Ölçme değişmezliğinin incelenmesinde ampirik yöntemler
Empirical methods for examining measurement invariance
- Tez No: 776081
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA NOYAN TEKELİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, İstatistik, Education and Training, Psychology, Statistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstatistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İstatistik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Ölçme değişmezliği, gruplar arasında anlamlı karşılaştırmalar yapmanın önkoşuludur. Ölçme araçlarının farklı kültürler üzerinde, farklı zaman dilimlerinde, cinsiyete göre, mesleklere göre, farklı davranış ve tutum sergileyen bireyler gibi farklı gruplara veya örneklemlere uygulanabilmesi bazen tek başına yeterli değildir. Ölçek olarak da ifade edilen bu ölçme araçlarının aynı zamanda gruplar arasında karşılaştırılabilir olması ayrıca önem arz etmektedir. Aynı özellikleri farklı gruplar arasında ölçebilen bir ölçek, araştırmacılara tek bir grup ile sınırlı kalmaktan ziyade farklı grupları da araştırmaya dahil ederek çalışılan konunun kapsamını genişletme imkânı sağlayacaktır. Bu bağlamda karşılaştırılabilir bir ölçeğin kullanılması hem ölçek bakımından hem de bilimsel açıdan daha değerli olmaktadır. Hangi alanda olursa olsun, kullanılan ölçeğin gruplar arasında karşılaştırılabilir olduğunu yani ölçme değişmezliğine sahip olduğunu gösterebilmek istatistiksel tekniklerle mümkündür. Ölçme değişmezliği, ölçme aracının teorik alt yapısından başlar ve karşılaştırılan gruplara istatistiksel yöntemler adım adım uygulanarak hiyerarşik bir sırayla test edilmektedir. Ölçme değişmezliğinde genellikle Çoklu Grup Doğrulayıcı Faktör Analizi (ÇGDFA) yöntemi kullanılmaktadır. Gruplar arasında ölçme değişmezliğinin varlığına dair yeterli kanıt sağlandıktan sonra yapılar arasındaki ilişkiler Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) veya Çoklu Grup Yapısal Eşitlik Modeli (ÇGYEM) gibi ileri düzey istatistiksel yöntemlerle incelenmektedir. Görüldüğü gibi ölçme değişmezliği, ölçülen gizil yapılar ve bunların göstergelerinin farklı örneklemler arasında karşılaştırılması sonucu elde edilen çıkarımlar için anlamlı bir zemin oluşturmaktadır. Bu bağlamda gruplar arası karşılaştırmaların vazgeçilmez bir parçasıdır. Çok boyutlu bir yapı olarak Bilgi ve İletişim Teknolojisi (BİT) katılımı, eğitimde giderek daha önemli bir rol oynamaktadır. Bu araştırmanın temel amacı, BİT katılım ölçeğinin ölçme değişmezliği kapsamında, Singapur ve Türkiye genelinde BİT katılım faktörlerinin bilim performansı üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Çok gruplu doğrulayıcı faktör analizi sonuçları, Singapur ve Türkiye genelinde BİT katılım ölçeğinin güçlü faktöriyel değişmezliğini göstermiştir, bu nedenle bu ülkeler arasında anlamlı ve geçerli karşılaştırmalar yapmak için BİT katılım ölçeği kullanılmıştır. Ölçme değişmezliği elde edildikten sonra, bu iki ülke arasında BİT katılım faktörlerinin öğrencilerin fen performansı üzerindeki etkilerinin karşılaştırılması için çok gruplu bir yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. BİT'e olan ilgi, BİT kullanımında algılanan BİT yeterliliği ve BİT kullanımında algılanan özerklik, her iki ülkede de fen performansı üzerinde anlamlı pozitif doğrudan etkiye sahipken, BİT kullanımındaki sosyal ilişkinin fen performansı üzerindeki doğrudan etkisi hem Singapur'da hem de Türkiye'de olumsuzdur. Ayrıca Singapur ile karşılaştırıldığında, Türkiye'de tüm BİT katılım yapılarının öğrenci performansı üzerindeki etkilerinin daha yüksek olduğu görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Measurement invariance is a prerequisite for making meaningful comparisons between groups. It is sometimes not enough to apply the measurement tools to different groups or samples, such as individuals in different cultures, different time periods, according to gender, occupation, and individuals with different behaviors and attitudes. It is also important that these measurement tools, also referred to as scales, are comparable between groups. A scale that can measure the same characteristics among different groups will allow researchers to expand the