An evaluation of the EFL coursebook 'English File-Intermediate' from the perspectives of students and instructors

Yabancı dil öğretiminde kullanılan 'English File Intermediate' ders kitabının öğrenci ve öğretim görevlileri açısından değerlendirilmesi

PDF İndir

Tez No: 775617
Yazar: İLKNUR SAYDAM
Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FERDANE DENKÇİ AKKAŞ
Tez Türü: Yüksek Lisans
Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
Anahtar Kelimeler: Eğitim materyalleri, yabancı dil olarak İngilizce öğretimi materyalleri, ders kitabı, ders kitabı değerlendirme, ders kitabının kullanım sonrası değerlendirilmesi, Instructional materials, EFL materials, coursebook, coursebook evaluation, post-use evaluation
Yıl: 2023
Dil: İngilizce
Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Ana Bilim Dalı: Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
Bilim Dalı: İngiliz Dili Eğitimi Bilim Dalı
Sayfa Sayısı: 139

Özet

Öğretimin gerçekleşmesine katkı sağlayan birçok etken bulunmaktadır. En önemlilerinden bir tanesi ise öğretim materyalleridir. Öğretim materyali, genel olarak öğretim hedeflerini gerçekleştirmek amacıyla kullanılan araçlardır. Brown'a (1995) göre materyal aynı zamanda sınıf öğretiminde kullanılan tekniklerin ve alıştırmaların sistematik bir açıklaması olabilir. Öğretimde kullanılan materyaller öğrencinin başarısını belirleyen faktörler arasında bulunmaktadır. Çakır (2015) bu materyalleri öğrencilerin öğrenmesini teşvik etmek amacıyla öğretmenler tarafından kullanılan her hangi bir şey olarak görmektedir. Tüm öğretim alanında olduğu gibi yabancı dil öğretiminde de materyallerin önemli bir yeri vardır. Öğretim materyalleri öğrencilerin aldığı dil girdisinin ve sınıf ortamında gerçekleşen uygulamaların çoğu için temel oluşturur. Yani öğretmene öğretme sürecinde yardımcı olan kaynaklar öğretim materyalleridir (Richards, 2001). Öğretim materyalleri dil öğretimi açısından McGrath (2002) tarafından 4 gruba ayrılmaktadır. Bunlar gazete makaleleri gibi özgün materyaller, öğrencilerin ihtiyaçları doğrultusunda öğretmenler tarafından geliştirilen materyaller, öğrenciler tarafından üretilen materyaller ve dil öğretimi için özel oluşturulmuş çalışma ve ders kitaplarıdır. Yukarıda vurgulanan materyallerden biri olan ders kitapları, eğitimin amaçlarını gerçekleştirmek üzere öğrencinin öğrenme yaşantılarına kaynaklık eden öğretim materyallerinden biri, hatta birçok durumda tek öğretim materyalidir (Halis, 2002, s. 51). Öğrenme-öğretme sürecinde öğrencilerin neler öğreneceğini, öğretmenlerin neler öğreteceğini önemli ölçüde etkileyen bir kaynak (Küçükahmet, 2003, s. 18) olan ders kitabı, öğrencinin öğretilecek konulara ilgi duymasını sağlar. Ders kitaplarında öğrencileri çalışmaya, araştırmaya, düşünmeye özendirici hazırlık soruları ve araştırma konuları yer alır (Demirel, 2000, s. 40). Görüldüğü gibi ders kitapları öğretmen ve öğrencilerin öğrenme sürecindeki etkinliklerinin bir düzen içerisinde yürütülmesini sağlayan önemli araçlardan biridir. Ders kitapları müfredatta hedeflenen kazanımlara ulaşılmasında büyük bir destek sağlamakta, bu nedenle de yaygın şekilde kullanılan öğretim materyalleri arasında yer almaktadır. Ders kitaplarının öğrenilecek bilgileri somutlaştırarak öğrenmenin daha kalıcı olmasına katkı sağlamaları, içerik çeşitlilikleri sayesinde farklı öğrenme biçimlerine sahip öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılamaları gibi pek çok faydası bulunmaktadır. Dil öğretiminde de ders kitapları yaygın bir şekilde kullanılmakta ve bunun birçok avantajı bulunmaktadır. Bunlardan ilki kullanıcılara etkileşim ve dil pratiği için gerekli beceri ve etkinlikleri bir arada sunmasıdır (Richards, 2001). Bir diğer avantajı ise öğrencilerin dili etkili bir şekilde kullanabilmeleri için gerekli girdiyi sağlamasıdır (Crawford, 2002). Ders kitapları içerisinde bulunan materyalleri rastgele