Geri Dön

Karl Raimund Popper'ın bilim anlayışı çerçevesinde evrim teorisinin yeri ve önemi

The place and importance of the theory of evolution in the framework of Karl Raimund Popper's understanding of science

  1. Tez No: 780636
  2. Yazar: RECEP ERDEM
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ERCAN SALĞAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Felsefe Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 83

Özet

Yirminci yüzyılın en etkili bilim filozoflarından birisi Karl, R. Popper'dir. Popper, entelektüel camiada ağırlıklı bilim ve bilimsel yöntem görüşleri aracılığıyla tanınmaktadır. Yanlışlanabilirci felsefe olarak da bilinen bu anlayışa göre, yanlışlarımızdan öğrenmek ve öğrendiklerimizi tekrar yanlışlamaya çalışmak, bilgi ve bilimin vazgeçilmez yöntemidir. Popper bu yöntemi, başta doğa bilimleri olmak üzere tarih ve sosyal bilimlere de uyarlayarak önemli başarılar elde eder. Popper daha sonra, 1960'lı yıllarda evrim teorisiyle ilgilenerek, kendi bilim anlayışıyla Darwinci evrim teorisi arasında bir analoji kurmaya çalışır. Popper'ın kendi bilim anlayışıyla Darwinci evrim teorisi arasında bir analoji kurması, hem evrim teorisinin önemli ve değerli olduğu hem de kendi bilim anlayışının bir ölçüde evrim teorisine benzediği varsayımlarını gerektirir. Bu da kısacası, Popper açısından Darwinci evrim teorisinin bilimsel niteliklere sahip olduğu izlenimini verir. Ne var ki Popper belirli bir müddet sonra Darwinci evrim teorisi hakkındaki görüşlerini değiştirir. Popper 1976 yılında yayınladığı Bitmeyen Arayış adlı eserinde, Darwinci evrim teorisinin sınanamayan metafiziksel bir araştırma programı olduğunu ileri sürer. Bu noktada Popper'ın bir yandan kendi bilim anlayışıyla Darwinci evrim teorisi arasında bir analoji kurması diğer taraftan ise bu teorinin metafiziksel olduğunu ileri sürmesi bir çelişki gibi görünmektedir. Popper, bilim tasarımında, bilim ve metafizik ayrımı yapar. Dolayısıyla bu bağlamada metafiziksel bir araştırma programı ile Poppercı bilim arasında analojinin kurulması çok da anlaşılır olmamaktadır. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, Popper'ın bilim tasarımında evrim teorisinin yeri ve öneminin ne olduğunu açık ve anlaşılır bir şekilde ortaya koymaktır. Bu çalışma dört ana bölümden meydana gelmiştir. İlk bölümde Popper'ın entelektüel yaşam ve eserleri kronolojik olarak anlatılmıştır. İkinci bölümde Popper'ın bilim tasarımı, mantıkçı pozitivistlerin fikirleriyle karşılaştırmalı olarak sunulmuştur. Üçüncü bölümde genelde evrim teorisi özelde ise Darwinci evrim teorisi tarihsel yönleriyle ortaya konuldu. Dördüncü ve son bölümde ise Popper'ın Darwin'in evrim teorisine yönelik tutum ve fikirleri açıklanmaya çalışıldı. Sonuç olarak Popper'ın Darwinci evrim teorisini metafiziksel bir araştırma programı olarak değerlendirdiği ve akabinde yapmaya çalıştığı analojinin de tamamıyla geçerli olmadığı görülmüştür.

Özet (Çeviri)

One of the most influential philosophers of science of twentieth century is Karl, R. Popper. Popper is known in the intellectual community mainly for his views on science and scientific method. For his conception of falsifiability, that is learning from our mistakes and trying to falsify what has been learned, is an indispensable method for science and scientific knowledge. Popper achieved significant success by adapting this method, to the natural sciences, as well as to history and social sciences. Later in the 1960s, Popper, while dealing with the theory of evolution tried to establish an analogy between his understanding of science and Darwinian theory of evolution. Making this analogy requires two assumptions according to which the theory of evolution is important and valuable, and that his understanding of science is somewhat similar to the theory of evolution. From Popperian perspective the Darwinian theory of evolution gives the impression that it has scientific qualities. However, after a certain period of time, Popper changes his views on Darwinian theory of evolution. In his 1976 book, The Endless Quest, Popper argues that the Darwinian theory of evolution is an untestable metaphysical research program. At this point, a striking contradiction appears between Popper's analogy of his conception of science with Darwinian theory of evolution and his claim that this theory is metaphysical because Popper's idea of science is based on the distinction between science and metaphysics. Therefore, it is not totally clear why an analogy between a metaphysical research program and Popperian scienceis established at all. In line with this, the aim of this study is to reveal in a clear and understandable way the role and importance of the theory of evolution in Popper's idea of science. For this purpose, this study consists of four main parts. In the first part, Popper's intellectual life and works are explained in a chronological order. In the second part, Popper's idea of science is presented in comparison with the logical positivist's. In the third chapter, the theory of evolution in general, and Darwinian theory of evolution in particular, are exposed with its historical aspects. Finally, in the fourth chapter, Popper's attitude and ideas towards Darwin's theory of evolution are argued. As a conclusion, it is evaluated that Popper's analogy and arguments about Darwinian theory of evolution as metaphysical research program are not entirely sound.

Benzer Tezler

  1. Karl R. Popper'in demokrasi anlayışı

    Karl R. Popper's democracy approach

    RAHMİ ŞEYHOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Kamu YönetimiSakarya Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM EROL KOZAK

  2. Karl Popper'de bilgi sorunu

    The problem of knowledge in Karl Popper's thought

    BUĞRA KOCAMUSAOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    FelsefeYıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL RAHMAN AÇAR

  3. Çağdaş siyasî liberalizmde güç ve adalet problemi

    The problem of justice and power in the contemporary political liberalism

    HÜSEYİN DAYI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    FelsefeSakarya Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FATMA BERNA YILDIRIM

  4. Karl Popper ve Paul Feyerabend'in bilimsel yöntem anlayışlarında akıl ve özne sorunu

    The problem of reason and subject in Karl Popper and Paul Feyerabend's understanding of scientific method

    ÖZGE GÜVEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Felsefeİstanbul Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YÜCEL YÜKSEL

  5. Karl Raimund Popper'de şuur problemi ve ben şuurunun gelişimi

    Başlık çevirisi yok

    NURTEN GÖKALP

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1988

    FelsefeAtatürk Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDULKUDDUS BİNGÖL