Geri Dön

İstanbul'da drag queen(R)ler: Performans, dayanışma, direniş

Drag queen(R)s in Istanbul: Performance, solidarity, resistance

  1. Tez No: 772788
  2. Yazar: MÜGE ZIRIĞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÇAĞLAYAN KOVANLIKAYA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Queer, Akışkan Cinsiyet, Drag queen, Zenne, Köçek, Queer direniş, Queer, Gender fluid, Drag queen, Zenne, Köçek, Queer resistance
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Genel Sosyoloji ve Metadoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 138

Özet

Heteronormatif sistem olarak da adlandırılan ikili cinsiyet sistemi, toplumda idrak edilebilir ve yaşanabilir olanı yalnızca 'kadın' ve 'erkek' cinsleri ile sınıflandırmıştır. Biyolojik cinsiyeti ile toplumsal cinsiyetinin ve cinsel yöneliminin uyumsuz olduğu bireyler, toplumun 'sapkın, anormal' olarak etiketledikleridir. Queer kuramın kurucusu olarak bilinen Butler, toplumsal cinsiyetin ve ona bağlı olarak cinsiyetin de başından beri bir kurgu olduğunu söyleyerek cinsiyet ve toplumsal cinsiyet arasındaki doğrudan ilişkilenmeyi kırar. Ortaya koyduğu“cinsiyetin performatifliği”kavramı queer kuramın en önemli kavramlarındandır. Butler, bu kavram ile cinsiyetin kadersel bir unsur olmadığını taklite dayalı olduğunu ve bu taklitlerin tekrarının bedende sabitlenmesi ile toplumsal cinsiyet kimliğinin var olduğu tartışmasını yapar. Cinsiyetin performatif olması, toplumsal cinsiyet normlarının yapıbozuma uğratılabileceği bir alanın yaratılabileceği anlamına gelmektedir. Karşı cinsin tavır, görünüş vb. anlamlarda taklitini içeren, tiyatral yapıya sahip olan ve performansında birçok sanat dalını barındıran drag performansları Butler'ın deyimi ile toplumsal cinsiyet normlarını alt üst ederek queer direniş alanını yaratacak performanslardır. Günümüzde drag queen performansları sosyal medya sayesinde dünya çapında görünürlük kazanmaktadır. Kazanılan görünürlüğün etkisini İstanbul'da, düzenlenen performans gecelerinde ve“Paris Yanıyor”belgeselindeki drag yarışmasına benzer şekilde İstanbul'da düzenlenmiş olan yarışmada görmekteyiz. İstanbul'daki drag kültürü, iki ayrı ekol ile şekillenmiştir. Eski ve yeni nesil olarak adlandırdığımız ekoller, drag tanımlanışı ve drag görünümleri anlamında birbirlerinden farklı olup drag queenlerin kendi içlerinde de heteronormatif düzeni sarsıcılığı anlamında sorunsallaştırılmaktadır. Drag queen'in varoluş tarihine benzer bir şekilde yasaklar tarihine sahip olan geleneksel Türk tiyatrosunun zenne ve köçek karakterlerinin performansları, başta eski nesil drag queenler olmak üzere, yeni nesil drag queenlerin performanslarını etkilemiştir. Drag queenliğin Batı'da var olmuş olan balo kültürü ve bu kültürün içerdiği drag yarışmaları özellikle yeni nesil drag queenlerin performanslarını şekillendirmektedir.

Özet (Çeviri)

In our society, binary gender system as called as heteronormative system only classifies 'woman' and 'man' acceptable and understandable. Individuals whose sex, gender and sexual orientation does not align with the ideals of the heteronormative society are labeled as abnormal and deviant. Butler, founder of Queer theory argues that gender and sex is a social construct from the beginning. The concept named 'gender performativity' which Butler presents is one of the most important concepts of Queer theory. With this concept, Butler argues that gender is not a fateful existence, it is based on performance, and that gender identity exists by the formation of the repetition of these performances in the body. The fact that gender is performative means that a possible space can be created where gender norms can be deconstructed. Drag performances which includes opposite sex attitudes, appearance etc. contains many branches of art and has a theatrical structure. And these performances will create a field of queer resistance by subverting gender norms as Butler says. Today, drag queen performances gain worldwide visibility thanks to social media. We see the effect of the visibility gained in the performance nights held in Istanbul and in the competition held in Istanbul, similar to the drag competition in the documentary Paris is Burning . The drag culture in Istanbul has been shaped by two different schools. The schools, call old and new generation, are different from each other in terms of drag definition and drag appearances and are discussed in terms of disrupting the heteronormative ideals among drag queens. The performances of zenne and köçek characters of traditional Turkish theater, which has a history of prohibitions similar to the existence of drag queens, have affected the performances of drag queens, especially older generation drag queens. The ball culture of drag queens in the West and the drag competitions that this culture contains shape the performances of the new generation drag queens.

Benzer Tezler

  1. Kuir ikon kimliğin günümüz sanatına yansımaları: Zeki Müren örneği

    Reflections of queer icon identity in contemporary art: Zeki Müren example

    NURAN LEYLA ERSEN KILINÇKAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Sanat Tarihiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EBRU YETİŞKİN DOĞRUSÖZ

  2. Rüzgar çiftliklerinin meteorolojik parametreler üzerindeki etkisi : Model perspektifinden inceleme

    The impact of wind farms on the meteorological parameters: The investigation from the model perspective

    TARIK KAYTANCI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Meteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞÜKRAN SİBEL MENTEŞ

  3. Omurilik felçlisi engellilerde spor yapma sigara, alkol, madde ve ilaç kullanma alışkanlıklarının araştırılması

    The survey of habits of doing sports, smoking, using drug and taking medicine on disableds with spinal cord apoplectic

    OSMAN ÇOBAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    SporKocaeli Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. ZEKİYE BAŞARAN

  4. Bankacılık sektöründe problemli krediler ve ekonomi üzerindeki etkileri

    Başlık çevirisi yok

    ŞEYMA AKMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Bankacılıkİstanbul Ticaret Üniversitesi

    Uluslararası Bankacılık ve Finans Bilim Dalı

    PROF. DR. YUSUF TUNA

  5. Stokes akımlarında viskoz direncin teorik olarak hesaplanması ve direnci minimum olan formların belirlenmesi

    Viscous-drag evaluation via a theoretical method and shape optimization in axisymmetric stokes flow

    HASAN TAŞELİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1987

    Gemi Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF.DR. KEMAL KAFALI