Geri Dön

İnteraktif belgesellerde kullanıcıların etkileşim algılarına yönelik nitel bir araştırma

A qualitative research on the interactivity perceptions of users in interactive documentaries

PDF İndir

  1. Tez No: 782932
  2. Yazar: ELÇİN AS
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALEV FATOŞ PARSA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
  6. Anahtar Kelimeler: İnteraktif belgesel, kullanıcı, algılanan etkileşim, nitel araştırma, fenomenoloji, Interactive documentary, user, perceived interactivity, qualitative research, phenomenology
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Radyo-Televizyon ve Sinema Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 410

Özet

Yirmi birinci yüzyıl belgesel filmin gramerini yeniden yapılandıracak nitelikte radikal değişimlere ev sahipliği yapmaktadır. Bu yüzyılda geleneksel belgesel üretim ve dağıtım pratikleri farklılaşmakta, belgesel; yeni ve keşfedilmemiş bir yapı içerisinde kendi prensiplerini inşa etmektedir. Teknolojinin dinamikleri belgesel filmin serüvenini belirleyip, belgeseli yeniden biçimlendirirken sinemasal alanda da yeni anlatı formları tezahür etmektedir. Bu bağlamda, interaktif belgesel, postmodern medya estetiğinin ve yeni medyanın getirdiği katılımcı kültürün sinemadaki en somut yansımalarından biridir. İnteraktif belgesel, en temelde izleyiciden bilişsel yorumlama ve zihinsel katılımın dışında bir nevi fiziksel katılım göstererek gezinmesini ve keşfetmesini talep etmektedir. Geleneksel belgesel filmlerin aksine burada kullanıcılar hem belgeselin hem de etkileşimin önemli bir parçası konumunda olmakla birlikte, ortaya çıkışından günümüze değin hiç olmadığı kadar belgeselin merkezinde yer almaktadır. Belgesel izleyicilerinin interaktif belgeselde kullanıcıya doğru evrilen bu rollerine ilişkin bütüncül bir betimleme ortaya koyan ve onların bakış açılarını derinlikli şekilde yorumlayan kısıtlı sayıda çalışmanın varlığı bu tez çalışmasının çıkış noktasını oluşturmaktadır. Bu sorunsaldan hareketle, çalışmada, kullanıcı ile interaktif belgesel arasındaki ilişkinin dinamiklerini ortaya çıkarmak, interaktif belgesel modlarındaki (konuşma, hipermetin, katılımcı) kullanıcıların bu belgeselleri nasıl deneyimlediğini, etkileşim fenomenini nasıl yorumladığını anlamak amacıyla algılanan etkileşim araştırmalarına başvurulmuştur. Algılanan etkileşimin“kontrol”ve“yanıtlama hızı”boyutları temel alınarak, kullanıcıların bu boyutları nasıl algıladıklarına, hangi kriterleri gözeterek yorumladıklarına ve tutumlarında bu boyutların etkili olup olmadığına odaklanılmıştır. Çalışmada kullanıcıların interaktif belgesellere yönelik algı ve deneyimlerini derinleştirme ve onların bakış açılarını keşfetme amacından hareketle nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji (olgubilim) deseni uygulanmıştır. Bu doğrultuda amaçlı örnekleme teknikleriyle yirmi üç katılımcı belirlenmiştir. Tüm katılımcılara interaktif belgesel modlarını temsil eden 1979 Devrimi: Kara Cuma, Çanakkale'nin Evlatları ve Filistin Remix yapımlarını deneyimlemeleri için ortak koşullar yaratılmıştır. Çalışmanın veri toplama sürecinde çoklu metotlardan faydalanılmış, görüşme ve gözlem tekniğiyle veriler toplanmıştır. Veriler, çalışmanın çatısına uygun şekilde betimsel analiz ve fenomenolojik analizin paradigmaları ışığında analiz edilmiştir. Çalışma bulguları, etkileşimi kendi ilgi ve becerilerine göre yapılandırma eğilimi içerisinde olan kullanıcıların farklı arka planlara sahip olmalarına karşın interaktif belgesel modlarında sunulan etkileşime benzer tepkiler verdiklerini ortaya çıkarmıştır. Kullanıcının etkileşim algısının ve kullanıcı rollerinin interaktif belgesel modunun etkileşim yapısı ve tasarımına bağlı olarak değişkenlik gösterdiği saptanmıştır. Bununla birlikte, sonuçlar kullanıcıların interaktif belgesel moduna yönelik algıladıkları etkileşimin pozitifliğinin onların tutumları üzerinde de olumlu bir etki bıraktığını göstermiştir.

