Geri Dön

Haris el-Muhasibi'de insan psikolojisi

Human psychology in Haris al-Muhasibi

  1. Tez No: 774791
  2. Yazar: FEYZA NUR TOPLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. TURGAY ŞİRİN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Psikoloji, Religion, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Haris El- Muhâsibî, İnsan, Psikoloji, Din Psikolojisi, Haris Al-Muhâsibî, Human, Psychology, Psychology of Religion
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 207

Özet

Ruh ve bedenden müteşekkil olan insan hayatını devam ettirebilmesi için birtakım biyolojik ihtiyaçlara gerek duymaktadır. Tıpkı beden gibi ruhun da gıdaya ihtiyacı vardır. Onun bir de diğer insanlarla ve yaratıcısı ile arasındaki ilişkiyi düzenleyen sosyal ve manevi yönleri bulunmaktadır. Bunlar insanı varlık aleminde diğer canlılardan ayıran özelliklerdir. İslam düşüncesinde önemli bir yere sahip olan ilk sûfîlerden Muhâsibî'nin öğretisinde insan incelendiğinde ortaya çok kapsamlı bir insan modeli ortaya çıkmaktadır. Ona göre insan akleden, duyguları olan, ahlaki özellikleri bulunan ve ilahi mesajlara muhatap olan bir varlıktır. Bu çalışmada İslam düşünürü Haris El-Muhâsibî'nin insan psikolojisine dair görüşlerini biyolojik, psikolojik, sosyal ve manevi boyutları ile ele aldık. Bu tez çalışmasının birinci bölümünde tezin problemi, amacı, önemi ve yöntemi üzerinde durduk. Çalışmanın ikinci bölümünde Haris El Muhâsibî'nin ailesi ve hayatı, ilmi kişiliği, yaşadığı dönemdeki sosyo-kültürel-dini hayat ve eserleri hakkındaki bilgilere yer verdik. Tezin üçüncü bölümünde teze teorik bir çerçeve oluşturmak üzere psikoloji ve insan kavramları ile ilgili genel tanımlar ve yaklaşımlar üzerinde durduk. Çalışmanın dördüncü bölümünde ise Haris El-Muhâsibî'de insanın biyolojik, psikolojik, sosyal ve manevi boyutları ile ilgili incelemelere değinildi. Sonuç olarak teorik çerçevede ortaya konan yaklaşımlarla dördüncü bölümde elde edilen veriler harmanlanarak tasavvuf psikolojisi ile insan ilişkisine ve Haris El- Muhâsibî'nin insanın farklı psikolojik yönlerini ele alan görüşlerine dair değerlendirmelere ve tartışmalara yer verildi.

Özet (Çeviri)

Consisting of soul and body, human needs some biological needs in order to maintain his life. Just like the body, the soul also needs food. It also has social and spiritual aspects that regulate its relationship with other people and its creator. These are the features that distinguish humans from other living things in the realm of existence. When the human being is examined in the teaching of Muhâsibî, one of the first Sufis who has an important place in Islamic thought, a very comprehensive human model emerges. According to him, a human being is an entity that has intelligence, emotions, moral characteristics and is the addressee of divine messages. In this study, we discussed the views of the Islamic thinker Haris Al-Muhâsibî on human psychology with their biological, psychological, social and spiritual dimensions. In the first part of this thesis, we focused on the problem, purpose, importance and method of the thesis. In the second part of the study, we included information about Haris Al-Muhâsibî's family and life, his scientific personality, socio-cultural-religious life and works in the period he lived. In the third part of the thesis, we focused on general definitions and approaches related to psychology and human concepts in order to form a theoretical framework for the thesis. In the fourth part of the study, studies on the biological, psychological, social and spiritual dimensions of human beings in Haris Al-Muhâsibî were mentioned. As a result, by blending the approaches presented in the theoretical framework with the data obtained in the fourth chapter, evaluations and discussions on the relationship between Sufi psychology and human, and Haris Al-Muhâsibî's views on different psychological aspects of human beings are included.

Benzer Tezler

  1. Hâris el-Muhâsibî düşüncesinde nefs muhasebesinin tasavvufî ve psikolojik yorumu

    Sufistic and psychological interpretation of self examination in his thought of Kharis al-Muhâsibî

    SUNA DAĞLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinBalıkesir Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ESMA SAYIN

  2. İmâmu'l Haremeyn Cüveynî'nin değişim geçirdiği kelâmî görüşleri

    Imâm al Harameyn Ebu al meali Juwayni's changing concepts of kalam utterance

    MUHAMMED MUSTAFA SANCAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    DinYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEMALETTİN ERDEMCİ

  3. Haris el- Muhasibi'de ahlak

    The ethic according to Harith al- Mohasibi

    MIHDAT AKTULGA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    DinYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HASAN HÜSEYİN BİRCAN

  4. Haris el-Muhasibi'de dini davranış teorisi

    Religious behaviour psychology in haris al-muhasibi

    MUHAMMED KIZILGEÇİT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    DinAtatürk Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. FARUK KARACA

  5. Haris El-Muhasibi'nin kelami görüşleri

    Başlık çevirisi yok

    CENGİZ TÜCCAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞERAFEDDİN GÖLCÜK