Osmanlı İstanbul'unda kahvehanenin müziği ve sosyal topoğrafyası
The music and social topography of the coffeehouses in Ottoman Istanbul
- Tez No: 781117
- Danışmanlar: PROF. DR. NAMIK SİNAN TURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstanbul Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 192
Özet
Osmanlı İstanbul'unun başlıca sosyalleşme mekânı olan kahvehanelerde aynı zamanda müzikal performanslar da sahneleniyordu. İcra edilen müzik türlerini ise -özellikle on dokuzuncu yüzyılda daha belirgin olacak bir şekilde- kahvehane müşterilerinin sosyoekonomik konumları belirliyordu. Kahvehanelere başlarda İstanbul'un okur-yazar sınıfının kültürü hâkimken, on altıncı ve on yedinci yüzyıllarda İstanbul'a yönelen yoğun göçle birlikte şehrin sosyoekonomik açıdan dezavantajlı sınıfının kültürü egemen olmaya başlayacaktı. Bu süreç okur-yazar tabakanın kahvehanelerden kademe kademe ayağını çekmesiyle sonuçlandı. 1850'lerde ortaya çıkan kıraathanelerle birlikte özellikle Tanzimat bürokrasisinin yarattığı okur-yazar tabaka derin bir nefes almış, kamusal bir mekânda sosyalleşebilecek bir zemin bulmuş ve bu sırada müzik zevklerini de bu yeni mekânlarda tatmin etmeye başlamıştı. Şehrin tulumbacı, hamal, kayıkçı veya atlı araba sürücüsü gibi“ayak takımı”ise yine on dokuzuncu yüzyılın ortalarında beliren semai kahvehanelerinde sosyalleşmiş ve edebî-müzikal formlarını bu mekânlarda icra ederek eğlenmişti.
Özet (Çeviri)
One of Istanbul's agendas throughout the Ottoman era, as it is today, was the avam-havas (commons- elites) dichotomy. Although the culture of the literate class dominated these coffeehouses, which are one of the significant venues of this dichotomy in the beginning, due to the massive immigration to Istanbul in the sixteenth and seventeenth centuries, the culture of the socioeconomically disadvantaged classes began to prevail the coffeehouses. Thus, this process leaded to a decrease on the literate class's interest on coffeehouses step by step. Thanks to the kiraathanes that appeared in the 1850s, especially the literate stratum created by the Tanzimat bureaucracy found a place to socialize in a public sphere, and simultaneously they were able to satisfy their musical inclinations in these new planes. Additionally, the city's“riffraff,”such as firefighters, porters, boatmen, and carriage drivers, socialized and performed their literary-musical forms at the semai coffeehouses that flourished in the middle of the nineteenth century.
Benzer Tezler
- Tıflî hikâyelerinin türsel gelişimi
The generic development of the Tıflî stories
DAVİD SELİM SAYERS
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SUHA OĞUZERTEM
- Osmanlı İstanbul'unda ekmekçiler, fırıncılar ve değirmenciler (19. yüzyılın ilk yarısı)
Bread makers, bakers and millers in the Ottoman Empire (First half of 19th century)
FARUK KARAKUŞ
- The beggary in Ottoman Istanbul: A transformation from legitimacy to exclusion (1834-1908)
Osmanlı İstanbul'unda dilencilik: Meşruluktan haricileşmeye dönüşüm (1834-1908)
YAĞMUR YURTSEVER
- Osmanlı İstanbul'unda çocuk eğitimine yaklaşımlar 1860-1914
Approaches to child education in ottoman Istanbul 1860-1914
SAKİNE BERAT ALTINTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihKaradeniz Teknik ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İHSAN ERDİNÇLİ
- Osmanlı İstanbul'unda suç ve suçlu profili (1730-1754)
Crime and criminal profile in Ottoman Istanbul (1730-1754)
ATAKAN KÜÇÜKOĞLU
