Otizm spektrum bozukluğu tanılı çocukların sağlıklı kardeşlerinde yürütücü işlevlerin kronotip ile ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between executive functions and chronotype in healthy siblings of children with autism spectrum disorder
- Tez No: 773070
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATİH HİLMİ ÇETİN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Endofenotip, kronotip, otizm, yürütücü işlev, Autism, chronotype, endophenotype, executive function
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çocuk Psikiyatrisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) tanılı çocukların sağlıklı kardeşlerinde yürütücü işlevleri (Yİ) incelemek ve kronotip ile yürütücü işlevler arasındaki ilişkiyi değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya olgu grubu olarak OSB tanılı çocukların 40 sağlıklı kardeşi ve ebeveyni ile 40 sağlıklı kontrol ve ebeveyni dâhil edilmiştir. Yİ; Stroop Testi, Sayı Dizileri Öğrenme Testi (SDÖT) ve İşaretleme Testi (İT) ile değerlendirilmiştir. Ebeveynlere; Çocukluk Dönemi Kronotip Anketi (ÇDKA), Çocuk Uyku Alışkanlıkları Anketi (ÇUAA), Otizm Spektrum Anketi (OSA) ve Otizm Spektrum Tarama Ölçeği (OSTÖ) uygulanmıştır. Bulgular: OSB tanılı çocukların kardeşlerinin Stroop Testi ve İT performanslarının kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde daha kötü olduğu saptanmıştır. SDÖT'de fark saptanmamıştır. Olgu grubunun toplam kronotip puanının anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu ve ÇUAA yatma zamanı direnci ile uyku kaygısı alanlarında anlamlı düzeyde daha yüksek puan aldıkları saptanmıştır. Ayrıca ÇDKA toplam puanı ile İT ikinci bölüm yanlış hedef sayısı arasında anlamlı düzeyde pozitif korelasyon saptanmıştır. Olgu grubu ebeveynlerinin, OSA iletişim ve ayrıntıya dikkat etme alt ölçeklerinde kontrol grubu ebeveynlerine göre anlamlı düzeyde daha yüksek puan aldıkları saptanmıştır. OSTÖ puanları açısından farklılık saptanmamıştır. Yapılan lojistik regresyon analizinde; değişkenler arasında kronotip toplam puanının, Stroop testi beşinci bölüm düzeltme sayısının ve İT dördüncü bölüm hata sayısının otizm için endofenotip olabileceği saptanmıştır. Sonuç: Bu çalışma, OSB tanılı çocukların kardeşlerinde Yİ bozulmalarının, ebeveynlerinde ise iletişim ve ayrıntıya dikkat etme alanının otizm için endofenotip olabileceğini düşündürmektedir. Kronotip ile Yİ ilişkisinin değerlendirildiği daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Özet (Çeviri)
Objective: The aim of this study is to examine executive functions in healthy siblings of children with Autism Spectrum Disorder (ASD) and to evaluate the relationship between chronotype and executive functions (EF). Methods: We recruited 40 healthy siblings (case group) and parents of children with ASD and 40 healthy controls and their parents. Executive functions were evaluated by Stroop Test, Serial Digit Learning Test (SDLT) and Cancellation Test (CT). Children's Chronotype Questionnaire (CCTQ), Children's Sleep Habits Questionnaire (CSHQ), Autism Spectrum Questionnaire (OSA) and Autism Spectrum Screening Questionnaire (ASSQ) were administered to parents. Results: It was determined that the Stroop Test and CT performances of the case group were significantly worse than the control group. There was no difference in SDLT. It was determined that the total CCTQ score of the case group was significantly higher, and they scored significantly higher in the areas of CSHQ bedtime resistance and sleep anxiety. In addition, a significant positive correlation was found between the chronotype total score and the number of false targets in the second part of CT. It was determined that the parents of the case group scored significantly higher than the parents of the control group in the OSA communication and attention to detail subscales. There was no difference in ASSQ scores. In the logistic regression analysis; among the variables, chronotype total score, Stroop test fifth part correction number and CT fourth part error number were found to be endophenotype for autism. Conclusion: This study suggests that EF impairments in siblings of children with ASD and communication and attention to detail in parents may be the endophenotype for autism. More studies are needed to evaluate the relationship between chronotype and EF.
Benzer Tezler
- Otizm spektrum bozukluğu tanılı çocukların otizm spektrum bozukluğu olmayan kardeşlerinde yürütücü işlevlerin değerlendirilmesi
Evaluation of executive functions in unaffected siblings of children with autism spectrum disorder
ERAY FADILOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriMarmara ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEŞE PERDAHLI FİŞ
- Bipolar bozukluk tanılı remisyon sürecindeki ergenlerin sosyal kognisyon ve nörobilişsel özelliklerinin sağlıklı kardeşleri ve kontroller ile karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
AYLİN BANDIRMA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriBursa Uludağ ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAFAK ERAY ÇAMLI
- Otizm spektrum bozukluğu tanılı çocukların 6-12 yaş arası sağlıklı kardeşlerinde psikiyatrik bulgular
Psychiatric findings in healthy 6-12 years aged siblings of children with autism spectrum disorder
EMİNE MERVE KALINLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıMersin ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEVZİYE TOROS
- Dikkat eksikliği/ hiperaktivite bozukluğu, öğrenme bozukluğu ve otistik spektrum bozukluğu tanılı çocukların yaş ve cinsiyet açısından eşlenmiş sağlıklı kardeşlerinde sözel olmayan iletişim becerileri, empati düzeyleri, çevresel belirteçleri ile ilişkilerinin araştırılması: kontrollü bir araştırma
Evaluation of nonverbal communication skills, empathy levels and their relationships with peripheral markers in age and gender matched healty siblings of children in attention deficit hyperactivity disorder, learning disability and autism spectrum disorder: a controlled study
NURAN DEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
PsikiyatriAbant İzzet Baysal ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ EVREN TUFAN
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların anne-babalarında psikolojik dayanıklılık ve kardeşlerinde duygu düzenleme becerilerinin incelenmesi
Investigation of psychological resilience in parents of children with autism spectrum disorder and emotion regulation skills in siblings
NURAY MUSTAFAOĞLU ÇİÇEK
Doktora
Türkçe
2019
PsikolojiHacettepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜJGAN İNÖZÜ
PROF. DR. FERHUNDE ÖKTEM