Geri Dön

II. Dünya Savaşı sonrası Türkiye'de siyasal liberalizm tartışmaları (1945-1950)

Political liberalism debates in Turkey after World War II (1945-1950)

  1. Tez No: 773768
  2. Yazar: LEMİ ATALAY
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NEŞE ÖZDEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 774

Özet

İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Türk siyasal hayatında ciddi dönüşümler yaşanmış ve uzun süredir devam eden tek partili sistemden çok partili hayata geçilmişti. Bu çok partili hayata geçiş sürecinin 1945-1950 yılları arasındaki ilk döneminde yaşanan serbestleşme faaliyetleri, siyasal liberalizme de yansımalarda bulunmuş ve bu düşünce sisteminin ilkeleri doğrultusunda çeşitli tartışmalar meydana gelmişti. Birey, insan hak ve özgürlükleri, çoğulcu ve hoşgörülü demokrasi, sınırlı, denetimli ve tarafsız devlet anlayışı gibi liberal ilkeleri esas alan tez çalışması, bu ilkeler etrafında siyasal partiler, parti liderleri ve aydınlar arasında yaşanan fikir tartışmalarını analiz ederek, siyasal liberalizm doğrultusunda bir gelişme yaşanıp, yaşanmadığını ortaya koymaya çalışmıştır. Bu bağlamda Vatan, Cumhuriyet, Ulus, Akşam gibi dönemin etkili gazeteleri, Hür Fikirler, Millet gibi dergiler, İnönü, Bayar, Menderes gibi liderlerin söylemleri, meclis zabıt tutanakları, aydınlar tarafından yayımlanan çeşitli eserler esas alınarak liberal ilkeler etrafındaki tartışmalar irdelenmiştir. Yapılan bu incelemeler ve araştırmaların sonucunda, bu liberal ilkelerde hem söylem, hem de uygulama bakımından bir canlılık ve gelişme gözlemlense de, tüm bu ilerlemelerin liberalizmin bütünlüklü bir savunusunun ortaya konmasını sağlayamadığı tespit edilmiştir. Siyasal liberalizmin yine daha çok ya başka ideolojilere eklemlenmek durumunda kaldığı, ya çeşitli yönlerden eksiklere sahip olduğu, ya da sadece iktidara muhalefet etmenin bir aracı olarak kullanıldığı gözlemlenmiştir. Bununla beraber, çeşitli ilkelerde yaşanan ilerlemelerin, belirli oranlarda ileriki dönemlere bir düşünsel birikim bırakılmasını mümkün kıldığı ileri sürülmüştür.

Özet (Çeviri)

After the Second World War, serious transformations took place in Turkish political life and the long-standing single-party system was transformed into a multi-party system. The liberalization activities experienced in the first period of this transition to a multi-party system between 1945-1950 also reflected on political liberalism and various discussions took place in line with the principles of this ideology. Based on liberal principles such as the individual, human rights and freedoms, pluralist and tolerant democracy, limited, checked and neutral state understanding, this thesis study has analysed the debates between political parties, party leaders and intellectuals around these principles and has examined whether there occurred a development in line with political liberalism or not. In this context, the debates around liberal principles have been examined based on influential newspapers of the period such as Vatan, Cumhuriyet, Ulus, Akşam, magazines such as Hür Fikirler, Millet, the discourses of leaders such as İnönü, Bayar, Menderes, the minutes of the parliament and various books published by intellectuals. As a result of these studies and researches, it has been determined that although there was a vitality and development in these liberal principles in terms of both discourse and practice, all these advances were not able to provide an integrated explanation of liberalism. It has been observed that political liberalism either had to be articulated with other ideologies, had deficiencies in various aspects or was only used as a means of opposing the government. However, it has been argued that the advances in various principles of political liberalism, made it possible to leave an intellectual legacy to future periods at certain rates.

Benzer Tezler

  1. Cumhuriyetin kuruluş yıllarında gelişme tartışmaları

    Development discussions in foundation phase of Turkish Republic

    TOLGA YORULMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    EkonomiMarmara Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET TÜRKAY

  2. 20. yüzyıl Arap milliyetçiliği: Suriye Baas Partisi örneği

    20. century of Arap nationalism: The example of the Syrian Baath Party

    ZİŞAN ÖZENİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Uluslararası İlişkilerNişantaşı Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TACETTİN GÖKHAN ÖZÇELİK

  3. Privatization of state owned mining companies and its effect on the Turkish economy

    Devlet madencilik işletmelerinin özelleştirilmesi ve Türk ekonomisine etkisi

    MEHMET TEKELİOĞLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    1999

    Maden Mühendisliği ve MadencilikDokuz Eylül Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİL KÖSE

    DOÇ. DR. ERCÜMENT YALÇIN

    DOÇ. DR. AHMET HAKAN ONUR

  4. Comparison of Turkey's humanitarian aid to Somalia and Palestine

    Türkiyenin Somali ve Filistine yaptığı insani yardımların karşılaştırılması

    EMRE EROL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Siyasal BilimlerYeditepe Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DR. SELİM VOLKAN İPEK

  5. Gelişen piyasalarda neoliberalizm ve demokratikleşme

    Neoliberalism and democratization in emerging markets

    AKİF BAHADIR KAYNAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Siyasal Bilimlerİstanbul Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. LEVENT ÜRER