Sağlık okuryazarlığı düzeyi ile COVİD-19 aşısına yönelik tutum arasındaki ilişkinin araştırılması: Bir vaka kontrol çalışması
Investigation of the relationship between health literacy and attitude to the COVİD-19 vaccine: A case control study
- Tez No: 775582
- Danışmanlar: PROF. DR. NURAY ÖZGÜLNAR
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halk Sağlığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
COVID-19 pandemisi ile mücadelede aşı tereddütünün yüksek olması, ciddi bir halk sağlığı sorunu teşkil etmektedir. İnsanların aşılar hakkında doğru bilgiye ulaşması için daha fazla çaba gösterilmesi gerekliliğinin yanı sıra, kişilerin bu bilgiyi anlaması, yorumlaması ve kullanması için yeterli sağlık okuryazarlığı düzeyine sahip olması gerektiği unutulmamalıdır. Çalışmamızda; COVID-19 aşısı olan ve olmayan kişilerin sağlık okuryazarlığı düzeyleri arasındaki farkın değerlendirilip, COVID-19 aşısına olan tutum ile sağlık okuryazarlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Vaka-kontrol çalışması olarak tasarlanan bu araştırma, İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi'nde yürütülmüştür. Toplamda 368 katılımcı ile gerçekleştirilen çalışmamızın vaka grubu COVID-19 Aşı Polikliniği'ne COVID-19 aşısı olmak için başvuran 18 yaş ve üzeri, sağlık çalışanı olmayan 184 kişiden ve kontrol grubu ise İç Hastalıkları polikliniklerine başvuran 18 yaş ve üzeri, sağlık çalışanı olmayan 184 kişiden oluşmaktadır. Araştırma verileri, üç farklı bölümden oluşan ve Okyay ve ark. tarafından geliştirilen TSOY-32'yi içeren veri toplama formu aracılığıyla elde edilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, iki grup arası karşılaştırmalarda Ki-Kare ve Mann- Whitney U testleri, ikiden fazla gruplar arası karşılaştırmalarda Kruskal-Wallis testi ve sürekli verilerin korelasyon analizlerinde Spearman testi kullanılmıştır. Araştırmamıza katılan kişilerin yaş ortalaması±standart sapması 36,51±12,77 olup %57,6'sı kadınlardan ve % 33,9'u lise mezunlarından oluşturmaktadır. TSOY- 32'nin toplam güvenirlik değerinin 0,905 olduğu ve ölçeğin tüm alt boyutlarının kendi aralarında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı korelasyon gösterdiği bulunmuştur. Çalışmamızda SOY kategorilerine göre aşı olanlar ile aşı olmayanlar arasında anlamlı bir fark bulunmamaktadır. Araştırmamızda evlilerin bekarlara göre, lise altı öğrenim görenlerin lise ve üstü öğrenim görenlere göre ve ev hanımlarının çalışanlara göre daha az aşı olmayı tercih ettiği görülmektedir. Aşılara duyulan güvenin sürdürülmesi ve daha da artması için aşılarla ilgili iletişim programları yürütülmeli, siyasi ve sağlık otoriteleri ortak politika izlemelidir.
Özet (Çeviri)
In the fight against the COVID-19 pandemic, vaccine hesitancy is a serious public health problem. It should not be forgotten that in addition to the need for more effort to reach accurate information about vaccines, people should have sufficient level of health literacy to understand, interpret and use this information. In this study, we aimed to evaluate the difference between the health literacy levels of people who have and have not been vaccinated against COVID-19 and to examine the relationship between the attitude towards the COVID-19 vaccine and health literacy. This research was designed as a case-control study and conducted at Istanbul University Istanbul Faculty of Medicine. The study consisted of two groups, the case group included 184 people age of 18 and over and non-healthcare workers who applied to the COVID-19 Vaccination Unit to be vaccinated for COVID-19, and the control group included 184 people age of 18 and over and non-health workers who applied to the Internal Medicine outpatient clinics. The data was obtained through the data collection form, which includes the TSOY-32 developed by Okyay et al. and consists of three different parts. Descriptive statistics were used in the analysis of data, Chi-Square and Mann-Whitney U tests were used for comparisons between two groups, Kruskal-Wallis test was used for comparisons between more than two groups, and Spearman test was used for correlation analysis of continuous data. The mean age±standard deviation of the participants in our study was 36,51±12,77, 57.6% were women and 33.9% were high school graduates. Total reliability value of TSOY-32 was found as 0.905 and all sub-dimensions of the scale showed a statistically significant positive correlation among themselves. In our study, there was no significant difference between vaccinated and unvaccinated people according to SOY categories. Our results revealed that married people prefer to be vaccinated less than singles, those with less than high school education compared to those with high school and higher education, and housewives compared to employees. To maintain and increase the trust in vaccines, communication programs related to vaccines should executed, political and health authorities should follow a common policy.
Benzer Tezler
- Aşı okuryazarlığı ile COVID-19 aşısına karşı tutumların incelenmesi: Bir üniversite örneği
Covid-19 vaccine of university students in the context of health literacy examining attitudes towards COVID-19 vaccine with literacy
FATMA MUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sağlık Kurumları YönetimiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILMAZ DAŞLI
- Bir üniversite hastanesi gebe polikliniğine başvuran gebelerin COVID-19 aşısına yönelik tutumlarının değerlendirilmesi
Evaluation of the attitudes of pregnancy to the COVID-19 vaccine who applied to the pregnancy clinic at a university hospital
FEVZİYE MUALLA ATEŞMEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiErciyes ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF DENİZ ŞAFAK
- Palyatif bakım kliniği'nde yatmakta olan ve aile sağlığı merkezi'ne başvuran 65 yaş ve üzeri hastaların 65 yaş ve üzeri bireylere önerilen aşılara karşı tutumlarının değerlendirilmesi
Evaluation of the attitudes of patients 65 years of age or older who are staying in the palliative care clinic and applying to the family health center towards vaccines recommended for individuals 65 age and older
HÜSEYİN ÇELİK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiAtatürk ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN TAŞTAN
- COVİD-19 pandemisi döneminde SBÜ Dışkapı Yıldırım Beyazıt SUAM'ne başvuran hastaların akılcı ilaç kullanımı ölçeği ile sağlık okuryazarlığı ölçeği puanlarının karşılaştırılması
Comparison of rational drug use scale and health literacy scale scores of patients applying to health science university Dişkapi Yildirim Beyazit Training and Research Hospital during the COVİD-19 pandemic period
MÜCAHİT ÇAVDAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM SUVAK
- COVID-19 ile ilgili hazırlanan kamu spotlarının sağlık okuryazarlığı ve sağlık iletişimi üzerine etkisi: Hastalar, sağlık çalışanları ve sağlık yöneticileri görüşleri ile karma bir araştırma
The effect of COVID-19 related public spots on health literacy and health communication: A mixed research with the opinions of patients, healthcare professionals and health managers
DİLEK KOLCA
Doktora
Türkçe
2021
Sağlık YönetimiÜsküdar ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYDAR SUR
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYHAN ÖZŞAHİN