seçmemekte, teorik ve pratik olanı birleştirerek öğretmenlere tutarlı bir program sunmaktadır. (McGrath, 2013). Bu şekilde öğretmenlere takip edecekleri bir müfredat da sağlamış olurlar. Öğrenci açısından düşünüldüğünde ise ders kitapları onlara beklentileri ve kendilerinden beklenenler için bir yol haritası sağlamakta ve onlara güven vermektedir (Graves, 2000). Yukarıda belirtilen yararların yanı sıra dil öğretiminde kullanılan ders kitaplarının bazı dezavantajlı noktaları da bulunmaktadır. Örneğin; Cunningsworth (1995) ders kitabı kullanımının öğretmen ve öğrencilerin yaratıcılıklarını azaltabileceğini ve öğretmenleri kısıtlayabileceğini vurgulamaktadır. Cathcart'a (1989) göre ise ders kitapları gerçek hayatta bulunmayan durum ve diyalogları bir araya getirebilmekte ve gerçek hayattan uzaklaşabilmektedir. Ayrıca ders kitapları her sınıfa özel tasarlanmadığı için içerikleri öğrenci ve öğrenim hedeflerine uygun olmayabilir (Ur, 2012). Bu sebeple her müfredat düzenlemesi için kitap seçimi öncesinde ya da seçilen kitabın tekrar kullanılıp kullanılmayacağına karar verme aşamasında ders kitabı değerlendirmesi yapılmalıdır. Tomlinson'a (2003) göre materyal değerlendirmesi bir prosedür olarak öğrencilerin hedefleriyle bağlantılı olan ders materyallerinin potansiyel değerlerini ölçen sistematik bir değerlendirmedir. Bu materyallerden biri olan ders kitaplarının değerlendirmesi de potansiyel değerlerini ölçmek açısından önem arz etmektedir. Bu değerlendirme bazı amaçlar doğrultusunda yapılmaktadır. Ders kitapları değerlendirildiğinde yeni bir kitap adaptasyonu yapılabilir ya da kitabın güçlü ve güçsüz yönleri ortaya konulabilir (Cunningsworth, 1995). Ayrıca amaç ders kitabı seçmek veya kullanım sürecindeki etkililiğini belirlemek olabilmektedir (Mukundan, 2004). Yabancı dil öğretiminde kullanılan kitapların değerlendirilmesi için de tüm bu amaçlar geçerlidir. Dil öğretimi çoğu zaman ek materyallere ve uyarlamalara gerek duymaktadır ve ders kitabı değerlendirmesi, değerlendirilen kitabın güçlü ve güçsüz yönlerini ön plana çıkarak bunların gerekli olup olmadığı konusunda fikir vermektedir. Son olarak ders kitabı değerlendirmesi seçilen kitabın tekrar kullanılıp kullanılmamasına karar verme aşamasında da belirleyici olmaktadır (Awasthi, 2006). Literatürde farklı ders kitaplarının değerlendirilmesine yönelik bazı küresel ve yerel çalışmalar bulunmaktadır. Eğitimin ilkokuldan yüksek öğretime kadar her seviyesinde yapılan bu çalışmaların bir kısmı özel kurumlarda (Uyar vd., 2014), bir kısmı ise devlet okullarında yapılmıştır (Öz, 2019; Tok, 2010). Ayrıca değerlendirilen ders kitapları ithal kitaplar (Öztekin, 2019), yerel kitaplar (Hejazi vd., 2018) ve derleme kitaplardır (Sari vd., 2019). Çalışmaların bazıları sadece öğretmenlerin (Kayapınar, 2009) veya sadece öğrencilerin (Bao vd., 2019) algılarını içerirken çoğu hem öğrencilerin hem de öğretmenlerin fikirlerini almayı tercih etmiştir (Haghighi, 2014; Nyungen, 2015). İncelenen kitapların tamamına yakını konu, beceri, alıştırma, kelime, dilbilgisi, görünüş ve resimleme, metodoloji, pratik hususlar ve kültürel konular gibi belirli kriterlere göre değerlendirilmiştir. Araştırmaların sonucunda ilk olarak, New Language Leader Intermediate gibi ithal edilen kitapların, kullanıcılar tarafından genellikle olumlu değerlendirildiği (Kayapınar, 2009; Öz, 2019; Öztekin,2019) ancak, Türk Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından sağlanan Teenwise veya Spot-on Intermediate gibi kitaplarla yerel olarak üretilen veya derlenen kitaplar biraz daha olumsuz değerlendirilmiştir (Dülger, 2016; Kara, 2019; Tok, 2010). İkincisi, bazı kitaplar dört beceriyi dengelemede başarısız bulunmuş, diğer üç beceriye verilen önemin, yazma becerisine verilmediği belirtilmiştir (Hejazi vd., 2018; Sari vd., 2019; Öz, 2019). Ayrıca, bazı araştırmalarda katılımcıların dil bilgisi, kelime