Hilmi Ziya Ülken'de jeo-felsefe kavramı olarak anadoluculuk: Türk düşünce tarihindeki yeri
Anatolianism as a concept of geo-philosophy in Hilmi Ziya Ülken: The place in the history of Turkish thought
- Tez No: 771531
- Danışmanlar: PROF. DR. MEVLÜT UYANIK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hitit Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 280
Özet
Çalışmada, Hilmi Ziya Ülken'i merkeze alarak jeo-felsefe açısından Anadoluculuk kavramının derinlemesine incelenmesi, Anadoluculuk hareketinin doğuşu ve gelişimi yanı sıra farklı Anadoluculuk çeşitlerine yer verilerek, coğrafya ile düşüncenin yurtluk ilişkisi üzerinden değerlendirmesine gidilmiş,“Felsefeyi Anadolu'da Yeniden Yurtlandırmak”bağlamında, Türkistan-Türkiye ilişkisi kurularak, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş felsefesinden hareketle Türk düşünce tarihine verilen güncel katkılar sunulmuştur. Üç-Tarz-ı Siyaset (Osmanlıcılık, İslamcılık, Türklük) ile Türkiye Cumhuriyeti kuruluş felsefesinin tarihsel temelleri, kimlik, millet ve milliyet kavramlarının incelenmesi yoluna gidilmiş ayrıca, Hilmi Ziya Ülken'in Anadolu'ya yüklediği anlam araştırılarak, Anadolu üzerinden Anadoluculuk akımını nasıl şekillendirdiği, Türkiye Cumhuriyeti kuruluş felsefesindeki rolü gözler önüne serilmeye çalışılmıştır. Tezde, Hilmi Ziya Ülken'in ayrıntılı yaşam öyküsü ve Türk düşünce tarihine katkılarıyla beraber felsefe anlayışı, İslam felsefesine yüklediği anlam ve verdiği eserler açığa serilmiş, jeo-felsefe kavramı ayrıntılı tartışılmış, millet, milliyet kavramlarıyla beraber II. Meşrutiyet'in düşünce akımları hakkında bilgi verilmiştir. Toprağa bağlı bir milliyetçilik akımı olarak değerlendirilen Anadoluculuk akımının zaman içerisinde nasıl şekillenerek yoluna devam ettiği ve o dönemde çıkartılan dergiler üzerinden nasıl yorumlandığı, bu dergilerin izledikleri yol ve dergilerin tek tek açıklamasına gidilerek verilmeye çalışılmıştır. Anadoluculuk akımı teorisyenleri de bu açıdan kısaca değerlendirmeye alınmıştır. Tezin ana konusunu oluşturan Jeo-felsefe ve jeo-felsefe kavramı olarak Anadoluculuk, Anadoluculuk akımı anlatılırken bu yönüyle incelenmeye çalışılarak, Anadolu'yu Türk kültürünün kaynağı olarak gören Ülken'in Türk destanı üzerinden Türk Rönesansının gerçekleştirilmesine verdiği çaba ve Türk Rönesansını kendisine amaç edinmesi tezde ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Türk düşüncesinin ortaya serilmesinde ve Türk düşüncesinde oynadığı değerli rolle Hilmi Ziya Ülken, bu çalışmada Anadoluculuk akımı ve jeo-felsefe kavramı odaklı olarak ayrıntılı bir şekilde anlatılmıştır. Anahtar Kavramlar: Hilmi Ziya Ülken, Anadoluculuk, Türk Düşüncesi, Türk Rönesansı, Türkçülük Bilim Kodu: 60207
Özet (Çeviri)
The study examines the concept of Anatolianism in terms of geo-philosophy by focusing on Hilmi Ziya Ülken, the birth and development of the Anatolianism movement, as well as different types of Anatolianism, and the evaluation of geography and thought through the relationship between geography and homeland. In the context of“Re-Homelandizing Philosophy in Anatolia”, the relationship between Turkestan and Türkiye is established, and current contributions to the history of Turkish thought are presented based on the founding philosophy of the Republic of Türkiye. The historical foundations of the Three-Style Politics (Ottomanism, Islamism, Turkism) and the founding philosophy of the Republic of Türkiye, the concepts of identity, nation and nationality have been examined, and the meaning that Hilmi Ziya Ülken attributed to Anatolia has been investigated, and how he shaped the Anatolianism movement through Anatolia and his role in the founding philosophy of the Republic of Türkiye has been tried to be revealed. In the thesis, along with Hilmi Ziya Ülken's detailed life story and his contributions to the history of Turkish thought, his understanding of philosophy, the meaning he attributed to Islamic philosophy and his works are revealed, the concept of geo-philosophy is discussed in detail, and information is given about the concepts of nation and nationality and the thought movements of the Second Constitutional Era. How the Anatolianism movement, which is evaluated as a nationalism movement tied to the land, has been shaped over time and how it has continued on its way and how it has been interpreted through the journals published at that time, and the path followed by these journals have been tried to be given by explaining the journals one by one. The theoreticians of the Anatolian movement are also briefly evaluated in this respect. Geo-philosophy and Anatolianism as a concept of geo-philosophy, which constitute the main subject of the thesis, are tried to be examined in this aspect while explaining the Anatolianism movement, and Ülken's effort to realize the Turkish Renaissance through the Turkish epic and his aim of the Turkish Renaissance, which sees Anatolia as the source of Turkish culture, are explained in detail in the thesis. In this study, Hilmi Ziya Ülken, with the valuable role he played in revealing Turkish thought and Turkish thought itself, is explained in detail with a focus on the Anatolianism movement and the concept of geo-philosophy. Key Terms: Hilmi Ziya Ülken, Anatolianism, Turkish Thought, Turkish Renaissance, Turkism Science Code: 60207
Benzer Tezler
- Hilmi Ziya Ülken'de bilgi ve değer
Knowledge and values for Hilmi Ziya Ülken
ÜMİT COŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HASAN HÜSEYİN BİRCAN
- Hilmi Ziya Ülken'de dini hayat
Religious life in Hilmi Ziya Ülken
OSMAN FEDAYİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
DinÇukurova ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. HASAN KAYIKLIK
- Hilmi Ziya Ülken'de din felsefesi
Philosophy of religion in Hilmi Ziya Ülken
FAZIL KARAHAN
Doktora
Türkçe
2007
DinDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. HANİFİ ÖZCAN
- Hilmi Ziya Ülken'de özel bir alan olarak aşk ahlakı
Love ethics as a special field in Hilmi Ziya Ülken
BETÜL KARAKUYU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
FelsefeSüleyman Demirel ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURTEN KİRİŞ YILMAZ
- Hilmi Ziya Ülken'de aşk ahlakı ve onun diğer ahlak nazariyelerine yönelttiği eleştiriler
Passion ethic of Hilmi Ziya Ülken and his reiews to other ethic teories
MERVE BETÜL TUNÇ