Geri Dön

Diyabet öz yönetimi ile sağlık okuryazarlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi

An observation of the relationship between diabetes self- management and health literacy

PDF İndir

  1. Tez No: 780415
  2. Yazar: CANSU HATİCE DOBUR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. TİJEN ACAR
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
  10. Enstitü: Ankara Atatürk Sanatoryum Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Hastanesi
  11. Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Aile Hekimliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 89

Özet

Amaç: Tip 2 Diyabetes Mellitus tanısı almış bireylerin sağlık okuryazarlığı ve diyabet öz yönetimi düzeylerinin saptanıp, bunların temel sosyodemografik özellikleri ile ilişkisinin belirlenmesi ve sağlık okuryazarlığı ile diyabet öz yönetimi düzeyleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Tasarım tipi tanımlayıcı olan çalışmamızın evreni Ankara Atatürk Sanatoryum Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği polikliniklerine veri toplama sürecinde başvuran bireylerden oluşmaktadır. Örneklem büyüklüğü hesaplanmasında G*Power 3.0.10 programı kullanılarak yapılan güç analizi sonucunda; %5 hata payı, %80 güç ile çalışmada en az 199 örnek sayısı yeterli bulunmuştur (N=199). Araştırmaya dahil olma kriterini taşıyan 220 kişi örneklem grubunu oluşturmuştur. Çalışmaya katılanların sosyodemografik verileri toplanıp sonrasında Diyabet Öz Yönetim Ölçeği ve Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-32 uygulanmıştır. Veriler kaılımcılarla yüz yüze görüşme yöntemi ile toplanmıştır. Bulgular: Çalışmamızda görüşmeye katılan 220 kişi değerlendirilmiştir. Hastaların yaş ortalamasının 61,37±10,71 (yıl) olduğu tespit edilmiş ve 88'inin (%40,2) ≥65 yaş grubunda olduğu belirlenmiştir. 133 hastanın (%60,7) kadın, 95'inin (%43,3) ilkokul mezunu, 196'sının (%89,5) evli ve 97'sinin (%44,3) hafif kilolu olduğu belirlenmiştir. 106 hastanın (%48,4) gelirinin giderinden az olduğu, 117'sinin (%53,4) ev hanımı, 154'ünün (%70,3) ailesinde DM öyküsü olduğu, 119'unun (%54,3) diyabet eğitimi aldığı ve 84'ünün (%38,4) ≤5 yıldır DM hastası olduğu belirlenmiştir. Katılımcıların TSOY-32 toplam puan ortalamaları 25,75 ve DÖYÖ toplam puan ortalamaları 63,03 olarak bulunmuştur. TSOY-32 toplam ile Diyabet Öz Yönetimi Ölçeği toplam ve alt boyut puanları arasında pozitif yönde orta derecede ve istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Sonuç: Diyabet yönetimi yüksek sağlık okuryazarlığı becerileri gerektiren yazılı ve sözlü talimatlara dayanır. Kronik hastalık takibini yapmak, oluşabilecek mortalite ve morbiditeyi minimuma indirmek ve hastaya öz bakım becerileri kazandırmak hastanın sağlık okuryazarlığı düzeyi ile ilişkilidir. Katılımcıların sağlık okuryazarlığı toplam puan ortalaması yetersiz-sınırlı sağlık okuryazarlığı olarak tespit edilmiş ve katılımcıların sağlık okuryazarlığı seviyesinin diyabet öz yönetimi seviyesi üzerine etkisi anlamlı bulunmuştur. Sağlık okuryazarlığı düzeyindeki artış diyabet öz yönetimi üzerinde de artış sağlamaktadır. Bu noktada hastaların her türlü sağlık sıkıntısında giriş kapısı olan, devamlı ve bütüncül sağlık hizmeti sunan aile hekimlerine büyük görev düşmektedir.

