Üstün yetenekli ve normal gelişim gösteren öğrencilerin öz düzenleme ve başarıları arasındaki ilişkide bilişsel çarpıtmaların aracı rolü
The mediating role of cognitive distortions in the relationship between self-regulation and achievement of gifted and normally developing students
- Tez No: 773140
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMRE ERTEN TATLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hasan Kalyoncu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Bu araştırma nicel araştırma yöntemlerinden korelasyonel desene göre tasarlanmış olup temel amacı, üstün yetenekli ve normal gelişim gösteren öğrencilerin akademik öz düzenleme ve akademik başarıları arasındaki ilişkide, akademik bilişsel çarpıtmaların aracı düzenleyici etkisini incelemektir. Çalışmaya ortaokul 8. sınıfa devam eden 251 üstün yetenekli öğrenci ile 530 normal gelişim gösteren öğrenci katılmıştır. Çalışma kapsamında öğrencilere ''Kişisel Bilgi Formu'', ''Akademik Öz Düzenleme Ölçeği'' ve ''Akademik Başarıya İlişkin Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği'' Google Forms üzerinden çevrim içi olarak uygulanmış, akademik başarı değişkeni için öğrencilerin 2021 yılı LGS sınav puanları kullanılmıştır. Verilerin analizinde Pearson korelasyon analizi, bağımsız gruplar t testi ve aracı düzenleyici model yöntemi kullanılmıştır. Pearson korelasyon analizi sonuçlarına göre her iki yetenek grubundaki öğrencilerin öz düzenleme düzeyleri ile başarıları arasında olumlu anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Normal gelişim gösteren öğrencilerin öz düzenleme düzeyleri ve bilişsel çarpıtma düzeyleri ile bilişsel çarpıtma düzeyleri ve başarıları arasında olumsuz yönlü, düşük düzeyde anlamlı ilişkiler tespit edilmişken üstün yetenekli öğrenciler için bu değişkenler arasında anlamlı ilişki tespit edilememiştir. Bağımsız gruplar t testi sonucuna göre üstün yetenekli ve normal gelişim gösteren öğrencilerin öz düzenleme düzeyleri arasında anlamlı farklılık tespit edilememiştir. Normal gelişim gösteren öğrencilerin akademik bilişsel çarpıtma düzeyinin üstün yetenekli öğrencilere göre anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu, üstün yetenekli öğrencilerin ise akademik başarı düzeyinin normal gelişim gösteren öğrencilere göre anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Aracı düzenleyici model sonucunda öz düzenlemenin, bilişsel çarpıtmalar üzerindeki etkisi ile üstün yetenekli olup olmama ile öz düzenlemenin, bilişsel çarpıtmalar üzerindeki ortak etkisi anlamlı bulunmuştur. Normal gelişim gösteren öğrencilerde öz düzenleme, bilişsel çarpıtmalar ile olumsuz ilişkili iken, üstün yetenekli öğrenciler için anlamlı ilişki bulunamamıştır. Öz düzenleme, bilişsel çarpıtmalar ve başarı arasındaki ilişkide üstün yetenekli olup olmamanın dolaylı etkisinin farklılık gösterdiği, normal gelişim gösteren öğrencilerde bu dolaylı etkilerin anlamlı olduğu, akademik bilişsel çarpıtmaların akademik öz düzenleme ile akademik başarı arasındaki ilişkiye aracılık yaptığı ancak üstün yetenekli öğrenciler için dolaylı etkilerin anlamlı olmadığı tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular alanyazın kapsamında tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This research was designed according to the correlational design, which is one of the quantitative research methods, and its main purpose is to examine the mediating effect of academic cognitive distortions on the relationship between academic self-regulation and academic achievement of gifted and normally developing students. 251 gifted students and 530 students with normal development participated in the study. Within the scope of the study, the“Personal Information Form”,“Academic Self-Regulation Scale”and“Cognitive Distortions Scale for Academic Success”were applied online via Google Forms, and the students' LGS exam scores of 2021 were used for the academic success variable. Pearson correlation analysis, independent groups t-test and mediator moderator model method were used in the analysis of the data. According to the results of Pearson correlation analysis, a positive and significant relationship was found between the self-regulation levels of the students in both ability groups and their success. While negative and low-level significant relationships were found between the self-regulation levels and cognitive distortion levels of the students with normal development and their cognitive distortion levels and achievements, no significant relationship was found between these variables for gifted students. According to the independent groups t-test results, no significant difference was found between the self-regulation levels of gifted and normally developing students. It has been determined that the academic cognitive distortion level of the students with normal development is significantly higher than the gifted students, and the academic achievement level of the gifted students is significantly higher than the students with normal development. As a result of the mediating regulatory model, the effect of self-regulation on cognitive distortions and the joint effect of being gifted or not and self-regulation on cognitive distortions were found to be significant. While self-regulation was negatively associated with cognitive distortions in normally developing students, no significant relationship was found for gifted students. In the relationship between self-regulation, cognitive distortions and achievement, the indirect effects of being gifted differ, these indirect effects are significant in students with normal development, academic cognitive distortions mediate the relationship between academic self-regulation and academic achievement, but the indirect effects are not significant for gifted students detected. The obtained findings were discussed within the scope of the literature and suggestions were made.
Benzer Tezler
- Üstün yetenekli olan ve olmayan öğrencilerin öz güven düzeylerinin karşılaştırılması
Comparison of the self-confidence levels of gifted and non-gifted students
CANAN KÖSEOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OKTAY AYDIN
- Üstün yetenekli ve normal gelişim gösteren öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumlarının incelenmesi
Investigation of attitudes of gifted students and students with normal development for physical education and sport course
SEVDA AKBULUT İNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ FATMA ÇOLAKOĞLU
- Üstün yetenekli ve normal gelişim gösteren öğrencilerin kesirler konusunda problem kurma ve problem çözme süreçlerinin incelenmesi
Investigation of problem posing and problem solving processes of gifted and normally developing students on fractions
ZEHRA SAYDAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GABİL ADİLOV
- Üstün yetenekli öğrenciler ve normal gelişim gösteren öğrencilerin kişilik tipleri ile kariyer uyum yetenekleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
An examination of personality types and career adaptability skills of gifted students and non-gifted students
HÜSEYİN BOĞATEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiHasan Kalyoncu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMRE ERTEN TATLI
- İlköğretim çağındaki üstün yetenekli öğrencilerle normal gelişim gösteren öğrencilerin benlik saygılarının karşılaştırılması
Comparison of self confidences of talented primary school students with students showing normal growth
AYŞEGÜL YÜRÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Ev EkonomisiHacettepe ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NİLGÜN METİN