Anlam yaratımı bağlamında film ve izleyici ilişkisi: Less Than Human kısa filmi örneği
The relationship between the film and the spectator in the context of meaning creation: The example of Less Than Human short film
- Tez No: 777053
- Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE NİLÜFER PEMBECİOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 184
Özet
Bir filmi seyrettikten sonra çıkarılan anlam, filmin kendisine içkin anlamıyla ne kadar örtüşmektedir? Ya da bir film aradan uzun zaman geçtikten sonra tekrar seyredildiğinde anlam neye dönüşmektedir? Bu çalışma anlam çatısı altında film-izleyici ilişkisini iki yönlü ele almaktadır. İzleyicinin film izlerken yarattığı anlamla film içeriği arasındaki bağlam, çalışmanın ana meselesidir. Bunun için öncelikle kaynak taraması yapılarak izleyici konusu üzerine yapılmış kuramsal tartışmalara odaklanılmış daha sonra filmlerde anlamı oluşturmak için kullanılan teknik unsurlar irdelenmiştir. Son olarak ise bu teorik bilgilerin pratikteki karşılığına bakılmış bunun için öncelikle katılımcılara sinema salonuna benzer bir yapıda projeksiyonla karanlık bir ortamda Less Than Human adlı kısa metraj film seyrettirilmiş daha sonra aynı katılımcılarla yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Gönüllülük esasına dayalı olarak 17-30 yaş kategorisinde 6 kadın 6 erkek ve 31-60 yaş kategorilerinde 6 kadın 6 erkek olmak üzere toplam 24 katılımcı çalışmaya dahil edilmiştir. Araştırma, Covid-19 pandemisinden kaynaklı kısıtlamalar kaldırıldıktan yaklaşık bir sene sonra toplumsal“normalleşmenin”bir süredir devam ettiği süreçte tekrarlanmış önceki verilerle karşılaştırılarak betimsel yöntemle analiz edilmiştir. Ek olarak filmin yaratıcılarıyla filmin anlamına dair görüşmeler gerçekleştirilerek katılımcı cevaplarıyla karşılaştırılmıştır. Çıkan bulgulara göre yaş, cinsiyet ve eğitim durumu anlam oluşturmada farklılıklar yaratırken sinemaya gitme, film ve kısa film izleme sıklığı anlam oluşturmada etkili olmamıştır. Farklı hayat deneyimleri, algılayış biçimleri ve kültürel kodlara rağmen filmin yaratıcıları ve izleyicilerin filmden çıkardıkları anlam büyük çoğunlukla örtüşmektedir. İzleyiciler kendi hayat deneyimlerine göre filmden anlamlar çıkarmış dolayısıyla aynı sahne hakkında farklı izleyiciler farklı anlamlar ortaya koymuştur. Aradan geçen süre izleyicinin ortaya çıkardığı anlamın değişmesine neden olmuştur. Filmin seyredildiği dönemdeki toplumsal olaylar ve sürecin getirdikleri anlam yaratımında etkilidir. Araştırmanın yapıldığı dönemdeki Covid-19 pandemisinin izleyicilerin filmden çıkardıkları anlamı etkilediği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
To what extent does the meaning created after watching a film correspond to the intrinsic meaning of the film itself? Or what does the meaning turn into when a film is watched again after a long time? This study discusses the cinema-spectator relationship as two-sided under the meaning structure. The main problem of the study is the context between the meaning created by the spectator while watching the film and the film content itself. First, the theoretical discussions about the spectator subject were focused on by doing a literature review then, the technical elements for creating the meaning in the films were examined. Lastly, the practical equivalent of this theoretical information was examined; firstly, the participants watched a short film called Less Than Human with a projection in a dark environment similar to a movie theater then semi-structured interviews were conducted with the same participants. On a voluntary basis, six females and six males in the 17-30 age category and six females and six males in the 31-60 age category, a total of 24 participants, were included in the study. The research was repeated about a year after the restrictions arising from the Covid-19 pandemic were revoked, in the process of social“normalization”, which had been going on for a while, and was compared with the previous data and analyzed with a descriptive method. Additionally, interviews were conducted with the film's creators about the meaning of the film and compared with the participants' answers. According to the findings, age, gender, and educational background make a difference in creating meaning, yet the frequency of going to a movie theater and watching films and short films is ineffective in creating meaning. Despite the different life experiences, perception styles, and cultural codes, the meaning that the film creators and the spectator derive from the film mostly overlaps. The spectators created meanings from the film according to their own life experiences, so different spectators put forward different meanings about the same scene. The elapsed time is effective in changing the meaning revealed by the spectator. Social events and the process in the duration when the film is watched are effective in creating meaning. It was seen that the Covid-19 pandemic at that time is effective in the spectator took from the film.
Benzer Tezler
- Disiplinlerarası zeminde eleştirel mekânsal pratiklerin denemeci açılımları: Mimari deneme filmi
Essayistic expansions of critical spatial practices on interdisciplinary terrain: Architectural essay film
AYGEN EROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PELİN DURSUN ÇEBİ
- Design in cinema: The role of objects within the process of character construction through production design
Tasarım ve sinema: Nesnelerin yapım tasarımında karakter oluşturmada rolü
ÖDÜL AKYAPI
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ŞEBNEM TİMUR ÖĞÜT
- Yazar, metin, okur sarmalında sinema ve müziğin alımlanması
The reception of cinema and music in author, text, audience ternary
AHMET AKINSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Radyo-TelevizyonBaşkent ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEBNEM PALA GÜZEL
- Korku gerilim sinemasında aydınlatma kullanımı ile atmosfer ve duygu yaratımı: Siyah Kuğu film örneği
Creating atmosphere and emotion in horror-thriller movies by using light: Black Swan film case
MERİÇ BİLEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
MimarlıkMaltepe Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ESRA SAKINÇ ÖNER
PROF. DR. SİMTEN GÜNDEŞ
- Dil eğitimi ve öğretiminde şiirin ve şiirsel sinemanın önemi
Başlık çevirisi yok
CENGİS ASİLTÜRK
Doktora
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiTürkçenin Eğitimi ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE KIRAN EZİLER