions at the workplace. Other sections of the survey consist of Workplace Spirituality Scale by Kinjerski and Skrypnek(2006), Minnesota Job Satisfaction Scale by Weiss et al. (1967) and Organizational Commitment Scale by Meyer at al. (1993) As a result of the research, a positive and significant correlation has been found between workplace spirituality scale grades and intrinsic, extrinsic satisfaction and job satisfaction total grades. Also, a positive, significant correlation has been determined between workplace spirituality scale grades and emotional commitment, attendance commitment, normative commitment and organizational commitment total grades. It has also been concluded that the dimensions of workplace spirituality explains approximately 22% of the change in job satisfaction and in reference to the obtained findings, the dimensions with the most significant effects on job satisfaction are sense of community and mysterious mystical experience respectively.Besides, it has been revealed that the dimensions of workplace spirituality explains 27% of the change in organizational commitment and in reference to the obtained findings, the dimensions with the most significant effects on organizational commitment are sense of community, job commitment and mysterious mystic experience respectively.
Benzer Tezler
- İş yeri maneviyatının iş tatmini ve örgütsel bağlılığa etkisi üzerine bir araştırma
A research on the effect of workplace spirituality on job satisfaction and organizational commitment
TUBA BEKİŞ
- Sağlık kuruluşlarında iş yeri ruhsallığının (Maneviyatının), çalışanların örgütsel bağlılığına ve iş tatminine etkisi: Tokat ili örneği
The effect of workplace spirituality on employees' organizational commitment and job satisfaction in healthcare institutions: The example of Tokat province
REMZİYE ÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜCEL EROL
- İşyeri maneviyatı ve örgütsel adaletin örgütsel bağlılık, iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkileri
The effects of workplace spirituality and organizational justice on organizational commitment, job satisfaction and turnover intention
ŞENOL ATAKUL
Doktora
Türkçe
2022
İşletmeİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR KÖKALAN
- Çalışma hayatına dini bakış: Örgütlerde İslami iklim ölçeğinin geliştirilmesi
Religious view of working life: Development of the Islamic climate scale in organizations
SERKAN ARICA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAydın Adnan Menderes Üniversitesiİnsan Kaynakları Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KESEN
- The impacts of perceived corporate social responsibility and workplace spirituality on innovative work behaviors: The role of psychological safety perception
Algılanan kurumsal sosyal sorumluluk ve işyeri maneviyatının yenilikçi iş davranışlarına etkisi: Psikolojik güvenlik algısının rolü
SERİN İŞİAÇIK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
PsikolojiMarmara Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEÇİL TAŞTAN