Özet (Çeviri)

The twenty-first century hosts radical changes that will restructure the grammar of documentary film. In this century, both production and distribution practices of the conventional documentary has been differing and documentary has been building its own principles within a new and unexplored structure. While the dynamics of technology determine the adventure of the documentary film and reshape the documentary, there are new narrative forms to appear in the cinematic field. In this context, interactive documentary is one of the most concrete reflections of postmodern media aesthetics and participatory culture brought by new media, in cinema. Interactive documentary basically demands from the audience to navigate and explore by showing a kind of physical participation apart from cognitive interpretation and mental participation. Unlike traditional documentary films, users become important part of both the documentary and the interaction while at the same time, they are at the center of the documentary more than ever since its emergence. The starting point of this thesis is the existence of a limited number of studies that present a holistic description of the role of the documentary audience as they evolve towards the user in the interactive documentary and interpret their perspectives in depth. Starting from this problematic, in this study, the research on“perceived interactivity”is used in order to reveal the dynamics of the relationship between the user and the interactive documentary and to understand how the users experience the interactive documentary modes (conversation, hypertext, participatory) and how they interpret the interaction phenomenon. The study is based on the“control”and“speed of response”dimensions of this theory and focuses on how users perceive these dimensions, upon which criteria they interpret and whether if these dimensions are effective in their attitudes. In the study, it is used the phenomenological design, a qualitative research method, with the aim of deepening the perceptions and experiences of the users towards interactive documentaries and exploring their perspectives. In this respect, twenty-three participants determined by the purposive (non-probablistic) sampling method. All participants were created common conditions to experience the productions of 1979 Revolution: Black Friday (conversational mode), Sons of Gallipoli (hypertext mode), Palestine Remix (participatory mode), which represent interactive documentary modes. In the data collection process of the study were used multiple methods, and data were collected by interview and observation technique. The data were analyzed in the light of the paradigms of descriptive analysis and phenomenological analysis in accordance with the framework of the study. The findings of the study revealed that users, who tend to structure the interaction according to their own interests and skills, gave similar responses to the interaction presented in interactive documentary modes, despite having different backgrounds. It has been determined that user's perception of interactivity and user's roles vary depending on the interactivity structure and designing of the interactive documentary mode. Nonetheless, the results showed that the positivity of the users' perceived interactivity towards the interactive documentary mode also had a positive effect on their attitudes.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    817520

    İş birliğine dayalı interaktif belgesellerde topluluk

    Community in collaborative interactive documentaries

    ÖZGE YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Radyo-TelevizyonAnadolu Üniversitesi

    Sinema Televizyon Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NAZMİ ULUTAK

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ERSAN OCAK

  2. Tez No

    862914

    Odesa: Etkileşimli belgesellerde farklı etkileşim türlerinin kullanıcı deneyimine etkisinin tasarım yoluyla araştırılması

    Odesa: Researching the effect of different interaction types on user experience in interactive documentaries through design

    İDİL ŞENEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Güzel SanatlarYıldız Teknik Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ UMUT BURCU TASA YURTSEVER

  3. Tez No

    823384

    Alternatif aktivist medya yaklaşımıyla belgeselin yeniden dolayımı

    La remediation du documentaire avec une approche alternative des medias activistes

    ÖZLEM KAHVECİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Radyo-TelevizyonGalatasaray Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CEREN SÖZERİ ÖZDAL

  4. Tez No

    670153

    Dijitalleşme ve yeni medya döneminde belgesel film estetiği

    Digitalization and documentary film aesthetics in new media era

    MUSA AK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Radyo-Televizyonİstanbul Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEÇKİN ÖZMEN

  5. Tez No

    631992

    Yeni medyanın toplumsal hafıza inşası üzerindeki rolü: 140journos belgeselleri üzerine bir inceleme

    The role of the new media on public memory construction: A study of 140journos documentaries

    ILGAZ GÖKIRMAKLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    GazetecilikMarmara Üniversitesi

    Gazetecilik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET ÖZÇAĞLAYAN

Geri Dön