scope of the subject studied by including different groups in the research rather than being limited to a single group. In this context, the use of a comparable scale would be more valuable both in terms of scale and scientifically. Regardless of the field, it is possible with statistical techniques to show that the scale used is comparable between groups, that is, it has measurement invariance. Measurement invariance starts from the theoretical background of the measurement tool and is tested in a hierarchical order by applying statistical methods step by step to the groups being compared. Multi-Group Confirmatory Factor Analysis (MGCFA) method is generally used for measurement invariance. After providing sufficient evidence for the existence of measurement invariance between groups, the relationships between the constructs are examined with advanced statistical methods such as Structural Equation Model (SEM) or Multiple Group Structural Equation Model (MGSEM). As can be seen, measurement invariance provides a meaningful basis for the inferences obtained as a result of comparing the latent structures measured and their indicators between different samples. In this context, it is an indispensable part of intergroup comparisons. Information and Communication Technology (ICT) engagement, as a multidimensional construct, plays an increasingly important role in education. The main purpose of this research was to explore the effects of ICT engagement factors on science performance across Singapore and Turkey conditional to the sufficient degree of measurement invariance of ICT engagement scale. The multigroup confirmatory factor analysis results demonstrated strong factorial invariance of ICT engagement scale across Singapore and Turkey, so we were able to use ICT engagement scale to meaningful and valid comparisons between these countries. After obtaining measurement invariance, a multi-group structural equation modeling was used for the comparison of the effects of ICT engagement factors on student's performance of science between these two countries. While interest in ICT, perceived ICT competence and perceived autonomy in using ICT have significant positive direct effect on science performance in both countries, the direct effect of social relatedness in using ICT on science performance is negative in both Singapore and Turkey. Also, when compared with Singapore, the effects of all ICT engagement constructs on student's performance are higher in Turkey.
Benzer Tezler
- Derecelendirme ölçeklerindeki tepki stillerinin karma MTK ve çoklu süreç MTK yöntemlerine göre incelenmesi
Investigation of response styles in rating scales according to mixture and multi-process IRT methods
HALİME YILDIRIM HOŞ
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitimde Ölçme ve Değerlendirme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLÜFER KAHRAMAN
- PIRLS 2021 okula ait olma duygusu ve akran zorbalığı ölçeklerinin ölçme değişmezliğinin incelenmesi
Investigating the measurement invariance of the school belonging and student bullying scales in PIRLS 2021
İSMAİL POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVDA ÇETİN
- Diyaliz hastalarında egzersiz yararları/engelleri ölçeği'nin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması
Adaptation of the dialysis patient-perceived exercise benefits and barriers scale into Turkish, a validity and reliability study
DİLEK TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
HemşirelikEge Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASİYE AKYOL
- Assessing measurement invariance with dichotomous items: The case of EGMA from the Zambian sample
İkili puanlanan maddelerle ölçme değişmezliğinin incelenmesi: EGMA Zambiya örneği
BRIAN MUMBA
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiEğitimde Ölçme ve Değerlendirme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DEVRİM ALICI
DOÇ. DR. N. BİLGE UZUN
- PISA 2018 okuma becerileri testinin ülkelere ve cinsiyete göre ölçme değişmezliğinin incelenmesi
The investigation of measurement invariance PISA 2018 reading skills test according to countries and gender
EMRE GÖNEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA KELECİOĞLU