bilgisi, içerik ve ders kitaplarının konularından memnun oldukları (Sari vd., 2019; Öz 2019; Öztekin, 2019), bazılarında ise bu kriterleri eleştirdikleri görülmüştür. (Ertürk, 2013; Nyungen, 2015). Son olarak Haghighi'nin (2014) çalışmasında görseller yeterince iyi bulunurken, bir çalışmada (Sari vd., 2019) derleme kitaptaki resimlerin yeniden tasarlanması gerektiği sonucuna varılmıştır. Bu çalışmanın amacı, bir devlet üniversitesinin İngilizce Hazırlık müfredatında yer alan“English File-Intermediate”ders kitabının, bu kitabı derslerinde kullanan öğrenciler ile öğretim görevlilerinin görüşlerine göre değerlendirilmesidir. Bu çalışma karma desende planlanmış, bu sebeple de hem nitel hem de nicel veri toplama tekniklerinin kullanıldığı betimsel bir araştırmadır. Çalışmanın nicel boyutunda 111 öğrenci ve 17 öğretim görevlisinin İngilizce ders kitabına ilişkin görüşleri Öz (2019) tarafından geliştirilen Ders Kitabı Değerlendirme Anketi ile toplanmıştır. Nitel veriler ise aynı sayıda katılımcının cevapladığı anket sonunda yer alan 4 açık uçlu sorunun yanı sıra 8 öğrenci ve 8 öğretim elemanı ile yapılan ve yine Öz (2019)'den uyarlanan 11 soruluk yarı yapılandırılmış görüşme formları aracılığı ile toplanmıştır. Çalışmada veriler, tüm dünyayı etkileyen Covid-19 sürecinde eğitimin uzaktan devam etmesi nedeni ile çevrimiçi olarak toplanmıştır. Çalışmanın nicel boyutu için anketler ile elde edilen veriler dijital ortama aktarılmış ve SPSS yazılımı yardımı ile analiz edilmiştir. Görüşmeler sonucunda elde edilen nitel veriler de dijital ortama aktarılarak betimsel içerik analizi ile çözümlenmiştir. Çalışmanın sonucunda, araştırmanın yapıldığı kurumdaki öğrenci ve öğretim görevlilerinin genel olarak English File Intermediate kitabından oldukça memnun oldukları ortaya konmuştur. İlk olarak hem öğrencilerin hem de öğretim görevlilerinin kitapta işlenen konulardan memnun oldukları anlaşılmaktadır. Bu memnuniyet kitapta yer alan klişelerden arınmış ve özgün içeriklerden ve sınıf tartışmaları sırasında hakkında fikirler geliştirebildikleri otantik materyallerden kaynaklanmaktadır. Ayrıca, öğrenciler ve öğretim görevlileri ders kitabındaki konuları ilgi çekici ve güncel bulmuşlardır. Konuların yanı sıra metin türlerinin çeşitliliğinden de genel bir memnjuniyet duyulduğu ortaya çıkmıştır. Bunun yanısıra, öğrenciler etkinliklerin açık yönergelerinden çoğunlukla memnunken, öğretim görevlileri etkinliklerin öğrencilerin düzeyine uygunluğunu beğenmişlerdir. Benzer şekilde, hem öğrenciler hem de öğretim görevlileri ders kitabının grup, bireysel veya tüm sınıf etkinliklerini dengelemede, öğrenen katılımını teşvik etmede ve çalışma becerilerini geliştirmede başarılı olduğunu düşünmektedirler. Kitabın dilbilgisi sunumu açısından değerlendirildiğinde araştırmaya katılanların çoğu tarafından oldukça etkili bulunduğu görülmüştür. Nicel bulgular, bunun dilbilgisi konularının düzeye uygun ve açık bir şekilde sunulmasından kaynaklandığını göstermektedir. Ayrıca ders kitabındaki kelimelerin sunumu ve kelimelerin seviyeye uygunluğu diğer bir olumlu sonuçtur. Dil becerilerinin ders kitabındaki sunumu, farklı becerilerin entegrasyonunu teşvik etmesi, dört dil becerisini eşit şekilde desteklemesi ve not alma, gözden geçirme veya tarama gibi alt becerilere dikkat etmesi de oldukça olumlu bulunmuştur. Ayrıca bu çalışma, ders kitabındaki kültürel kaynaşmaya ilişkin çeşitli bakış açılarını ortaya koymuştur. Çoğu öğrenci ders kitabındaki metinlerin ve etkinliklerin Amerikan kültüründen çok İngiliz kültürünün unsurlarıyla birleştiği konusunda hemfikirdir. Bunlarla birlikte, ders kitabının düzeni ve fiziksel yapısı beğenilmiş ve hem öğrenciler hem de öğretim görevlileri ders kitabının düzeninden ve gereksiz ayrıntılara yer verilmeden hazırlanan ilgi çekici çizimlerinden memnun olduklarını belirtmişlerdir. Öğretim görevlileri Öğretmen El Kitabı'ndan kelime