Poliamid kumaşlar üzerinde boya kullanılmadan renk eldesi
Obtaining color on polyamide fabrics without using dye
- Tez No: 782314
- Danışmanlar: PROF. DR. RIZA ATAV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tekstil ve Tekstil Mühendisliği, Textile and Textile Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Tekstil yaş işlemleri arasında renklendirme işlemleri en fazla çevre kirliliğine yol açan işlem adımıdır. Çevresel açıdan sakıncalı proseslerin yerine sürdürülebilir üretimi destekleyen yeni yaklaşımlar literatürde yoğun olarak araştırılmaktadır. Kimyasal proseslerin çevredostu yöntemlerle ikamesi düşünüldüğünde ise akla gelenlerden birisi enzimatik işlemlerdir. Son yıllarda literatürde lakkaz enzimlerinin tekstil boyamacılığında kullanımı üzerine ilginç ve gelecek için ümit verici çalışmalar dikkati çekmektedir. Ancak henüz enzimatik renklendirme konusundaki çalışmalar oldukça sınırlıdır ve özellikle poliamid üzerinde yeterli başarı sağlanamamıştır. Bu tezin amacı poliamid örme kumaşların çektirme yöntemine göre 1:2 metal kompleks boyarmaddelerle boyanmasına alternatif olabilecek çevredostu enzimatik boyama yöntemi geliştirilmesidir. Bu amaçla başlangıç maddesi olarak çeşitli fenol ve amin bileşikleri ile bunların karışımları kullanılarak lakkaz enzimi ile oksidasyon yoluyla renklendirme yapılmış ve elde edilen sonuçlar teknik ve ekonomik açılardan 1:2 metal kompleks boyamalarla karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre poliamidin sarı, kırmızı, mavi ve kahverengi tonlarında enzimatik olarak renklendirilebileceği ve boyamaların düzgünlük ve haslık özelliklerinin (yıkama, sürtme ve ter) oldukça iyi olduğu söylenebilir. Yalnız enzimatik renklendirmelerin ışık haslıklarının konvansiyonel boyamaya kıyasla kötü olduğu saptanmıştır. Yapılan çalışmalar enzimatik renklendirmenin 1:2 metal kompleks boyamaya kıyasla daha az enerji tüketerek daha kısa sürede ve daha düşük maliyetli bir proses olduğunu göstermiştir. Dolayısı ile enzimatik renklendirmenin 1:2 metal kompleks boyamaya alternatif çevre dostu bir proses olduğu, ancak performans özellikleri açısından halen geliştirilmesi gereken yönlerinin de bulunduğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
Among the textile wet processes, the coloring process is the process step that causes the most environmental pollution. New approaches that support sustainable production instead of environmentally harmful processes are extensively researched in the literature. When considering substitution of chemical processes with environmentally friendly methods, one of the issues that comes to mind is enzymatic processes. In recent years, interesting and promising studies on the use of laccase enzymes in textile dyeing have attracted attention in the literature. However, studies on enzymatic coloring are very limited and sufficient success has not been achieved especially on polyamide. The aim of this thesis is to develop an environmentally friendly enzymatic dyeing method, which can be an alternative to dyeing polyamide knitted fabrics with 1:2 metal complex dyes according to the exhaustion method. For this purpose, various phenol and amine compounds, and their mixtures were used as precursor, and the results were compared with 1:2 metal complex dyeings in terms of technical properties and economy. According to the results obtained, it can be said that polyamide can be enzymatically colored in yellow, red, blue and brown tones and the levelness and fastness properties (washing, rubbing and perspiration) of the dyeings are quite good. Only the light fastness of enzymatic colorings was found to be worse than conventional dyeing. Studies have shown that enzymatic coloring is a less energy-consuming and cost-effective process compared to 1:2 metal complex dyeing. Therefore, it can be said that enzymatic coloring is an environmentally friendly alternative to 1:2 metal complex dyeing, but there are still aspects that need to be improved in terms of performance properties.
Benzer Tezler
- Multifunctional finishing of textiles by plasma treatment
Plazma işlemi ile tekstillerin çok fonksiyonlu bitim işlemleri
MELEK DİNÇMEN
Doktora
İngilizce
2017
Tekstil ve Tekstil Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVİN ÇİĞDEM GÜRSOY
- Fluoresan boyarmaddelerle çeşitli liflerin boya-baskı olanakları ve haslıkların geliştirilmesinin araştırılması
Dying and printing posibilities of various fibers with fluorescent dyes and improving of their fastness
SALİH ERDEM KARAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiEge ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. E. PERRİN AKÇAKOCA KUMBASAR
- Zeytinyağı üretimi atıklarının tekstil boyacılığında kullanım olanaklarının araştırılması
The investigation of possible use of olive oil production wastes in textile dyeing
BERRAK BUKET AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÖKHAN ERKAN
- Çift özlü ipliklerden üretilen dokuma kumaşların boyama sonrası bazı performans özelliklerinin incelenmesi
Investigation of some performance characteristics of woven fabrics produced from double yarn yarns
SELİM BOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DEMET YILMAZ
- Pamuk, poliamid ve poliester esaslı tekstil materyallerinde antimikrobiyel bitim uygulamaları üzerine bir araştırma
An investigation into antibacterial finishing treatments of cotton, polyamide and polyester based textile materials
MEHMET ORHAN
Doktora
Türkçe
2007
MikrobiyolojiUludağ ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK KUT