Özet (Çeviri)

Purpose: To determine the health literacy and diabetes self-management levels of individuals diagnosed with Type-2 Diabetes Mellitus, to determine their relationship with their basic sociodemographic characteristics and to evaluate the relationship between health literacy and diabetes self-management levels. Material and methods: Our study consists of individuals who applied Ankara Atatürk Sanatorium Training and Research Hospital family medicine outpatient clinics during the data collection process. As a result of power analysis using the G*Power 3.0.10 programme in calculating sample size; at least 199 samples were found to be sufficient in the study with 5% error margin and 80% power (N: 199). 220 people who met the criteria of being included in the study consituted the sample group. Sociodemographic data of the participants were collected and then Diabetes Self-Management Scale and Turkey Health Literacy Scale-32 were applied. Results: 220 people who participated in the interview were evaluated. It was determined that the mean age of the patient was 61.37±10.71 (years) and 88 of them (40.2%) were ≥65 years old. 133 patients (60.7%) were female, 95 (43.3%) were primary school graduates, 196 (89.5%) were married and 97 (44.3%) were slightly overweight. 106 patients (48.4%) had a lower income than their expenses, 117 (53.4%) were housewives, 154 (70.3%) had a family history of DM, 119 (54.3%) had diabetes education and 84 patients (38.4%) had DM for ≤5 years. The participants' Turkey Health Literacy Scale-32 total score averages were found 25.75, Diabetes Self-Management Scale total score averages were found 63.03. A positive, moderate and statistically significant relationship was found between Turkey Health Literacy Scale-32 total and Diabetes Self-Management Scale total and sub-dimension scores. Conclusion: Diabetes management relies on written and verbal instructions that require high health literacy skills. Monitoring chronic disease, minimising possible mortality and morbidity and providing the patient with self-care skills are related to the patient's health literacy level. The total mean score of participants' health literacy was determined as insufficient-limited health literacy and the effect of participants' health literacy level on diabetes self-management level was found to be significant. The increase in the level of health literacy also provides an increase in diabetes self-management. At this point, family medicine, who are the gateway to all kinds of health problems of patients and provide continuous and totalitarian health services, have a great responsibility.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    781051

    Kişiselleştirilmiş hasta katılım planı'nın tip 2 diyabetli hastalarda diyabet yönetimine etkisinin incelenmesi

    Effect of the personalized patient engagement plan on diabetes management in patients with TYPE 2 diabetes

    DİLARA CENGİZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HemşirelikHacettepe Üniversitesi

    Hemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATOŞ KORKMAZ

  2. Tez No

    492369

    Hasta hakları bilgi düzeyi ile hasta güçlendirme arasındaki ilişki

    The relationship between patient's rights knowledge level and patient empowerment

    NAZLI KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    HastanelerHacettepe Üniversitesi

    Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OĞUZ IŞIK

  3. Tez No

    302914

    Yetişkinlerin sağlık okuryazarlık durumları ve etkileyen faktörler: Tip II diyabetli hasta örneği

    Yetişkinlerin sağlik okuryazarlik durumlari ve etkileyen faktörler: Tip II diyabetli hasta örneği

    FİLİZ ASLANTEKİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Yaşam Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MERAL UYSAL

  4. Tez No

    809160

    Tip 2 diyabetli bireylerde sağlık okuryazarlığı ve diyabet öz yönetimi arasındaki ilişki

    The Relationship Between Health Literacy and Diabetes Self-Management in Individuals with TYPE 2 Diabetes

    AYŞENUR ALTUNSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HemşirelikAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BAHAR İNKAYA

  5. Tez No

    834806

    Tip2 diyabete bağlı ayak yarası gelişen hastalarda diyabet öz yönetimi, ayak öz bakım davranışı ve yaşam kalitesinin incelenmesi

    Examination of self-management, foot self-care behaviour, and quality of life in foot ulcer associated with type 2 diabetes

    ZEYNEP BAYRAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Hemşirelikİstanbul Okan Üniversitesi

    Hemşirelik Bilimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM YAZICI

Geri Dön