öğretimi konusunda rehberlik sağladığı, yeni öğretmenlere tavsiyelerde bulunduğu ve yeni derslerin verilmesine yardımcı olduğu için oldukça memnun olduklarını belirtmişlerdir. Ayrıca bu çalışma, öğretim görevlilerinin ders kitabını hazırlık programının amaç ve hedefleriyle uyumlu bulduklarını göstermiştir. Tüm bu olumlu yönlerin dışında, katılımcıların bir kısmı ders kitabındaki konuların güncellenmesi ve diyalog, deneme, şiir, drama, masal gibi yeni metin türlerinin eklenmesi gerektiğini düşünmektedir. Ayrıca, kitap, dilbilgisi konularını yeterince kapsamlı bir şekilde ele almaması ve gelecek ünitelerde öğrenilen konuları tekrar etmemesi ve İngilizce kelime bilgisini etkili bir şekilde pekiştirmek için yeterli etkinliğin olmaması açısından eleştirilmiştir. Kitabın yazma becerisini geliştirmeye katkısı konusunda öğretmen ve öğrencilerin ciddi şüpheleri olduğu anlaşılmıştır. Çoğunlukla diğer becerilere verilen önemin bu beceri için verildiğini düşünmediklerini ifade etmişlerdir. Ek olarak kitabın görünümünden genel bir memnuniyet duyulsa da bazı öğrenciler ders kitabının üretiminde kullanılan materyalin kağıt kalitesini yazmaya elverişli olmadığı için uygun bulmamıştır. Son olarak ders kitabı çok sayıda katılımcı tarafından pahalı ve ulaşılması zor olarak değerlendirilmiştir. Bu çalışmadaki sonuçlar alanyazındaki benzer çalışmalarla karşılaştırıldığında aralarında bir çok benzerlik ve farklılıklar olduğu ortaya çıkmıştır. Örneğin, Türkiye'de başka üniversitelerde incelenen başka kitaplarda da dilbilgisi, kelime öğretimi, konular, etkinlikler ve beceriler etkili bulunurken, fiyat ve ulaşılabilirliği konusunda olumsuz dönütler verilmiştir. Karşılaştırma sonucunda çıkan farklılıkların ise farklı kitapların incelenmesi ve farklı öğrenci ve öğretmen profilinin farklı koşullarda bu kitapları işlemelerinden kaynaklandığı öngörülmektedir. Bu çalışmanın sonuçlarına bakılarak uygulayıcılara ve araştırmacılara bazı öneriler getirilimiştir. Örneğin, ders kitabının sadece iki mağazada ve yayıncının sitesinde satılmak yerine daha fazla kitapçıda veya popüler olanların da aralarında bulunduğu internet sitelerinde satılması, döviz kuru nedeniyle ithal ders kitaplarının fiyatlarının yüksek olmasına rağmen yayıncıların fiyatı yeniden düzenlemesi, mümkün değilse, öğrencilere taksit gibi bazı ödeme kolaylıkları sağlanması önerilmiştir. İkinci olarak, ders kitabındaki bazı konu ve resimler güncelliğini yitirdiği için kullanıcılar açısından daha çekici olmasını sağlamak amacıyla yazarlar tarafından güncellenmesi tavsiye edilmiştir. Ayrıca, ders kitabı akademik yazma becerilerinin öğretimi açısından yetersiz bulunmuştur. Bu sonuç dikkate alınabilir ve günlük yazma etkinlikleri dışında bazı akademik yazma stratejilerine yer verilebilir. Bunun yanı sıra, öğretmenlere ders kitabının zayıf yönlerini telafi etmek için sınıflarında bazı ekstra materyaller kullanmaları ve özellikle dil düzeyi ve öğrenci ihtiyaçları açısından bazı uyarlamalar yapmaları önerilmiştir. Son olarak, uygulayıcılara kurum programında kullanılmak üzere ders kitabının güncellenmiş yeni baskısının tercih edilmesi tavsiye edilmiştir. Öte yandan, farklı özel ve devlet kurumlarında, farklı planlanmış programlar ile idari personel veya yayıncılar gibi diğer paydaşların dahil edildiği ve aynı ders kitabı serisinin diğer seviyelerinin de değerlendirildiği çalışmalar yapılması önerilmektedir. Ayrıca ders kitabının bir kısmının online olarak işlenmesi yerine tamamen yüz yüze çalışıldığı bir yılda çalışma yapılması, farklı öğrenci gruplarının görüşlerine bakılarak cinsiyet, seviye, bölüm veya yaşlarının sonuçlar açısından bir fark yaratıp yaratmadığının kontrol edilmesi ve ders kitabının kullanımda olmadığı bir üniversitede uygulanıp çalışmanın tüm paydaşlara daha iyi bir fikir verebilecek kullanım öncesi, kullanım içi ve kullanım sonrası değerlendirilmesi de yapılabilir.

