Geri Dön

Communal relations in İzmir, 1826–1864: As Seen through the prism of Greek-Turkish relations

İzmir'de Türkler-Rumlar açısından görüldüğü şekliyle cemaatler arası ilişkileri, 1826-1864

  1. Tez No: 781131
  2. Yazar: NURAN FERYAL TANSUĞ DOURLARİS
  3. Danışmanlar: PROF. DR. VIRGINA H. AKSAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2008
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: University of Toronto
  10. Enstitü: Yurtdışı Enstitü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 277

Özet

1920'lerin başlarına gelindiğinde savaş ve zorunlu nüfus mübadelesi sonunda İzmir, etnik olarak homojen bir şehre dönüştürülmüştü. Milliyetçi Türk ve Yunan tarih yazıcılığı, I. Dünya Savaşı sonrası İzmir tarihini Rum ve Türk toplumlarını birbirine zıt iki millet olarak ele alıp incelemiştir. Türk tarihçiliği İzmir Türklerinin şehirdeki demografik üstünlüğü/etnik homojenliği ve şehrin Türklere ait tarihi üzerinde dururken, Yunan tarihçiliği Osmanlı yönetimi altında ezilen İzmir Rumları ve şehrin antik tarihi üzerinde durmuştur. Bu gibi yaklaşımlar; Rum-Türk, Müslüman-gayr-i Müslim ya da Müslüman-Hristiyan gibi birbirine karşıt kategorilerin oluşmasına neden olmuştur. Bu çalışma İzmir toplumunu zıt unsurlar içeren bir toplum olarak incelemek yerine, uyum içinde olan bir bütün olarak görmekte; İzmir Rumlarının 1826 ve 1864 yılları arasında şehrin Müslüman-Türk ve Ortodoks-Hirstiyan insanları arasındaki etkileşimi, bunun niteliğini ve Tanzimat reformlarının şehirde nasıl uygulandığını incelemektedir. Bunu yaparken çeşitli ilişkileri gözönüne almıştır: Şehrin fiziki yapısı, Rumlar ve Türkler arasındaki mal-mülk ilişkileri, Rumların şehri ve şehrin Müslüman-Türk olan yerel yönetimini algılama şekilleri konuyu analiz etmede kullanılan kategorileri oluşturmuştur. Bu çalışmada şer'iyye sicilleri, Başbakanlık Osmanlı Arşivi'ndeki Meclisi Vâlâ'dan, Ayniyat Defterleri, Bâb-ı Âli Evrak Odası Mektûbî Kalemi ve Sadaret Evrakı, Cevdet Adliye ve Dahiliye kısımlarındaki kayıtlar ve de dönemin İzmir'de yayınlanan bazı Yunanca gazeteleri birinci el kaynak olarak kullanılmıştır. İzmir'de 18. yüzyıl sonundaki yeniçeri isyanının sebep olduğu huzursuzluk ile Yunan isyanının ilk yıllarında, 1820'lerde, ortaya çıkan toplumsal huzursuzluk ve bozulan sosyal uyum, tüm topluma yayılmamıştır. İzmir'in insanları, seyrek olarak meydana gelmiş bu istisnai olayları içlerinde eritmeyi başarmıştır. Örneğin, Osmanlı İmparatorluğu'nun çok etnik ve dinsel cemaatli Ortadoğu topraklarında 1860'larda meydana gelen ve şiddet olaylarına neden olan şehrin Müslüman ve Hristiyan yerlilerini çatışmaya sürükleyen ve“olaylar”diye adlandırılan gelişme, İzmir'in çok etnik ve dinsel gruplu toplumunda meydana gelmemiştir. Bu çalışma; İzmir'de farklı dinsel, etnik gruplara mensup ve farklı dil konuşan insanların yüzyıllar boyunca beraber yaşama becerisi geliştirdiklerini göstermekte; farklı etnik ve dinsel cemaatlerin bir arada yaşama becerilerini ve aralarındaki ilişkilerin dinamiklerini inceleyerek İzmir'in sosyal-kültürel tarihini anlamak için farklı bir bakış açısı önermektedir.

Özet (Çeviri)

This dissertation examines the level of social and cultural interaction between the Greek and Turkish communities of İzmir and the impact of the centralizing Ottoman reforms on the society of İzmir during the age of the Ottoman modernization. It focuses on the years between 1826 and 1864 that marked a turning point in the administrative history of the Ottoman Empire. Analyzing this subject requires understanding the social-cultural and economic dynamics of İzmir that played a crucial role in the formation of the social fabric of the city. Ottoman-Turkish archival material and to some extent Greek newspapers of the time are used as primary sources. The sources discussed in this dissertation demonstrate that the central authority attempted to reintegrate İzmir into its administrative and political structure in accordance with the centralizing or repressive Tanzimat reforms. However, Tanzimat reforms did not disturb the social cohesion of İzmir, which the city produced over the centuries with its local character and some peculiar dynamics. The evidence also indicates that the Empire did not aim to mold social relations in İzmir, instead benefited from city's already existing social-cultural and economic situation, which was well suited to its modernization program. This study attempts to write a social and cultural history of İzmir, by considering the ethno-religious policies of the Ottoman state in the iii given period and questioning Ottoman modernity through the prism of the Greek-Turkish communal relations. Much of the conventional Turkish and Greek historiography of the post WWI years has analyzed 19th century İzmir's history in terms of two“conflicting nations.”While Turkish historiography has focused on the ethnic homogeneity of Turks and its history, modern Greek historiography has stressed the suppression of the Ottoman Greeks under the Ottoman rule. Such approaches have engendered the commonly used categories of Greek versus Turkish or Muslim versus non-Muslim. Approaching İzmir as an organic whole, instead of dividing the city according to ethno-religious criterion, this dissertation tries to uncover the dynamics of coexistence and communal relations, which marked the life of the city for centuries, but was brought to an abrupt end as a result of the modern nation state formations.

Benzer Tezler

  1. Kentsel mekanda ritmin anlatısı

    The narrative of the rhythm in urban space

    GİZEM ALATAŞ TEMEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. PELİN DURSUN ÇEBİ

  2. Formation of a multiperspective approach to use sharing service system design in Turkey

    Türkiye'deki ortak kullanım servis sistemleri tasarımı üzerine çoklu perspektif yaklaşımı geliştirilmesi

    CAN UÇKAN YÜKSEL

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÇİĞDEM KAYA PAZARBAŞI

  3. The waterfront and the cosmopolitan settlement: Spatial transformations in Smyrna between the 1688 earthquake and the development of the quay

    Rıhtım ve kosmopolitan yerleşim: Smyrna'da 1688 depreminden rıhtımın gelişimine kadar olan süreçte mekansal dönüşümler

    EGE GUTAY

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Sanat TarihiBoğaziçi Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. PAOLO GIRARDELLI

  4. Halkevleri ve İzmir Halkevi'nin faaliyetleri: 1932-1951

    The people's hauses and the activities of the people's Hause of Izmir: 1932-1951

    SULTAN CİVCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    TarihEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN KÖKSAL

  5. Evolution of trade centres in relation to changing trade activities

    Değişen ticaret aktiviteleri ile ilişkili olarak alışveriş merkezlerinin gelişimi

    GAYE BİROL

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2003

    Biyomühendislikİzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET EYÜCE