Toplumsal bellek unsuru olarak türkülerin sosyal bilgiler öğretiminde kullanılması
The use of Turkish folk songs as elements of collective memory in social studies teaching
- Tez No: 772252
- Danışmanlar: PROF. DR. BÜLENT AKBABA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 339
Özet
Bu araştırmanın amacı toplumsal bellek unsuru olarak türkülerin sosyal bilgiler öğretimindeki etkililiğini incelemektir. Araştırma, yaklaşım olarak nitel, desen olarak eylem araştırması, eylem araştırması türlerinden ise katılımcı eylem araştırmasına uygun olarak yürütülmüştür. Araştırmada Türk Halk Müziği Sözlü Eserler Antolojisi'nden Erzurum yöresine ait türküler incelenerek sosyal bilgiler dersi“Kültür ve Miras”ve“İnsanlar, Yerler ve Çevreler”öğrenme alanları kazanımlarıyla ilişkili olan türküler tespit edilmiş, Web 2.0 aracı olan Canva'da video materyali hâline getirilmiştir. Eylem aşamasından önce ortaokul öğrencileri için türkülere yönelik tutum ölçeği geliştirilmiştir. Bu ölçeğin geçerlik güvenirlik çalışmalarına katılan öğrenci sayısı ise kolay ulaşılabilir örneklem yöntemiyle belirlenen 655 ortaokul öğrencisidir. Araştırmanın çalışma grubu, amaçlı örneklem yöntemlerinden ölçüt örnekleme göre belirlenmiştir. Eylem aşaması, 2021-2022 eğitim öğretim yılı güz döneminde Erzurum ili, Oltu ilçesinde bulunan bir devlet okulundaki 15 öğrenci ile 22.10.2021-10.01.2022 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmadaki veriler tutum ölçeği, öğrenci çalışma yaprakları, öğrenci günlükleri, öğretmen ve araştırmacı gözlem formları aracılığıyla toplanmıştır. Tutum ölçeği geçerlik, güvenirlik analizi çalışmalarında SPSS 24.0 ve Jamovi 2.2.2. istatistik programlarından yararlanılmıştır. Öğrenci tutumları ilişkili örneklemler için t-testi, çalışma yapraklarından elde edilen veriler ise derecelendirilmiş puanlama anahtarı ile analiz edilmiştir. Öğrenci günlük formları Nvivo 12 programı kullanılarak kelime bulutu, gözlem formları ise içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırmadaki verilerin analiz edilmesiyle birlikte öğrencilerin türkü temelli video materyalleri aracılığıyla türkü sözlerinde yer alan tarihî mekân, askerlik, savaş, giyim kuşam kültürü, yemek kültürü, mesken yapıları, yeryüzü şekilleri, iklimin insan faaliyetleri üzerindeki etkisi, yaşam biçimi, nüfus, göç, doğal afetler ve çevre sorunlarına yönelik kültürel ve çevresel farkındalıklarının arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Buna ek olarak öğrencilerin düşünme becerilerini aktifleştirdikleri, türkülerdeki sözlerden yola çıkarak değişim ve sürekliliği algılama, mekânı algılama becerilerine yönelik nitelikli ürün ve performans gösterdikleri, türkülerle birlikte sosyal bilgiler derslerinin eğlenceli geçtiği, ögeler arasında neden sonuç ilişkisi kurabildikleri, ders konusunu günlük yaşam ve yakın çevreyle ilişkilendirebildikleri tespit edilmiştir. Araştırmadaki eylem uygulaması etkinliklerinin sonunda yapılan ilişkili örneklemler için t-testi bulgularında ise çalışma grubunun türkülere yönelik aritmetik ortalamasının arttığı ancak anlamlı bir farklılığın ortaya çıkmadığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research is to examine the effectiveness of Turkish folk songs in teaching social studies as an element of collective memory. The research was conducted in accordance with qualitative research as an approach, action research as a pattern, and participatory action research among action research types. In the research, Turkish folk songs of the Erzurum region from the Turkish Folk Music Oral Works Anthology were examined, and the folk songs related to the objectives of the social studies course“Culture and Heritage”and“People, Places and Environments”learning areas were identified. These folk songs were turned into video material in Canva, a Web 2.0 tool. Before the action phase, an attitude scale toward folk songs was developed for secondary school students. The number of students participating in the validity and reliability parts of this scale is 655 secondary school students, determined by the convenient sampling method. The study group was determined according to the criterion sampling of the purposeful sampling methods. The action phase was carried out between 22.10.2021-10.01.2022 with 15 students in a public school in Oltu district of Erzurum province in the fall semester of the 2021-2022 academic year. The data in the study were collected through attitude scale, student worksheets, student diaries, teacher and researcher observation forms. In the validity and reliability analyses of the attitude scale, SPSS 24.0 and Jamovi 2.2.2. statistical programs were used. T-test for samples associated with student attitudes and data from worksheets were analyzed with a graded scoring key. Student diary forms were subjected to the word cloud, observation forms, were subjected to content analysis using the Nvivo 12 program. Following the analysis of the data in the study, it was concluded that the students' cultural and environmental awareness of the historical place, military service, war, clothing culture, food culture, residential structures, landforms, the effect of climate on human activities, lifestyle, population, migration, natural disasters and environmental problems in the folk song lyrics increased through the folk song materials. In addition, it was determined that the students activated their thinking skills, showed qualified products and performances for the skills of perceiving change and continuity as well as perceiving the space based on the lyrics in the folk songs, and that the social studies lessons were fun with the folk songs, that they could establish cause and effect relationships between the elements, and that they related the content of the course with daily life and the close environment. Regarding the findings of the t-test for the paired samples following the activities in the action phase, it was found that the arithmetic average of the study group for folk songs increased, but no significant difference emerged.
Benzer Tezler
- Afro-Türklerde kimlik: Temsiliyet, gelenek ve kolektif bellek
Identity among Afro-Turks: Representation, tradition and collective memory
MÜGE AKPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
AntropolojiAnkara ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERYEM BULUT
- Siyasal iletişimde şarkı kullanımı: 2019 yerel seçimlerinde AK Parti örneği
The use of songs in political communication: The case of AK Parti in 2019 local elections
HAKAN SİPAHİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İletişim BilimleriGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜN GÜVENLİ
- Karaçay-Malkar destanlarının ortaya çıkışında travmatik deneyimler
Traumatic experiences in the emergence of Karachay-Balkar epics
SÜMEYYA ARICAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)Yıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERİÇ HARMANCI
- Endüstri mirası kapsamında yer alan yapılarda işlev değişikliğinin mekan ve kimlik algısı üzerine etkileri hakkında bir araştırma İstanbul örneği
An investigation on the impact of functional changes on the perception of space and identity in structures within the context of industrial heritage: A case study of Istanbul
SERHAT ARMAN ÇIKRIKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Aydın ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA SEDES
- Belleğin politik inşası olarak vatan anlatısı: Türkiye'deki siyasal ritüeller üzerinden bir inceleme
Homeland narrative as the political construction of memory: An analysis of the political rituals in Turkey
MAHMUT NEDİM ÇAĞLAR
Doktora
Türkçe
2022
GazetecilikAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN GÜRKAN PAZARCI