Özet (Çeviri)

This study aims to evaluate the“English File-Intermediate”coursebook, which is included in the English Preparatory curriculum of a public school, according to the views of the students and instructors using this book in their classes. This is a descriptive study planned as a mixed methods research. In the quantitative part, the opinions of 111 students and 17 lecturers on the English textbook were obtained by means of the Textbook Evaluation Questionnaire developed by Öz (2019). The qualitative data were collected through four open-ended questions given under the questionnaire answered by the same number of participants, as well as the adapted versions of 11-question semi-structured interview forms prepared by Öz (2019) from 8 students and eight instructors. For the quantitative part of the study, the data obtained with the questionnaires were analyzed on the SPSS software through descriptive statistics. The qualitative data were analyzed with descriptive content analysis. In the end, it was found that the participants were generally satisfied with the coursebook. Many participants found the topics, grammar and vocabulary teaching, design and illustrations, activities, and skill teaching effective, but the majority stated that writing skills should be supported and gave negative feedback on the accessibility of the book and its price. However, most instructors stated that the coursebook served their purpose and that the teacher's book was found useful.

Benzer Tezler

Tez No
761274
An overall evaluation of two EFL coursebooks: Empower B1 and English File B1
İki İngilizce ders kitabının kapsamlı bir değerlendirilmesi: Empower B1 ve English File B1
ELİF SUBAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Eğitim ve Öğretim Maltepe Üniversitesi
Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKNUR EĞİNLİ
Tez No
872224
An evaluation of an EFL coursebook in terms of Bloom's Revised Taxonomy and critical thinking skills
Yabancı dil olarak İngilizce öğretiminde bir ders kitabının Bloom'un Yenilenmiş Taksonomisi ve eleştirel düşünme becerileri yönünden incelenmesi
BUKET KARA
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Eğitim ve Öğretim Başkent Üniversitesi
Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVGİ ŞAHİN
Tez No
554594
Evaluation of the EFL coursebook 'New Language leader- ıntermediate' from the perspectives of students and teachers
New Language Leader –Intermediate' adlı İngilizce ders kitabının öğrenci ve öğretmenlerin görüşleri alınarak değerlendirilmesi
ELİF ÖZTEKİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Eğitim ve Öğretim Ufuk Üniversitesi
İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLSEV PAKKAN
Tez No
527660
An evaluation of high school English coursebook reading texts and suggesting authentic literary texts with lesson plans
Lise İngilizce ders kitaplarının okuma parçalarının değerlendirilmesi ve özgün edebi metinleri olan ders planlarının önerilmesi
GÜLAY ŞAHİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Eğitim ve Öğretim Gazi Üniversitesi
İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEMRA SARAÇOĞLU
Tez No
848916
Evaluation of an EFL coursebook through the lens of Hess' Cognitive Rigor Matrix: An analysis of listening activities
İngilizcenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan bir ders kitabının Hess'in Bilişsel Düzey Matrisi açısından incelenmesi: Dinleme aktivitelerinin analizi
MÜGE UZALDI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Eğitim ve Öğretim Başkent Üniversitesi
Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVGİ ŞAHİN

Geri Dön